BÀI TƯỜNG TRÌNH ĐẠO TRÀNG TUY HÒA
1. Lời Mở Đầu & Cảm Tạ
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Kính bạch giác linh Hòa Thượng Ân Sư,
Kính bạch Ni Sư Triệt Như,
Kính bạch Chư Tôn Thiền Đức Tăng Ni của Tăng đoàn Thiền Tánh Không,
Kính thưa quý thiền sinh ở khắp các đạo tràng trên toàn cầu.
Lời nói đầu tiên, con xin thay mặt Đạo Tràng Tuy Hòa kính vấn an Ni Sư, toàn thể chư tôn thiền đức Tăng Ni và quý đạo hữu ở khắp mọi nơi.
Chúng con xin gửi lời tri ân đặc biệt đến Ni Sư vì đã có sự chiếu cố đến ĐT Tuy Hòa còn non trẻ của chúng con.
Chúng con cũng muốn dành sự cảm niệm sâu sắc đến Thầy Quang Dũng, với vai trò cố vấn và dẫn dắt trực tiếp các buổi sinh hoạt ĐT. Kế đến là lời cảm ơn đến các quý Sư Cô: Cô Như Ngọc, Cô Như Châu, Cô Như Vân, Cô Như Minh đã tháp tùng Ni Sư trong chuyến hoằng pháp về Việt Nam. Cuối cùng là lòng biết ơn chân thành mà chúng con muốn gửi đến quý cô trong BĐH của ĐT Sài Gòn, Quy Nhơn, Adelaide như: Cô Như Nguyện, Cô Như Yến, Cô Như Tâm, Cô Hoàng Thường vì đã yểm trợ ĐT chúng con dù là trực tiếp hay gián tiếp trong các ngày có khóa tu học diễn ra.
2. Nội Dung Chính
a. Tình Hình Sinh Hoạt Của Đạo Tràng
Nhìn chung, trong năm 2024 vừa qua, ĐT Tuy Hòa vẫn cố gắng duy trì lịch sinh hoạt mỗi tháng 2 lần vào ngày chủ nhật, bắt đầu vào lúc 8h30 và kết thúc vào lúc 11h45. Địa điểm tổ chức vẫn tại nhà thờ Họ Lê của chúng con. Thế nhưng, tình hình tu học không được đều đặn và tinh tấn như năm trước. Nguồn gốc đến từ thành viên trẻ tuổi trong BĐH, vì các anh chị vẫn đang trong độ tuổi vướng bận việc mưu sinh nên không thu xếp được thời gian cá nhân để dành cho những ngày sinh hoạt ĐT.
Về số lượng thiền sinh tham dự dao động trung bình 15 vị. Đối với những ngày mưa, có hôm lác đác chỉ khoảng 10 vị; nhưng đáng mừng thay, vào những ngày nắng ráo có khi lên đến 20 - 25 vị. Và chiếm đa số vẫn là các bác lớn tuổi, vào độ tuổi “Lục thập nhi nhĩ thuận” và “Thất Thập Cổ Lai Hy”; trong khi chiếm thiểu số ĐT là 3 bạn trong BĐH là người trẻ tuổi (32 - 41 tuổi). Song, việc dung hòa và tìm được tiếng nói chung giữa hai thế hệ cũng khá thuận lợi.
Về thời khóa buổi sinh hoạt ĐT chia thành 5 phần nhỏ nhưng vẫn nương theo con đường Tam Vô Lậu Học: Giới, Định, Huệ.
Đầu tiên là phần Nghi Lễ, kéo dài 45 phút, chia thành 2 thời nhỏ: Cố định 30 phút đầu là Lễ Phật - Lễ Tổ & linh hoạt 15 phút sau sẽ uyển chuyển thay đổi nội dung đọc tụng giữa Năm giới cho người Phật tử tại gia và bài kinh kệ ngắn. Hiện tại, chúng con vẫn duy trì ôn tụng “Năm giới cho người Phật tử tại gia” nhằm hàm dưỡng tứ vô lượng tâm đáng quý của một vị Bồ Tát Nhân và để biết cách ứng dụng những lời dạy của Đức Phật về một nếp sống có đạo đức và thiện lành vào trong đời sống tự thân của mỗi người, để hạt giống từ bi, trí tuệ được sinh khởi và nuôi dưỡng từng ngày. Nếu đứng trên góc nhìn xem Năm Giới như là sự hướng dẫn giúp chúng ta biết cách xử lý với những cám dỗ không lành mạnh đang ẩn tàng trong xã hội hiện thời thì chúng ta sẽ thầm biết ơn những công năng thiết thực mà Năm Giới đã mang lại.
Thứ hai là phần Pháp Học, ấn định trong 45 phút. Sở dĩ chúng con chỉ sắp xếp giờ học pháp trong một thời gian ngắn là vì não bộ con người được cấu tạo chỉ có thể tập trung và ghi nhớ ước chừng 45 phút mà thôi. Nội dung bài giảng được tuyển chọn từ video Khóa Thiền Căn Bản Online 2021. Đôi khi, anh Tâm Phổ - Trưởng đạo tràng - cũng sưu tầm thêm những video ngắn có cùng một đề tài với chủ ý muốn làm sáng tỏ hơn chủ đề giáo lý đang tìm hiểu. Hoặc để thay đổi không khí giờ học, Thầy Quang Dũng dành thêm 30 phút cho thời Chia Sẻ Pháp với quý thiền sinh nhằm gia cố thêm những chủ điểm đã học. Thỉnh thoảng, Thầy dành trọn thời lượng học pháp để giảng giải thêm về chủ đề Tứ Diệu Đế & Bát Chánh Đạo. Bắt nguồn từ suy nghĩ “Nhận ra Bốn sự thật về Khổ và con đường đưa đến thoát Khổ” vì đây là 2 giáo lý cơ bản để hướng dẫn người Phật tử đi đúng hướng trên con đường thoát khổ và phát triển tâm linh. Quay ngược dòng lịch sử từ hơn 2600 năm về trước, đề tài Tứ Diệu Đế và Bát Chánh Đạo đã được cho là giáo pháp mang tính chất nền tảng, phổ quát bao trùm cả Phật Pháp, vượt cả không gian và thời gian; vì thế, việc đầu tư nhiều thời gian cho chủ đề cơ bản này trong bước đầu học Phật là tối quan trọng và cũng để không bị rơi vào tình thế “xây lâu đài trên cát” như Sư Ông thiền chủ đã từng quan ngại.
Thứ ba là phần Pháp Hành, ước chừng 45 phút, chia thành 2 phần: 10 Phút đầu tiên là thiền hành & 35 phút sau là thiền tọa. Thời lượng pháp học đẳng dụng ngang với pháp hành vì chúng con nghĩ rằng có hiểu đúng thiền lý mới dẫn đến thực hành đúng và nhằm cân bằng thời lượng giữa tĩnh và động khi xét trên góc độ nguyên lý cân bằng của cơ thể vật lý con người. Mặt khác, ưu tiên sắp xếp đi thiền hành trước với mục tiêu sau một thời gian cơ thể đã vận động sẽ có khuynh hướng muốn nghỉ ngơi; một khi thân muốn yên thì tâm cũng theo quán tính nhất thể với thân nên sẽ dễ an hơn. Dụng ý của việc đi thiền hành là muốn tâm quay về trạng thái biết không lời qua tánh xúc chạm; mục tiêu là làm sao cái biết phổ dài và đi vào địa xúc trong từng bước chân cùng với ánh sáng của cái biết dẫn lối. Ta tập đi trở lại với những bước chân thanh thản, vững chãi và tịnh lạc. Có như vậy mới nói: “Mỗi bước chân đi vào tịnh độ, mỗi cái nhìn thấy được pháp thân.” Vào những ngày nắng, chúng con đã tận dụng lúc còn ánh nắng buổi sáng sớm - tốt cho sức khỏe, dành ra thời lượng 10 phút buổi sáng để tập thiền hành ngoài sân. Điều này giúp cho cơ thể tiết ra serotonin nhiều hơn. Trái lại, vào những ngày mưa, chúng con vẫn duy trì tập thiền hành trong nhà với chủ đích tránh bị hôn trầm trong lúc ngồi thiền.
Vào đầu giờ thiền tọa, chúng con vẫn giữ nếp ôn tập kiến thức thiền lý trong 5 phút đầu, điều này giúp nhận thức thủ tục được cất giữ trong tánh nhận thức biết. 30 Phút còn lại là tọa thiền, chúng con thực tập những chiêu thức căn bản nhất, tác động đủ vào cả 3 vùng tánh giác như: Thư giãn lưỡi, thở hai thì, nghe tiếng chuông, thấy như thật. Vô luận chủ đề thiền tập là gì thì cũng hướng đến một mục tiêu chính, đó là “xả vọng, cầu chân”, cụ thể hơn là làm sao để quay lưng lại với trạng thái vọng động của vọng tâm & hướng tâm quay về trạng thái yên lặng của chân tâm.
Thứ tư là phần Khí Công, gói gọn trong 1 tiếng. Vì các bác lớn tuổi chiếm đa số tỷ trọng nên chúng con chỉ chọn 10 tư thế dễ tập nhất và phù hợp với tình hình sức khỏe của quý bác, đủ cả 3 tư thế đứng, ngồi và nằm; nhưng vẫn đảm bảo đa dạng về mục đích chữa bệnh từ điều hòa khí huyết, chữa bệnh tim mạch, xương khớp cho đến tăng sức đề kháng.
Buổi sinh hoạt hoàn mãn vào giờ Thọ Trai, khoảng 11h45, với chủ ý tăng thêm mối thâm tình giữa các bạn đạo với nhau. Đây cũng là giây phút để quý bác lớn tuổi hàn huyên, tâm sự bên bát cơm nóng và những món ăn đơn sơ mà thôi. “Ăn cơm có canh, tu hành có bạn là vậy.”
b. Những Thách Thức Cần Phải Đối Mặt
Thách thức đầu tiên phải kể đến là thiếu nhân sự. Do các thành viên trẻ tuổi trong BĐH chưa thật sự thống nhất trong khâu thu xếp thời gian cá nhân để việc tổ chức sinh hoạt ĐT diễn ra đều đặn.
Kỳ thực, chúng con khá ưu tư về sự non kém trong việc hướng dẫn pháp học, pháp hành do thiếu kinh nghiệm và cả những vụng về từ khâu chuẩn bị. Chúng con vẫn biết rằng điều này có ảnh hưởng lớn đến nhiệt huyết tu học của các thiền sinh khác trong ĐT. Tuy nhiên, chúng con vẫn giữ tâm niệm “sức tới đâu thì ta làm đến đó thôi.”
c. Kế Hoạch Tu Học Tương Lai
Đầu tiên, về mặt nhân sự trong BĐH không có bất kỳ sự thay đổi nào. Nhưng chúng con cần bàn bạc với nhau về vấn đề luân phiên thay đổi vị trí của nhau; vì điều này không những giúp ích cho buổi sinh hoạt diễn ra suôn sẻ hơn mà còn không làm mất đi “bồ đề tâm” của các thiền sinh khác.
Kinh qua những sai lầm trong quá khứ, chúng con muốn giữ tiêu chí “Lục Hòa” làm nguyên tắc ứng xử giữa các thành viên trong ĐT với nhau. Không phải ngẫu nhiên mà các vị cổ đức có câu “Trực tâm là đạo tràng”. Suy ngẫm cho sâu thì lời dạy này rất thực tế trong thời điểm hiện tại. Nếu xem đạo tràng là nơi trong sạch, cao quý, phát huy trí tuệ tâm linh chứ không phải là nơi tranh cãi, khẩu thiệt; vì thế, viên dung nơi đạo tràng để bảo vệ chống tâm linh thanh tịnh cũng quan trọng như việc giữ gìn cái tâm chân thật của chính mình. Quan trọng hơn hết, đối với Thầy Tổ, chúng con vẫn muốn duy trì tiêu chí “Y giáo phụng hành” để không phụ lòng hướng dẫn của Ni Sư đã dành cho ĐT Tuy Hòa.
Để làm phong phú cách tiếp cận nội dung pháp học, chúng con có nhã ý muốn thỉnh mời Thầy Quang Dũng và quý Sư Cô tham dự các buổi sinh hoạt và giảng giải thêm về những giáo lý cô đọng được rút tỉa từ 2 tuyển tập “Tâm Tình Với Nhau” của Ni Sư để chúng con có cái nhìn đa chiều và sâu sắc hơn. Chúng con vẫn đặt chủ trương học chủ điểm giáo lý cơ bản trước, chỉ khác ở mặt hình thức học qua video hay qua sách mà thôi.
Ý thức được rằng: “Việc phát sinh tuệ giác từ việc đọc, việc nghe là công trình cả đời người.” Chúng con đang đổi hướng bằng cách thỉnh thêm những cuốn kinh kệ nho nhỏ để luân phiên thay đổi phần ôn tụng “Năm giới cho người Phật tử tại gia” bằng phần tụng đọc từng đoạn kinh ngắn được trích lược từ cuốn Kinh Phật căn bản như: Kinh Chuyển Pháp Luân, Kinh Quán Niệm Hơi Thở, Kinh Phước Đức, v.v. Với ước vọng bước đầu có thể thật sự chạm tay vào những lời dạy chân nguyên của Đức Phật bằng văn tuệ, mặc dầu biết rằng kinh kệ có cấu trúc trùng ngôn lặp ngữ; thế nên, khi ta đi trên văn tự chữ nghĩa sẽ hơi khó tiếp cận và thu nạp đối với những vị có trình độ sơ cơ như chúng con. Từ thời xa xưa, Khổng Tử đã dạy: “Sinh nhi tri, học nhi tri.” Nếu đã ý thức được mình không thuộc hàng thượng căn thì việc chủ động vun bồi pháp học buổi ban sơ qua từng câu pháp ngữ trong kinh văn âu cũng là điều nên làm.
Trên bình diện pháp hành, chúng con chỉ đặt ra mục tiêu nhỏ nhất là làm sao kinh nghiệm và kéo dài được cái biết không lời, nhận ra cái tâm bất động của chính mình dù chỉ là một sát na qua các tánh thấy, nghe, xúc chạm, rõ biết tâm đang quan sát đối tượng mà tâm không hề bị lăng xăng, dao động.
3. Lời Kết
Để cảm niệm ân đức của chư Phật, của Tổ, của Sư Ông Thiền Chủ, của Ni Sư, của chư tôn đức Tăng Ni - những vị đã và đang tìm lẽ huyền vi, tịch tĩnh, vượt ra ngoài sự bức bách thống khổ của kiếp nhân sinh, chúng con thầm nhủ với lòng rằng tự thân mỗi thiền sinh sẽ cố gắng tiếp tục phát huy tinh thần tầm cầu học đạo theo chiều hướng tịnh tiến trong những ngày vị lai.
Trải qua những lối đi đầy gai góc của nhiều pháp môn Thiền hiện nay, chúng con vẫn biết rằng luôn ẩn hiện những dấu chân Long Tượng dấn bước tìm lại lối mòn cổ đạo đồng thời thuận hướng với trào lưu lịch sử thời đại của từng quốc gia và sắc tộc. Và trong dòng chảy lịch sử đó, Sư Ông Thiền Chủ cũng đã từng dũng cảm đi tái khai phá, dò dẫm một cách thận trọng, hết lòng dấn thân trên con đường Thiền để nối tiếp mạng mạch của Đạo Pháp. Hàng hậu học chúng con rất trân quý và tự hứa sẽ không cô phụ sự kỳ vọng của Sư Ông.
Kính chúc Ni Sư và Chư Tôn Đức Tăng Ni tứ đại điều hòa, gặp nhiều thuận duyên trên con đường hoằng dương chánh Pháp, đúng với ý nguyện: “Thượng cầu Phật Đạo, hạ hóa chúng sanh.”
Nhân đây, chúng con cũng muốn gửi đến Ni Sư một lời chúc nhỏ: “Hy vọng trong những phút giây rảnh rỗi, mỗi khi Ni Sư trải lòng trên những trang giấy thì ước nguyện “diệu ý thành chương” sớm thành hiện thực. Vô hình trung là những lời Đạo từ khúc chiết, hay những bức tâm thư ẩn chứa bao hoài niệm, hoặc những thuật ngữ hàn lâm của chốn nhà Thiền, v.v. Tất cả đều được trân quý như một món quà tâm linh bé nhỏ mà Ni Sư đã gói ghém chỉn chu để dành tặng cho hàng hậu bối chúng con. Để rồi tất cả những điều ấy đều là biểu hiện pháp thân mầu nhiệm của Ni Sư vẫn còn hiện hữu mãi về sau.
Ngưỡng cầu thập phương Tam Bảo gia hộ cho Chư Tôn Đức Tăng Ni và quý thiền sinh tâm luôn vững vàng, lòng tràn đầy hỷ lạc và giữ được sự tinh tấn trên hành trình nhận ra cái tâm Phật của chính mình.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Thiền Tánh Không Tuy Hòa, ngày 06 tháng 04 năm 2025