HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

HT Thích Thông Triệt: TÁNH GIÁC TỪ ĐÂU ĐẾN?

05 Tháng Hai 20236:14 CH(Xem: 3085)

TÁNH GIÁC TỪ ĐÂU ĐẾN?

Trích đoạn trong Bài đọc thêm về chủ đề "BA SẮC THÁI BIẾT"

do Hòa thượng Thích Thông Triệt biên soạn

 
SnapShot 32 KCB 2010

 

TÁNH GIÁC TỪ ĐÂU ĐẾN?

 

Tánh giác không từ đâu đến. Nó không nằm trong quy luật duyên sinh của hiện tượng. Ta không thể khám phá nó khởi ra từ đâu khi có sự xuất hiện của con người trên quả đất. Nhưng khi vừa chào đời, nó đã xuất hiện qua cái nhìn ngơ ngác của đứa hài nhi, qua sự chú ý lắng nghe âm thanh của người mẹ và qua sự cảm giác đau của người đỡ đẻ đánh mạnh vào mông nó. Tánh giác đã bắt đầu hiện hữu, nhưng hiện hữu mà chưa trở thành một năng lực vì hài nhi chưa biết giá trịchức năng của nó để luyện tập.

 

Ngày nay, bằng phương thức Thiền, thực hành theo sự chỉ dạy của Phật Thích Ca, tuy ta không có khả năng tạo ra nó, trái lại ta có khả năng làm cho nó trở thành một năng lực cụ thể trong con người của ta, như nhà thôi miên dùng sức tập trung tư tưởng tạo ra được năng lực điện trường, nếu ta biết xem nó là một năng lực tâm linh thiết thực – ngoài cơ chế não bộ, thân và tâm.

 

Với tánh thấy, nó là sự bất chợt thoáng hiện, một ánh sáng bất chợt của cái nhìn rộng và tức thời, như ta vừa mở mắt ra là trông thấy toàn diện khung cảnh trước mặt. Từ sự lướt nhìn (glimpse), tánh giác bành trướng theo khung trời bao la rộng lớn của không gian trước mặt để nhìn thấy đối tượng và những sự phối trí, những nguyên nhân liên kết của cảnh vật hay đối tượng, kể cả ý nghĩ hay tri giác nhỏ nhặt mà nó nhận biết được. Bầu trời bao la sẽ ở trong tầm nhìn của tánh thấy, nếu ta là phi hành gia đi trong không gian.

 

Với tánh nghe, nó cũng là sự bất chợt nhận ra âm thanh từ xa hay từ gần nhất bên trong thân ta. Với tánh xúc chạm, nó cũng là sự bất chợt nhận ra các cảm giác của da hay cơ bắp nếu có đối tượng chạm vào.

 

TÓM KẾT

 

–      Tánh giác là bản giác của tự thân ta, được gọi là thủy giác (primordial awareness). Nó là cái biết không lời, đối nghịch với cái biết của trí năngý thức. Khi nó có mặt, tự ngã phải vắng mặt. Vì thế, không cần dụng công để triệt tiêu bệnh chấp ngã, bệnh chấp ngã cũng tự mất.

 

–      Trong Phật giáo Nguyên Thủy, Phật đã dạy các hàng đệ tử tập luyện cách chánh niệm và tỉnh giác giúp ta ngộ (realize) thẳng tánh giác. Trong Phật giáo Phát Triển, chư Tổ đề cao đến pháp vô sanh và khích lệ môn đồ an trụ trong cái vô sanh đó. Chư Tổ cũng xem nó là hòn ngọc như ý.

 

–      Trong Thiền Tông, Tổ Đạt Ma dạy môn đồ tiến thẳng vào tánh giác bằng phương thức dẹp bỏ suy nghĩ, hay không lời để “kiến tánh”. Chư Tổ Thiền tông xem nó như hạt minh châu, ví nó như bầu trời xanh không áng mây, hay mặt trời trí huệ. Mặt trời trí huệ chỉ hiển lộ, khi mây vô minh vọng tưởng bị xua tan bởi sự dừng lại của quán tính suy luận trí năng hay tư duy biện luận.

 

–      Trong kinh Pháp Hoa, nó được xem là Tri Kiến Phật. Trong Lăng Nghiêm, nó được xem là chân tâm. Và trong hệ thống sau cùng của Duy Thức tôngNhiếp Luận Tông – nó được xem là thức thứ chín, ngoài thức thứ tám. Thức thứ chín đó được gọi là amala-vijnāna hay Bạch Tịnh thức/Vô Cấu thức (pure consciousness) hoặc “cấu trúc cơ bản trong sạch của tâm”. Theo truyền thống Phật giáo Tây Tạng (Kim Cang Thừa), gọi là “kunshi-nyangluk-kyi-gewa”, có nghĩa là “cái cơ bản của tánh thiện” (the “basis of all in the natural state of goodness”), hay “cơ bản thiện” (basic goodness), vì nó là cái biết không hai (nondual awareness), không khái niệm tư duy (nonconceptual thinking).

 

–      Trong nó không có sự xét đoán, sự phân biệt, sự suy nghĩ cũng không có khổ hay lạc; trái lại hoàn toàn trực tiếp biết tất cả môi trường chung quanh, kể cả những cảm thọ từ ngũ quan, nhưng không dính mắc với cảm thọ. Tiềm năng giác ngộ vốn tiềm tàng bên trong nó. Một khi nó được thường xuyên đánh thức bằng phương thức KHÔNG TRỤ hay TỈNH THỨC BIẾT, trí huệ con người sẽ được phát huy, tâm tánh con người sẽ được chuyển hóa. Bệnh tâm thể sẽ được điều chỉnh.


Ý kiến bạn đọc
02 Tháng Bảy 20238:48 CH
Khách
Kính thầy .
Tánh giác luôn có mặt.
Khi nhận diện ra được nó rồi, nhờ nó mà không bị cuốn theo dòng sanh tử.
Con
Như quỳnh
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
09 Tháng Tám 202312:40 CH(Xem: 3631)
Cốt lõi là cái tinh túy, cái tinh ba. Chớ không phải cái bề ngoài. Nếu so với cái cây, nó không phải là lá cây, cành cây.v.v. mà là cái lõi bên trong của cây. Cái cốt lõi đó phải ngắn gọn, mới gọi là cốt lõi. Mà trong đạo Phật có nhiều cốt lõi lắm. Tại sao vậy?
02 Tháng Tám 20238:44 CH(Xem: 3442)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.
31 Tháng Bảy 202310:00 SA(Xem: 2894)
“Ngũ uẩn giai không” trong lời dạy này của đức Phật, là khi giác quan tiếp xúc với đối tượng, tâm hành giả biết nhưng không phản ứng thích thú hay chán ghét, tâm không nói thầm về đối tượng, thì Tánh biết có mặt. Tánh biết là cái biết rõ ràng lặng lẽ, trong sáng, khách quan, là cái lóe sáng đầu tiên của Tánh giác. Lúc bấy giờ toàn bộ ngũ uẩn yên lặng, không có cái Ta, cái của Ta hay Tự ngã của Ta trong đó, hành giả thoát khỏi mọi lậu hoặc, khổ đau.
17 Tháng Bảy 20231:44 CH(Xem: 2646)
Dès la clôture de la retraite bouddhique à Berlin, notre groupe de bhikkhunis - Nhu Minh, Nhu Sen et moi-même - a pris le lendemain, 19 mai, l'avion pour Paris. Le 20 mai au matin, la retraite de courte durée y a commencé, durant 3 jours, samedi, dimanche et lundi. Ce stage est également bilingue français-vietnamien avec la présence de quelques francophones qui écoutaient en direct l’enseignement à l’aide des écouteurs personnels. Ainsi la traduction ne gênait personne, et le cours se déroulait normalement comme d'habitude.
12 Tháng Bảy 20234:15 CH(Xem: 3984)
KINH VĂN : Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. bao gồm bản Hán Việt, bản dịch nghĩa, bản Anh ngữ & Pháp ngữ
05 Tháng Bảy 20239:06 SA(Xem: 2044)
Như vậy con thuyền để chuyên chở mình đi trên giòng sông tâm linh là Tánh nguyên tắc. Mình phải cương quyết, với ý chí dũng mãnh giữ gìn những nguyên tắc sống thích hợp với những chân lý mà Đức Phật dạy. Đó là Tánh nguyên tắc trong thiền.
13 Tháng Sáu 20237:59 CH(Xem: 2821)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?
11 Tháng Sáu 20234:39 CH(Xem: 2472)
Le 4 mai commençait la retraite dans un centre de la ville de Moissac. Cet endroit, situé sur une haute colline tranquille ayant abrité déjà plusieurs retraites bouddhiques, était un ancien couvent carmélite, aujourd’hui transformé comme lieu de villégiature pour touristes. La Sangha de Toulouse a toujours été composée davantage de pratiquants français que vietnamiens, d’où la nécessité d’organiser la retraite en bilingue. Tout le monde doit rester sur place, car c'est loin de Toulouse.
05 Tháng Sáu 20236:34 CH(Xem: 2768)
Trường Bộ Kinh Digha Nikaya 16. Kinh ĐẠI BÁT-NIẾT-BÀN (Mahàparinibbàna sutta)
30 Tháng Năm 20234:42 CH(Xem: 2161)
Trong tiếng Pāli, từ mano hay Ý có nghĩa tâm hay tư tưởng tương đương trong tiếng Anh là “mind” hay “thought”. Trong A Tỳ Đạt Ma (Abhidharma), mạt na dùng để chỉ đồng nghĩa với THỨC (viññāna: consciousness) và TÂM (citta: mind, state of consciousness)
29 Tháng Năm 20233:10 CH(Xem: 2378)
Theo quan niệm của Phật giáo thì Niết-bàn là trạng thái tâm thanh tịnh tuyệt đối, nghĩa là tâm dập tắt hoàn toàn ngọn lửa tham, sân, si. Người đạt được trạng thái Niết-bàn là người có thái độ sống an nhiên tự tại “thường, lạc, ngã, tịnh” ngay trong vòng xoáy “Vô thường, bất toại nguyện và vô ngã” nơi thế gian này!
20 Tháng Năm 20232:10 CH(Xem: 2419)
Liebe Freunde, ein Kochrezept zubereiten ist nichts anderes als eine Kultivierungsübung. Um zu überleben, essen wir und praktizieren wir. Daher sind die Prinzipien für eine gute Küche quasi die Prinzipien für eine gute Praxis. Kurz gesagt, alles, was wir tun, ist eine Kultivierung. Der Lebensweg ist auch der Kultivierungsweg. Alles ist abhängig von unserem Geist. Wie er das Objekt wahrnimmt, ist es das Reich, in dem wir leben.
16 Tháng Năm 20239:48 CH(Xem: 2968)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
16 Tháng Năm 20237:21 CH(Xem: 2201)
Người “Sống Tùy Duyên Thuận Pháp” là người có tu tập theo lời Phật dạy. Một trong những pháp người đó thực hành là giữ chánh niệm trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, hay khi làm bất cứ điều gì, cũng làm trong chánh niệm.
11 Tháng Năm 20239:41 SA(Xem: 2933)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
10 Tháng Năm 20237:33 CH(Xem: 2383)
Nếu thành tựu trọn vẹn pháp chánh niệm và tỉnh giác trong bốn oai nghi, các vị Tỳ kheo xứng đáng được mọi người chắp tay cung kính, được mọi người tôn trọng, cúng dường, và được xem như có rất nhiều ruộng phước trên đời.
02 Tháng Năm 202312:58 CH(Xem: 3319)
Mười Hai Duyên Khởi, cũng còn gọi là Mười Hai Nhân Duyên, là 12 nhân duyên liên kết nhau để hợp thành một chuỗi nhân quả (P: nidāna). 12 nhân duyên như 12 mắt xích hay 12 nguyên nhân đưa đến tình trạng Khổ của con người hay tái sinh.
30 Tháng Tư 20238:57 CH(Xem: 2587)
Der Buddha sagte: "Der Tathagata ist nur ein Wegweiser, alleine musst du gehen." Das heißt, du kennst nun den Weg, gehst alleine hin, verlass dich auf niemanden, der richtige Weg ist deine Weisheit, die dich zu deinem ursprünglichen Geist zurückbringt. Im ursprünglichen Geist sind alle Phänomene Buddha-Dharmas, und die Welt ist ein reines und glückliches Nirwana.
24 Tháng Tư 20236:07 CH(Xem: 2421)
Trong thiền Phật giáo có nhiều nguyên lý tâm linh dẫn đến mục tiêu cứu cánh là chuyển hóa tâm, cân bằng thân-tâm, phát triển tuệ giác, và giải thoát.
17 Tháng Tư 202310:01 SA(Xem: 3549)
Thiền Tánh Không do Hòa Thượng Thiền Chủ Thích Thông Triệt thiết lập, kết hợp những tinh hoa rút từ tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật Thích Ca, các truyền thống Phật Giáo Nguyên Thủy, Phật Giáo Phát Triển, Thiền Tông và kỹ thuật Thiền, được soi sáng bởi các khám phá đương thời của khoa học não bộ và các chứng ngộ của Thầy thành một hệ thống tu thiền sâu sắc, tân thời, rõ ràng và hiệu quả.
11 Tháng Tư 20237:56 CH(Xem: 3531)
Vai trò của khoa học não bộ rất quan trọng. Đây là kiến thức thời đại. Chúng ta mượn khoa học não bộ để đối chiếu cách thực hành của chúng ta qua Pháp của Phật. Có như thế chúng ta mới chứng minh được giá trị Pháp của Phật đối với mọi trình độ căn cơ. Chúng ta biết vì sao chúng ta thực hành sai, vì sao chúng ta thực hành đúng.
01 Tháng Tư 20239:35 SA(Xem: 2576)
Wir befinden uns mitten in einem wirbelnden Wasserstrudel, würden wir darin stehen bleiben, würden wir von dem absorbiert werden und wir werden ertrinken. Wenn wir uns bewegen würden, würden wir uns auch nur in diesem wirbelnden Strudel herum drehen. Aber wie können wir denn diesem Lebenskreis entkommen?
26 Tháng Ba 20237:30 CH(Xem: 3220)
Đã không biết bao năm qua, mình khờ dại đi tìm “Qua khỏi vùng sương mù là xứ thần tiên”. Đã bao lần thấy vùng sương mù, bao lần mơ ước sẽ gặp xứ thần tiên, nào có gặp được. Tìm cầu bên ngoài, làm sao có xứ thần tiên. Cuối đời mới biết xứ thần tiên thiệt ở trong tâm của mình.
69,256