TÁM VẠN PHÁP MÔN THỆ NGUYỆN HỌC
Bài 2
CHÁY RỪNG TẠI PACIFIC PALISADE, LOS ANGELES
LỬA! LỬA và LỬA!
Trận cháy rừng khủng khiếp nhất lịch sử quận Los Angeles mấy hôm nay bắt đầu từ Pacific Palisade. Pacific Palisade là thành phố tuyệt đẹp nằm trên đồi núi dọc theo quốc lộ ven biển Pacific Coast Highway, phía tây Los Angeles, giữa hai thành phố sang trọng Malibu và Santa Monica. Cư dân thành phố không chỉ là người rất nhiều tiền mà còn rất nổi tiếng trong thế giới văn hoá, nghệ thuật, celebrities. Chỉ liệt kê vài khuôn mặt như Paris Hilton, Tom Hanks, Steven Spielberg, Demi Moore, Jessica Simpson, Mel Gibson, James Woods, con trai Hunter Biden của Tổng Thống đương nhiệm. Nguyên thủy đây là thành phố người Do Thái định cư sau khi chạy trốn kiếp nạn Holocaust, nạn diệt chủng người Do Thái do phát xít Đức tại quê nhà. Thế nên có nhiều công trình kiến trúc mang đậm văn hóa và các ảnh hưởng đạo Do Thái. Và nhiều biệt thự hết sức xa hoa mỹ lệ.
Trước đó vài ngày CalFire cảnh báo gió Santa Ana sẽ thổi rất mạnh những ngày sắp tới. Chiều thứ hai Jan 06, 2025, gió nổi lên rồi. Sáng sớm thứ ba gió thổi mạnh hơn. Đất đai và cây cối rất khô vì suốt mùa thu không có hạt mưa. Tất cả tựa như những bất thiện duyên hội lại làm bùng đám lửa nhỏ khu vực đồi núi Pacific Palisade rồi nhanh chóng bén tới những biệt thự khắp vùng. Gió mạnh từ 70 đến 90 dặm, 112 đến 150 km một giờ khiến máy bay cứu lửa không lên được. Hơn 1000 lính cứu hoả bất lực nhìn ngọn lửa thiêu hết dinh thự này đến lâu đài khác. Cư dân di tản. Nhưng quốc lộ Pacific Coast Highway là con đường di chuyển chính chỉ có 2 lanes mỗi bên nên kẹt xe gần như không thoát ra được. Nhiều người bỏ xe chạy lấy người. Sở Cứu hỏa phải dùng xe ủi đất cán xẹp những xe này lấy chỗ cho xe khác chạy thoát.
Tàn lửa theo gió bay muôn nơi tạo thêm những trận cháy ở khu vực hẻm núi Eaton và Altadena phía bắc Pasadena và những trận cháy nhỏ hơn ở nhiều khu vực rải rác khắp quận Los Angeles. Cứ thế ngọn lửa tung hoành không kềm chế được suốt hai ngày hai đêm thứ ba và thứ tư, Jan 08-09. Đài truyền hình KTLA 5.1 hủy bỏ chương trình thường lệ hằng ngày. Suốt thời gian này các phóng viên đến tận hiện trường tường thuật tại chỗ diễn tiến các đám cháy ban ngày và ban đêm. Tất cả ngùn ngụt trong lửa, từ từ cuốn vào lửa đêm cũng như ngày. Lửa thong thả cháy nhà đằng sau lan qua nhà đằng trước. Lửa thoải mái lan từ nhà bên trái bắt qua nhà bên phải. Lửa hình như không vội vã vì biết chắc không gì cản được mình. Đường phố không người ngoại trừ xe cứu hoả và lính cứu hoả. Nhiều xe của cư dân vẫn đậu trước nhà hay trên đường đã cháy rụi; nhiều cái vẫn còn an toàn nhưng rồi sẽ rụi cháy. Đến sáng thứ tư thì Pacific Palisade kiệt quệ nguồn nước cứu hỏa. Tổng Thống Biden và Thống Đốc Newsom đã đến thị sát các đám cháy này.
Sáng thứ năm, Jan 09, gió có phần dịu. Nhưng lửa lại nổi lên ở khu lân cận Hurst, Lydia và Kenneth. Rất khó kiểm soát vì gió còn mạnh. Cũng lúc này, lửa cháy đến phía bắc Đaị Lộ Hoàng Hôn, Sunset Blvd. Đại học UCLA đóng cửa.
Cho đến khi bài này được viết, ngọn lửa khởi đầu từ Pacific Palisade đã thiêu rụi hơn 20000 mẫu đất, hơn 13000 kiến trúc gồm nhiều khu buôn bán, khu dân cư, khu chung cư, khu văn hoá, 2 trường học, ít nhất 5 nhà thờ và một giáo đường Do Thái và nhiều công viên, biệt thự. Thành phố Eaton cũng bị cháy hơn 17000 mẫu đất và hơn 5300 công trình xây dựng khác. Hơn 300,000 người phải di tản và mất nhà cùng nhiều tài sản khác. AccuWeather, một công ty tư nhân cung cấp dữ liệu về thời tiết và tác động tiên đoán thiệt haị sơ khởi ít nhất từ 135 đến 150 tỉ. Tính đến hôm nay, hàng trăm người bị bỏng và 26 người chết. Viện bảo tàng Getta rất may mắn thoát tay bà hỏa lần này. Nhưng khu văn hóa Will Rogers' Western Ranch xây từ năm 1920 bị thiêu hủy hoàn toàn. Tổng số lính cứu hỏa chiến đấu ngày đêm trong các trận cháy lớn nhỏ này là 7500 người không kể gần ngàn tù nhân tự nguyện tham gia. Chân thành cảm tạ công đức này.
Hầu như tất cả những người giàu, nổi tiếng đều có nhiều nhà cửa, đa số cư dân còn lại mất gần hết. Nhiều người trong tình trạng khốn khổ vì từ đầu năm 2024, nhiều hãng bảo hiểm từ chối bán bảo hiểm nhà cho các khu vực nhiều nguy cơ cháy rừng này. Mới chỉ kiểm soát được 15% đám cháy Pacific Palisade và 20% đám Eaton.
THẤY GÌ QUA VỤ CHÁY RỪNG NÀY?
Sau khi gió bớt mạnh, bớt nguy hiểm, nhiều người được về thăm ngôi nhà của mình. “ Về mái nhà xưa” lần này không dễ dàng thoải mái. Tất cả đổ nát tiêu điều, khói đen còn bốc lên nhiều nơi. Có người ngậm ngùi, cay đắng vì nơi chốn sinh sống hơn mấy chục năm, vì nơi con cái sinh ra và được nuôi dạy thành người, vì nơi con cái trưởng thành và quây quần bên cháu chắt mấy thế hệ giờ tất cả chỉ còn trong kỷ niệm. Đúng như lời Phật dạy, “lửa” là một trong năm cách tiêu hủy tài sản con người trong chớp mắt. Và tất cả pháp hữu vi đều vô thường trong vòng sinh diệt. Chợt nhớ vần thơ của một thiền sư gọi người ta trở về với bản lai tịch tĩnh sau những thống khổ của kiếp người...
“...Về đi, sao chẳng về đi?
Đồng không nhà trống, còn chi không về?...”
ẤM ÁP TÌNH NGƯỜI MÊNH MÔNG
Để góp phần chia sẻ nỗi thống khổ của kiếp nhân sinh, nhiều người khắp nơi cùng chung tay giúp đỡ qua nhiều hình thức. Tất cả đều miễn phí. Các hội từ thiện không chỉ cung cấp bữa ăn trong một tháng mà còn thu nhận các phẩm vật cứu trợ. Uhaul cho thuê xe dọn dẹp. Dogtima cho chó mèo có chủ đồ ăn. Bao nhiêu thú cưng mất chủ được nhiều tổ chức săn sóc yêu thương. Planet Fitness cho tập thể dục thoải mái. Toyota cho thuê xe vì nhiều người không còn xe để di chuyển. Nhiều quỹ hỗ trợ được mở ra. Một số nhà hàng tặng voucher ăn miễn phí để tri ân sự cống hiến của các anh cứu hoả. Vài tiệm fastfood còn tặng đồ ăn cho đến khi hết cháy và mỗi ngày mấy ảnh vào ăn mấy lần cũng được. Biết ơn và chia sẻ khó khăn với người khác không chỉ làm ấm áp lòng người mà còn giúp chuyển nghiệp nữa.
KIẾP NẠN VÀ NHÂN QUẢ
Xa hoa rực rỡ ngạo nghễ đã qua. Giờ chỉ còn hoang tàn sụp đổ và khổ đau. Tất cả không ra ngoài vòng nhân quả và kiếp nạn của mỗi người. Học Phật rồi sẽ thấy mọi việc xảy ra hôm nay đều có những nguyên nhân từ quá khứ. Hết phước thì tài sản ra đi. Hết phước thì thân hoại mạng chung. Có những phút giây cuối cùng thật hãi hùng và hết sức thương tâm. Anthony Mitchell, 67 tuổi, cụt chân, phải ngồi xe lăn, và con trai 20 tuổi, Justin, nằm liệt giường vì bệnh bại não, cùng chết trong lửa tại nhà ở Altadena vì xe cứu thương không đến kịp. Cận tử nghiệp kinh hoàng như vậy thì thần thức sẽ đi về đâu? Xin nguyện cầu tất cả vãng sanh cõi an lành.
Sau một tuần, 70% cháy ở Pacific Palisade vẫn chưa kiểm soát được. Cho đến nay, vụ cháy này không chỉ tàn phá nhiều nhất ở Los Angeles mà còn nguy hiểm và thiệt hại hàng đầu trong lịch sử cháy rừng ở Hoa Kỳ. Có vài người khi các đám cháy chưa dập tắt được lại dùng xăng để châm đốt trong khu dân cư. Khi bị cảnh sát hỏi, có ông cho biết thích mùi lá cháy và một bà nói thích nhìn cảnh hỗn loạn nháo nhào của người khác khi lửa bùng lên. Ôi! Có biết chăng họ đã không kiểm soát được mình. Ôi! Trùng trùng duyên khởi!
TRONG CỘNG NGHIỆP LUÔN CÓ BIỆT NGHIỆP
Một điều rất lạ là sau nhiều trận cháy rừng rất lớn trong lịch sử Mỹ cũng như ở nhiều nước khác, đó đây giữa đống tro tàn cát bụi vẫn có những căn nhà hay toà nhà còn nguyên vẹn, sạch sẽ như chưa từng bị đắm chìm trong lửa. CEO David Steiner, cơ quan Quản Trị Chất Thải, nói với tờ Daily Mail rằng ông không tin vào mắt mình khi thấy ngôi nhà ba tầng của ông ở Malibu trị giá gần 9 triệu đô còn nguyên vẹn giữa bao ngôi biệt thự cháy rụi. Ông gọi đó là phép màu. Ai cũng biết có những vật liệu xây dựng chống cháy. Một số nhà giàu ở khu vực này đã thuê các công ty cứu hoả tư nhân từ Oregon hay Arizona bảo vệ nhà họ trong suốt thời gian cháy. Nhưng sao chỉ có vài người chọn điều này?
Đức Thế Tôn dạy trong cộng nghiệp luôn có biệt nghiệp. Thiện nghiệp và ác nghiệp luôn là căn bản của đời sống con người. Thiện hay ác, phước hay hoạ luôn đặt căn bản trên việc giữ gìn giới luật, cụ thể là ngũ giới của cư sĩ. Phước lành từ thiện nghiệp bao giờ cũng là nền tảng phát sinh trí tuệ. Và hãy quan tâm tới an sinh của mọi người. Hãy thận trọng với lửa. Đừng chỉ nghĩ đến mình nếu muốn giữ được tài sản dài lâu.
KHÔNG MỢ CHỢ VẪN ĐÔNG
Đau thương mất mát rồi sẽ qua đi. Thời gian là liều thuốc trị liệu hay nhất. Rồi đây từ hoang tàn đổ nát người ta sẽ xây dựng lại đẹp hơn, huy hoàng hơn. Ngành xây dựng lại có bao nhiêu việc làm cho công nhân, kiến trúc sư, nhà thầu, nhà sản xuất vật liệu xây cất, thiết kế nội thất, chế tạo đồ nội thất... Thị trường địa ốc lại nhộn nhịp rộn ràng. Bao người lại mơ ước một mái ấm cho gia đình. Các minh tinh tài tử lại tha hồ chọn lựa những dinh thự lộng lẫy như ý. Ngạn ngữ gọi là “Sau cơn mưa trời lại sáng.” Ai chết đã chết rồi. Ai mất nhà đã mất rồi. Đời vẫn ngạo nghễ tiến lên. “Không mợ chợ vẫn đông”. Nghe sao vô cảm nhưng rất đời thường.
CẢNH THẾ CÒN NGƯỜI THÌ SAO?
Lịch sử được tạo lập và tái tạo như thế. Con người chúng ta cũng như thế. Đã bao lần sinh ra, già, bệnh rồi chết vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Rồi lại sinh ra, rồi lại bỏ xác thân đó và lại đi tìm một thân xác khác. Bao lần chết đi sống lại. Bao lần lên xuống trong luân hồi. Có bao giờ thấy sợ? Nếu chưa, thì đó còn là một truyện dài nhiều tập chưa có hồi kết. Chỉ khi nào, chán, ớn, sợ, thì cơ hội trở về sẽ mở ra như chư Tổ đã nói “ Yểm ly, ly tham, đoạn diệt, giác ngộ.”
Xin lắng nghe lời thơ của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh.
“...Về đi, lữ khách, đường xa lắm,
Cát bụi, sầu thương vướng đã nhiều.
Thanh thản ngủ trong lòng đạo cả,
Cho hồn thơ ấu được nâng niu...”
Trời chiều đã chạng vạng. Bóng tối sắp bao trùm tất cả. Đường về nhà còn xa quá! Mau lên! Mau lên với người ơi !
Ngọc Huyền
Thiền Thất Không Lời
Jan 2025