HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

Triệt Như - Dấu Chân Trên Cát - BÀI 2: CHỖ ĐÓ LÀ CHỖ NÀO ?

Tuesday, January 7, 202511:16 AM(View: 1327)
Triệt Như - Dấu Chân Trên Cát - BÀI 02 

CHỖ ĐÓ LÀ CHỖ NÀO ?
TITLE Dấu chân trên cát_ Bai 2

Chúng ta thầm nhận mình là người con Phật, tu học theo lời giảng dạy của đức Phật Thích Ca. Đức Phật từng nói rằng: Cũng như nước trong tất cả đại dương chỉ có một vị thôi, là vị mặn, tất cả giáo pháp Như Lai chỉ có một vị thôi, là vị thoát khổ. 

Đời là biển khổ, khổ do thân: sinh, già, bệnh, chết; khổ do tâm: sầu, bi, khổ, ưu, não, ái biệt ly, oán tăng hội, cầu bất đắc, chấp thủ ngũ uẩn. Tạm nói vậy, thiệt ra chỉ có tâm mới cảm nhận khổ thọ thôi, chứ thân là khối vô tri giác. 

Khi chứng ngộ Ba Minh, Đức Phật cũng nhận ra Khổ là do tâm con người bị Lậu hoặc chi phối. Năm thứ đam mê (ngũ dục) của con người là: tài, sắc, danh, thực, thùy (dục lậu).  Do đâu lại đam mê, khao khát tìm cầu không bao giờ đủ?  Là vì để bảo vệ mình, để mình được sống mãi (hữu lậu).  Đó là cái thấy sai lầm (kiến lậu).  Là do không có trí tuệ (vô minh lậu). 

Bài toán là đó. Làm sao hết khổ? Có nhiều cách. Chư Tổ Phát triển nói có vô số cách, vô số pháp môn tu (84.000 cửa vào).

Trước nhất xin vẽ lại con đường đi gian nan của chính đức Phật Thích Ca trước đây 26 thế kỷ. 

- Năm 29 tuổi, ngài bỏ nhà ra đi, tìm đến những vị thầy nổi tiếng thời đó để học.
- Vị thầy thứ nhất, Āḷāra Kālama hướng dẫn lần lượt 3 tầng Thiền vô sắc (Yoga): Hư không vô biên xứ, Thức vô biên xứ, Vô sở hữu xứ. 
- Vị thầy thứ hai: Uddaka Rāmaputta hướng dẫn tầng Thiền thứ 4 của Thiền vô sắc: Phi tưởng phi phi tưởng xứ.  Nhưng ngài bỏ đi vì nhận thấy dù          đạt được 4 tầng thiền vô sắc mà chưa chứng ngộ thượng trí và niết bàn. 
- Khổ hạnh: gặp nhóm ngài Koṇḍañña hướng dẫn lối tu khổ hạnh phổ thông thời đó.  Qua 6 năm, kết quả là sức khỏe suy yếu.  Ngài tỉnh ngộ, khổ hạnh khốc liệt là sai lầm.  Từ đây, ngài sống bình thường, mỗi sáng ôm bình bát, đắp y, đi khất thực trở lại.  Sức khỏe lần lần phục hồi.

 

Vài nhận định về kết quả của 6 năm tu theo Thiền vô sắc và khổ hạnh:

1- Bốn tầng Thiền vô sắc dường như do tác ý, tưởng tượng hay tự kỷ ám thị để lập thành nhận thức tin rằng hư không là vô biên, thức cũng vô biên, hoàn toàn không có vật gì, cũng không có tri giác hay không tri giác.  Do lý luận và tưởng tượng nên tâm không khách quan, không thực sự tĩnh lặng và trống rỗng, trí tuệ siêu vượt không phát huy. Chứng minh điều này: chính ngài đã nhận thấy như vậy nên « từ bỏ pháp ấy, ta bỏ đi ».  Một chứng minh 2: trong kinh Đại Bát Niết bàn, có trình bày so sánh 2 tầng Định sâu:

- Ngài Āḷāra Kālama ngồi thiền ở ngã tư đường, 500 cổ xe đi qua mà không nghe, không thấy gì, tuy vẫn tỉnh thức, không ngủ. 
- Đức Phật ngồi thiền trong nhà chứa rơm, bên ngoài mưa bão sấm chớp vang rền, ngài vẫn không thấy, không nghe gì, trong khi vẫn tỉnh thức, không ngủ.

Cuối đoạn kinh trên là lời tán thán tầng Định của Đức Phật là thâm sâu và chê bai tầng Định của ngài Āḷāra Kālama. Kinh không giải thích rõ vì sao.  Chỗ này ai có thực hành kinh nghiệm thì có thể tự kiến giải. 

2- Nhận định về kết quả của khổ hạnh : 

- Trước nhất chúng ta nhận ra ngài đã làm chủ được thân và tâm của mình, khi ý chí dũng mãnh bắt buộc thân phải chịu nắng mưa sương tuyết trong rừng sâu, thân phải chịu đói khát, chịu hành hạ cho tới kiệt sức.  Đó là đã chấm dứt ngũ dục: tài, sắc, danh, thực, thùy.  Như vậy, ngài không còn dục lậu và hữu lậu, nhưng còn vô minh lậu và kiến lậu (chưa có trí tuệ nên cái thấy sai lầm).  Từ đời sống nhung lụa, ăn uống vui chơi phủ phê trong hoàng cung, là một cực đoan của khoái lạc phóng túng, ngài đã rời xa và chuyển qua một đời sống không nhà, đói khát, nhịn ăn, nhịn uống, không ngủ nghỉ trong rừng sâu một mình, lại vướng vào một cực đoan ngược lại, là kham khổ và khe khắt. Ngài nhận ra cả hai lối sống đó đều đưa tới quả đau khổ.  Từ đây ngài đưa ra lối sống Trung Đạo: không lợi dưỡng thái quá cũng không khổ hạnh thái quá.  Áp dụng thực tế cho những vị tỳ kheo đệ tử của ngài là: mỗi sáng đi khất thực đủ ăn trong 1 lần cho 1 ngày.  Chính bản thân đức Phật khi ấy, đã tỉnh ngộ, không còn hành hạ thân thể nữa. 

Chỗ này mình biết là trong thời gian 6 năm, ngay cả thời gian tu theo 4 tầng Thiền vô sắc, là tác động qua Giao cảm thần kinh.  Dùng ý chí để nắm giữ tâm và dùng ý chí để nắm giữ thân.  Có lần, chính đức Phật đã tự nhận.  Trong thời gian khổ hạnh, ngài đã thực hành Thở, bằng cách nín thở ngang qua mũi, qua miệng và qua tai, ngài đã cảm thọ những cảm giác đau đớn khốc liệt, như có người đồ tể cầm con dao sắc bén cắt ngang bụng, như có người quấn sợi dây xích sắt quanh đầu rồi siết mạnh, như có 2 người lực sĩ nắm 2 cánh tay mình nuớng mình trên một hố than cháy đỏ.  Có lần, ngài ép lưỡi dán chặt lên nóc họng, lấy tâm chế ngự tâm, lấy tâm nhiếp phục tâm.  Tâm được chế ngự, không lay động, nhưng thân không được khinh an vì phải tinh tấn chống lại khổ thọ đó.

Tóm lại, trong 6 năm tu tinh tấn, cố gắng, miên mật, nhưng vì ép buộc thân, ép buộc tâm, nên tất cả công phu đều là pháp hữu vi, do tác ý mà thành, có mục tiêu đạt tới, có đối tượng, có tự ngã dụng công nên kết quả có giới hạn: làm chủ lậu hoặc, làm chủ cảm thọ, không dính mắc với thế gian, tuy vậy chưa kinh nghiệm «cái vô sanh» «thượng trí và niết bàn».  Đây là mục tiêu của bậc thánh, trong bài kinh Thánh Cầu: «Ta đã lỡ bị sanh, bị già, bị bệnh, bị chết, bị sầu, bị ô nhiễm, ta thấy cái nguy hiểm của bị sanh, bị già, bị bệnh, bị chết, bị sầu, bị ô nhiễm, nay ta đi tìm cầu cái không sanh, không già, không bệnh, không chết, không sầu, không ô nhiễm.»

Ngài đã rời xa gia đình năm 29 tuổi, qua 6 năm tinh cần gian nan, đem thân và tâm ra thử nghiệm tất cả những lối tu khác nhau đương thời, nhưng vẫn chưa thấy được tâm an tịnh, thanh thản, chiếu sáng tất cả những chân lý của cuộc đời. 

Tới đây, là một bước ngoặt quan trọng nhất. Ngài không tìm cầu bên ngoài nữa. Quay lại nội tâm. 

A thì ra ta có một kinh nghiệm.  Hồi đó, khi ta còn thơ ấu, ngây thơ, trong sạch, khoảng 10 tuổi.  Trong một ngày theo vua cha làm buổi lễ cày cấy cho cả nước, khi vua cha xuống ruộng làm lễ, ta ngồi dưới bóng mát cây jambu trên đường, nghỉ ngơi, thảnh thơi, hít thở không khí trong lành, cậy cỏ xanh tươi, bỗng nhiên ta cảm thấy tâm trống không, yên lặng vô cùng.  Nhè nhẹ khép mắt lại, ta ngồi yên, thân nhẹ nhàng như hư không, mát rượi, tất cả như tan loãng, không còn gì, không còn âm thanh, không còn hình ảnh, chỉ là bao la mênh mông, tĩnh lặng vô cùng.  Cho tới khi nhè nhẹ mở mắt, vua cha đang cúi thân đảnh lễ ta, cha mĩm cười mà sao ưu tư…Ta cũng mĩm cười, trời đất như sáng rực lên…

Bây giờ, tâm ta cũng tĩnh lặng, thảnh thơi, hồn nhiên, đâu có mong cầu điều gì, nhè nhẹ đi vào không gian mênh mông tĩnh lặng.  Bất động, không có thời gian…  Vậy là tâm ta vẫn ở đó, tĩnh lặng, thênh thang.  Lâu nay ta đã bỏ quên nó, mãi quăng mình ra chạy tìm cầu bên ngoài, hành khổ thân, hành khổ tâm.  Càng tìm kiếm, nó càng biến mất.  Bây giờ, mỏi mệt, thất vọng, buông tất cả gánh nặng tìm cầu, thì nó xuất hiện, tự nhiên, thầm lặng, như nó có sẵn đó, tự bao giờ. 

Ta tự hỏi : «Đây có phải là đạo lộ đưa tới giác ngộ?»  Ta tự biết : «Đây đúng là đạo lộ đưa tới giác ngộ».  «Ta có sợ chăng hỷ lạc này?» «Ta không sợ hỷ lạc này».

Qua kinh nghiệm trạng thái tâm hoàn toàn tĩnh lặng, rỗng rang, chiếu sáng, ngài quyết định tìm chỗ vắng vẻ, không có làng xóm để có thể trải nghiệm sâu hơn những tiến trình tâm của mình.  Ngài băng qua con sông nhỏ Ni liên thiền, vào khu rừng hoang cây cổ thụ Pipphala.  Trải mấy bó cỏ kusha nơi gốc 1 cây pipphala, ngài nguyện:  «Dù cho xương và máu của ta có khô cằn, nếu không chứng được giác ngộ giải thoát, ta quyết không rời khỏi chỗ này». 

Trải qua 4 tuần lễ, dòng tâm của ngài tuôn chảy càng lúc càng trong sạch hơn, tĩnh lặng hơn, khách quan hơn, và cuối cùng rực sáng, soi thấy quá khứ của mình và của những người khác, nhận ra nguồn gốc của tái sanh là lậu hoặc. Đây là tiến trình chứng ngộ lần thứ 1 , nhận ra Ba Minh và Tứ Đế.  Sau lần chứng ngộ này, tạm gọi là ABHISAMAYA (full Enlightenment) xem như ngài đạt quả vị Arahant.

Sau đó ngài lại thêm 1 lần chứng ngộ thứ 2, thâm sâu hơn, là chứng ngộ Lý Duyên Khởi, nhận ra Y Duyên tánh.  Đây là quả vị Toàn Giác, hay Phật (BUDDHA) gọi là Vô thượng Chánh đẳng giác/ANUTTARA SAMMĀ SAMBODHI. 

Từ đó, thành lập toàn bộ giáo pháp :

- Vô thường, khổ, vô ngã, duyên khởi duyên sinh : về sau các vị Tổ Phát triển tạm xếp là Tục đế Bát nhã. 
- Tánh Không, tánh Huyễn, tánh Chân như, tánh Bình đẳng, Niết bàn, các vị Tổ Phát triển tạm xếp là Chân đế Bát nhã. 

Tiếp theo là 45 năm đi giáo hóa, ngài thuyết giảng các chân lý này, và thành lập nhiều phương tiện tu học cho hàng đệ tử xuất gia và tại gia, tùy theo căn cơ mỗi người.  Cho nên các vị Tổ Phát triển mới nói có 84.000 pháp môn là vậy.  Tức là có vô số phương tiện tu học, cũng có ý nói là cửa nào cũng có thể đi vào Đạo. 

Cửa nào cũng có thể đi vào Đạo.  Nhưng thiệt ra Đức Phật Thích Ca đã đi bằng cửa nào? 

Đây là câu hỏi chủ ý của bài viết này.  Đức Phật Thích Ca đã dùng phương tiện nào để đạt 4 tầng Thiền dễ dàng như vậy?

Đạo Phật là đạo giác ngộ.  Đức Phật đã trải qua lần lượt 4 tầng Thiền rồi thì trí tuệ phi thường bật ra, kiến giải Ba Minh: Túc mạng minh, Thiên nhãn minh, Lậu tận minh.  Như vậy, 4 tầng Thiền hay Định này là nhân duyên, quả là giác ngộ.
 

Theo lý luận thông thường, muốn giác ngộ, phải kinh nghiệm 4 tầng Thiền.  Cho nên, đối với những hàng đệ tử quyết tâm dấn thân, thì 4 tầng Thiền là mấu chốt để có thể giác ngộ.  Nhưng mà, trong kinh điển, nhiều lần trình bày về 4 tầng Thiền, luôn luôn kinh chỉ nói lướt qua, rất là đơn giản:

- Tầng Thiền thứ 1, một trạng thái hỷ lạc, do ly dục sanh, có tầm có tứ.
- Tầng Thiền thứ 2, dứt tầm dứt tứ, một trạng thái hỷ lạc, do Định sanh, không tầm không tứ, nội tĩnh nhất tâm. 
- Tầng Thiền thứ 3, ly hỷ trú xả, chánh niệm tỉnh giác, thân cảm sự lạc thọ mà các bậc thánh gọi là xả niệm lạc trú. 
- Tầng Thiền thứ 4, diệt hỷ ưu đã cảm thọ trước, không khổ không lạc, xả niệm thanh tịnh. 

Bốn tầng Thiền là nhân trực tiếp dẫn tới Tuệ siêu vượt phát huy, kiến giải sáng tạo, kiến giải những điều hoàn toàn mới lạ, chưa từng biết, mà tại sao kinh chỉ nói lướt qua, không nói rõ chi tiết về 4 tầng Thiền của đức Phật?
 

Đây là một câu hỏi mà mình vẫn mang trong tâm từ nhiều năm nay, tuy có khi cũng suy gẫm có mấy câu trả lời tạm chứ không mãn ý. 

Lúc trước, mình nghĩ đơn giản, thì đức Phật thực hành pháp Thở, đây là đề mục đầu tiên trong bài kinh Niệm Xứ, cũng có kinh Định niệm hít vào thở ra. Xem như Thở là 1 phương thức được trình bày tương đối rõ ràng trong kinh.  Nhưng tại sao khi kinh trình bày về 4 tầng Thiền lại không bao giờ nói: Như Lai đã dùng pháp Thở mà đi vào 4 tầng Thiền.  Có lúc mình lại tự trả lời:  Nếu kinh nói Đức Phật đã thực hành Thở mà đạt 4 tầng Thiền, thì có thể mấy ngàn năm nay, chúng ta chỉ thực hành pháp Thở mà thôi. Như vây cũng không được, nên kinh lướt qua chỗ này.
 

Đó là nghi vấn của mình thôi, có thể các bạn đã có câu trả lời rồi. 

Bây giờ xin tiếp tục.  Sau khi thành đạo, đức Phật bắt đầu đi khắp nơi giáo hóa.  Phần giảng dạy của đức Phật lại rất rõ ràng, thực tế là giúp con người thoát khỏi khổ, bằng cách chuyển hóa nhân cách, trí tuệ mỗi người.

Ba trụ cột làm nên một con người hoàn hảo là : Giới- Định- Tuệ.  Thiệt ra 3 lãnh vực này liên hệ mật thiết với nhau.  Có thể nói 3 cũng là 1, là chân tâm. Tuy nhiên khi hướng dẫn những người sơ cơ, còn nhiều dính mắc, ưu phiền, đức Phật phải dạy từng bước thực hành, điển hình như trong bài Đại kinh Xóm Ngựa từ Giới sinh Định, từ Định sinh Tuệ.  Tạm lược kể như sau :

  1- Hạnh tàm úy : sợ hãi, xấu hổ nhận ra những lỗi lầm nhỏ nhặt của mình, mặc dù chưa ai biết. 
  2- Thân hành thanh tịnh, cởi mở, không tỳ vết, không che giấu.
  3- Khẩu hành thanh tịnh, cởi mở, không tỳ vết, không che giấu.
  4- Ý hành thanh tịnh, cởi mở, không tỳ vết, không che giấu.
  5- Sanh mạng thanh tịnh, cởi mở, không tỳ vết, không che giấu.
  6- Hộ trì các căn
  7- Tiết chế ăn uống 
  8- Chú tâm cảnh giác : ngày và đêm quan sát tâm không cho những pháp ác, bất thiện khởi lên.
  9- Chánh niệm tỉnh giác : đi biết đi, nói biết nói…
10- Đoạn trừ 5 triền cái : tham, sân, hôn trầm thụy miên, trạo cử hối quá, nghi.
11- Bốn tầng Thiền
12- Tam minh : trí tuệ bật ra kiến giải Túc mạng minh, Thiên nhãn minh và Lậu tận minh.
13- Quả A la hán


Sau đây xin trình bày một phương thức khác để chứng minh Giới - Định - Tuệ đồng thời, không khác nhau.  Phương tiện này xem như dành cho người căn cơ sắc bén hơn.  Bài kinh Niệm Xứ hướng dẫn 3 bước thực hành:

1- Tuệ tri/tuệ tri như thực về thân, thọ, tâm, pháp là sử dụng pháp Yathābhūta, thuộc Tuệ minh sát/ Vipassanā.
2- Quán nội/ngoại thân, thọ, tâm, pháp
    Quán tánh sanh/diệt của thân, tho, tâm, pháp.  Đây là sử dụng Quán chiếu Anupassanā.
3- An trú chánh niệm như vậy, không chấp trước một vật gì trên đời : Định – Tuệ đồng thời.  Cũng hoàn hảo Giới đức. 


Ba bước thực hành này đưa tới kết quả là đạt được chánh trí, chứng quả Bất Lai.  Chánh trí cũng là trí của A la hán. 

Tuy nhiên cũng có những trường hợp căn cơ thuần thục hơn nữa, chưa xuất gia, chưa nghe Phật giảng thời pháp nào, mà đạt được 4 tầng Thiền. Đó là ngài Upāli, người thợ trẻ cạo tóc cho đức Phật, chỉ trong thời gian ngắn khi cạo tóc đức Phật xong, ngài vào tầng Thiền thứ tư rồi.  Vậy ngài Upāli đã có phương pháp gì mà qua hết 4 tầng Thiền?

Còn nhóm ngài Koṇḍañña 5 vị khổ hạnh nghe Phật giảng 2 bài kinh Chuyển pháp luân đầu tiên là Tứ Đế và Vô ngã tướng, thì đắc quả Arahant.  Vậy 5 vị này đã sử dụng phương tiện nào?

Còn nữa, ngài Moggallāna/Mục Kiền Liên, khi gặp Phật là đắc quả Arahant, ngài Sāriputta 1 tuần lễ sau mới đắc quả Arahant.  Trong thời gian quá ngắn như thế, 2 vị đại đệ tử này đã dùng phương thức gì? 

Nhớ lại thái tử Siddhattha lúc 10 tuổi, ngài biết gì mà dụng công để đạt trạng thái tâm hoàn toàn tĩnh lặng và hỷ lạc? 

Bây giờ chúng ta thử sử dụng phương pháp quy nạp, tất cả những trường hợp sáng đạo trên có chung kết quả gì?  Là Tâm hoàn toàn tĩnh lặng, trong sạch, chiếu sáng, là chân tâm hiển lộ.  Tuy cách nói khác nhau: đạt quả vị Arahant, hay đạt 4 tầng Thiền… cũng là chân tâm hiển lộ vững chắc.

Mà chân tâm là có sẵn nơi mỗi người, hoàn hảo, hoàn thiện. Nhưng mình không biết, lại chạy theo cảnh bên ngoài.  Một khi quay lại nhìn thì thấy nó ngay lập tức.  Khi chân tâm không bị che lấp, thì nó hiển hiện rõ ràng.  Lậu hoặc như mây mù che lấp chân tâm.  Cho nên khi thấy rõ chân tâm thì tự khắc lậu hoặc tan biến, vì lậu hoặc là pháp hữu vi, do tạo tác huân tập mà thành, nó vô thường, biến hoại, hiện rõ là trống không, như mộng như huyễn. 

Chân tâm, tạm gọi như vậy, thiệt ra nó không có tên, chân tâm là tự nhiên, có sẵn, trong sạch, chiếu sáng, khách quan, nó là pháp vô vi, vô tác, vô nguyện, không do duyên sinh nên không do duyên diệt.  Thiệt ra không có thể diễn nói về nó, không thể dùng phương tiện gì để đạt được nó. Nếu dùng phương tiện đạt được nó thì nó trở thành pháp hữu vi, thì nó có sinh có diệt, không phải là chân tâm. 

Bốn tầng Thiền mà có dụng công, có cố gắng, có kỹ thuật, có chủ đề, thì là pháp hữu vi, vô thường, biến hoại.  Nó chỉ là một dòng sông tâm tuôn chảy tự nhiên, thanh thản, dần dần trong sạch, trở về nguồn cội thiên nhiên.  Vì đời, mà đức Phật phải tạm nói 4 tầng Thiền, phải tạm nói quả vị Arahant, phải tạm nói kia là luân hồi sinh tử, đây là niết bàn tịch tịnh.  Chúng ta cần hiểu là 4 tầng Thiền bản thể rỗng không, quả vị Arahant cũng rỗng không, luân hồi sinh tử rỗng không, thì cần gì phải lập ra niết bàn, niết bàn cũng rỗng không như vậy. 

Đêm nay, mới hiểu vì sao kinh điển không nói rõ Đức Phật đã thực hành như thế nào trải qua 4 tầng Thiền.  Nếu có thực hành thì cả thế gian liền có: có ta thực hành, có đối tượng, có phương pháp, có mục tiêu nhắm tới, có đạt được quả vị, có mong cầu, có sanh có diệt, có vô thường, có biến hoại…thì rơi vào thế gian sanh trụ hoại diệt để rồi tái sanh. 

Tổ Đình, 6-2-2025

TN 


Line 2

Triệt Như - Dấu Chân Trên Cát - BÀI 2

CHỖ ĐÓ LÀ CHỖ NÀO ?
blank

Click icon tam giác để nghe - Click icon ba dấu chấm để download 

Print
Send comment
Off
Telex
VNI
Your Name
Your email address
Next Page

Wednesday, March 12, 20253:33 PM(View: 640)
Nếu mình sống bình thường, thì an lạc, đâu có đau hay khổ. Tại mình không có chánh niệm tỉnh giác, mới bị cái dầm, bên ngoài, là thứ dơ bẩn, nguy hiểm, dù cho nhỏ bé, cũng làm cho mình đau, mình khổ.”

Wednesday, July 14, 202110:39 AM(View: 12950)
Các bài viết trong mục Suối Nguồn Hạnh Phúc với chính giọng đọc của Ni Sư Triệt Như.

Wednesday, October 28, 202010:39 AM(View: 14485)
Các bài viết trong mục Tâm Tình Với Nhau với chính giọng đọc của Ni Sư Triệt Như.

Friday, September 25, 20201:26 PM(View: 15083)
Các bài viết trong mục Tâm Tình Với Nhau với chính giọng đọc của Ni Sư Triệt Như.

Sunday, March 2, 202510:34 PM(View: 712)
Nhận biết Thiền lúc nào là vô vi pháp, lúc nào là hữu vi pháp. Khi mình tập Thiền, theo giờ giấc nhất định, ngồi đúng tư thế, có kỹ thuật để dụng công, có cố gắng hay tác ý dụng công, đó là pháp có điều kiện, là hữu vi pháp, kết quả giới hạn. Khi sống bình thường, tùy hoàn cảnh ứng xử tự nhiên, thì là sống Thiền, là pháp vô vi, không cần điều kiện, tức là sống tùy duyên thuận pháp, hay để cho các pháp tự vận hành. Điều này thiệt đơn giản, trong đời, có nhiều khi mình đã sống đúng như vậy, nhưng mình không nhận ra thôi.

Tuesday, January 7, 202511:16 AM(View: 1477)
Những dấu chân dài dài trên bờ biển Tuy Hòa hôm ấy, những dấu chân chập choạng in trên bãi cát vàng nâu, chỉ một thoáng, sóng trắng xóa tung tăng tràn vào, rồi rút lui ra biển, còn lại gì đâu, mặt cát phẳng lì, dấu chân biến mất. Nhưng kìa, ta lại bước đi, dấu chân lại in trên cát, và rồi sóng biển tràn vào, bãi cát phẳng lì, ta vẫn cứ đi, mãi mãi là người đi một mình, không để lại dấu vết.

Thursday, December 19, 20249:32 PM(View: 1078)
Do vậy, chúng ta có thể nói, tuệ trí (insight) là nền tảng của tiến trình tu tập của mình từ bước đầu, nó sẽ phát huy năng lực sâu sắc hoàn chỉnh lần tới Tuệ bát nhã (wisdom) và Tuệ bát nhã siêu vượt hơn cho tới vô biên.

Tuesday, December 10, 20247:02 PM(View: 1297)
Do đó nếu không có đức Phật chỉ dạy phương thức tu học (ý nghĩa thứ 2 của Pháp) thì mãi mãi hiện tượng chỉ là hiện tượng, chúng ta không thể nhận ra những bản thể (ý nghĩa thứ 1 của Pháp) ẩn tàng bên trong hiện tượng (ý nghĩa thứ 3 của Pháp).

Friday, July 5, 20247:25 AM(View: 2653)
Kết lại, tất cả, nó là cái gì? Mình xin tạm trả lời “Nó là thiên nhiên. Nó là Như Vậy”.

Monday, July 1, 202410:03 AM(View: 2077)
Qua số phận của cây bồ đề bonsai của mình, mình nhận ra tất cả vấn đề nằm ở 2 chỗ, 1 là “bonsai”, 2 là “của mình”. Vì là “của mình” nên mình mới xót xa, băn khoăn khi nó héo khô. Vì là “của mình” nên nó phải là "bonsai" để trang hoàng trong nhà cho mình ngắm.

Tuesday, June 18, 20242:30 PM(View: 2453)
Người Phật tử có lòng tôn kính đức Phật, thường có lòng biết ơn cây bồ đề, mình lại nghĩ thêm rằng cây bồ đề biểu hiện cho trí tuệ giác ngộ, nên đã có lúc phóng tâm muốn có một cây bồ đề xanh tươi của riêng mình.

Tuesday, June 11, 202411:40 AM(View: 2687)
Mà bây giờ mình đã biết, cây nào cũng là cây giác ngộ, hoa lá, cảnh vật nào cũng hiển lộ thực tại cuối cùng. Vậy thì cây cảnh hoa lá nào cũng là "cây bồ đề", đâu có cái nào là của riêng mình đâu ?

Thursday, May 9, 20244:00 PM(View: 2499)
Chiều nay, ngắm nhìn khoảng sân rộng trước tổ đình sạch bót, một màu đen phì nhiêu, đất xốp, sẵn sàng chờ đón được gieo trồng, mình cảm thấy vui. Các bạn hiền ơi, đất tâm nếu trống không, mặt trời trí tuệ sẽ tự chiếu!

Thursday, May 2, 20243:30 PM(View: 2642)
Phải thông hiểu tới những chân lý rốt ráo: bản chất của thế gian là trống không, là như huyễn, do nhân duyên hội họp mà sinh ra, rồi sẽ thay đổi, và sẽ mất đi. Mình sẽ bớt dính mắc với những cảnh thăng trầm trong cuộc đời. Đây là trí tuệ xuất thế gian, giúp mình sống bình an trong đời.

Friday, April 26, 202411:42 AM(View: 2509)
Khi nó thấy cảnh, thì nó thấy “cái đang là”. Khi nó an trú trong chính nó, thì nó thấy “cái như vậy” (Tathatā/ the Suchness). Bây giờ, mọi sự đều chấm dứt, không có lời nói, không có văn tự, không có tên gọi, thế gian cũng không còn. Không suy nghĩ, không phân biệt, không thương ghét, tất cả tan biến, bình đẳng. Có phải cổ nhân đã nói đúng “chạm mắt là bồ đề”?

Sunday, April 21, 20242:20 PM(View: 3212)
Vậy thì “Muôn pháp về một, một về chỗ nào?” có thể là muôn pháp đều về tâm, còn nếu thắc mắc: tâm về chỗ nào? Thì ăn gậy là phải rồi. Bây giờ mới hiểu tại sao chư Thiền Đức ngày xưa ra đi không cần lưu lại dấu vết mà hê thống kinh Bát nhã ba la mật lại viết tràng giang đại hải về Không, Huyễn và Chân Như. Có phải vì chỗ đó ngoài ngôn ngữ, còn nếu dùng ngôn ngữ thì nói hoài cũng không xong?

Sunday, April 14, 20245:07 PM(View: 3108)
Cảnh sanh khởi, biến đổi rồi hoại diệt của thế gian là tự nhiên, là bình thường, là hợp tình hợp lý. Nếu hiểu thật sự điều này thì khi cái gì đó sanh ra hay diệt mất, ta không vui cũng không buồn. Bây giờ tâm bình an, thanh thản, bây giờ mới thấy nơi nào cũng là ngôi nhà xưa của mình, cảnh nào cũng hiển lộ những chân lý vô thường, duyên sinh, vô ngã, bản thể trống không… Pháp âm của Phật vang rền khắp hư không, như vậy cõi này đang là cõi Phật đó, bạn hiền ơi.

Saturday, April 6, 20248:52 AM(View: 3043)
... chiếc “xe một số” chính là cái Biết, nó đưa ta từ bước đầu tới bước cuối con đường. Thực ra, có con đường nào đâu, vì cái biết là của mình, từ đầu nó vẫn trong sạch, tĩnh lặng, khách quan và chiếu sáng. Bạn hiền ơi, cứ lấy viên ngọc đó ra mà xài, hồn nhiên, đừng lăng xăng tạo tác gì thêm nữa.

Friday, March 29, 20247:58 PM(View: 2759)
Vậy qua giác quan, ta thấy “cái đang là”, đó là thấy Như Thực, giống như thiệt, chứ không phải thiệt có bền vững, thường hằng, mà đó cũng là “cái Như Huyễn”, như mộng mà thôi. ...cái Như Thực là thấy hiện tượng qua giác quan, còn cái Như Huyễn là thấy bản thể qua trí tuệ bát nhã.

Sunday, March 24, 20245:02 PM(View: 2761)
Mùa xuân năm 1929, mừng Thầy đến, mùa xuân năm 1982, mừng Thầy thấy rõ con đường, mùa đông năm 2019, Thầy đi.... ...Biết vậy, mà sao sáng nay, trong nắng ấm, ngắm hoa xuân, lại dường như có ai rơi nước mắt.

Sunday, March 17, 20242:16 PM(View: 2671)
Chỉ là đơn thuần, mở mắt ra nhìn ngắm, cảnh thế nào nhận biết y như vậy, diễn nói hay thầm lặng, tâm đều trong sạch, tĩnh lặng, khách quan. Đó là chân tâm, Giới, Quán, Chỉ, Định, Tuệ đầy đủ

Sunday, March 10, 20244:31 PM(View: 2535)
Các bạn hiền ơi, sáng nay, một buổi sáng mùa xuân, nắng ấm, hoa mai đang nở rộ trước sân Tổ đình, trời xanh và mây trắng. xin dâng tặng cho bạn ổ bánh Thiền Giới Định Tuệ, làm bằng cái Biết trong sáng của chân tâm.

Tuesday, January 16, 202412:47 PM(View: 3028)
Ngoài cái chớp mắt “đang là”, tất cả thân, tâm và cảnh là của quá khứ, của tương lai hay của hiện tại, chúng nó chỉ là ảo ảnh, ảo giác trong ký ức, hay trong tưởng tượng mà thôi. Hoa đào sẽ nở mỗi mùa xuân, nhưng đóa hoa năm nay đâu phải là đóa hoa năm trước. Người ngắm hoa đào bây giờ cũng không phải là người ngắm hoa năm cũ.

Tuesday, January 2, 202410:36 AM(View: 2965)
Các em Thiền sinh đã tâm tình về cuộc sống của mình, cũng chịu nhiều áp lực: từ công việc quá phức tạp, bận rộn, suốt ngày dán mắt trên computer, rồi những giờ hội họp nặng nề dài đằng đẵng trong sở làm. Lúc trở về nhà lại còn mang theo lời nói, cử chỉ, thái độ không thân thiện của các nhân viên của mình. Lắng nghe các em tâm sự, mình thấy xót xa. Cuộc đời vất vả tới như vậy sao?

Monday, December 25, 20238:25 AM(View: 2797)
Mình chỉ sống thảnh thơi, cái tâm bình an, thanh thản, hiểu biết những định luật tụ nhiên này, giúp người khác cũng hiểu biết như mình, sống hài hòa cùng nhau. Thì đâu còn cái gì là tham sân si, cái gì là lậu hoặc, cái gì là biển khổ trần gian nữa.

Tuesday, September 19, 20237:54 PM(View: 3678)
Bản thể của thế gian là trống rỗng, trống không, là như huyễn mà thôi. Tuệ trí này là năng lực khiến tâm xa rời dính mắc tất cả thế gian, bấy giờ mới an trú chánh niệm Như Vậy. Khi mình có tuệ trí thông suốt bản thể thế gian rồi thì không còn con đường, không cần pháp môn, không còn thấy có cổng nào nữa. Mình thực sự đang ở trong nhà của mình, tự thuở nào cho tới bây giờ.

Tuesday, September 12, 202312:56 PM(View: 3895)
Bốn tầng Thiền qua đó đức Phật phát huy ba minh còn được gọi là bốn tầng Định, do đó mình hiểu Định có một vai trò quan trọng trong Thiền Phật giáo, xem như Định là cây cầu phải bước qua mới có thể khám phá tới khung trời bao la của trí tuệ bát nhã.

Saturday, August 26, 20232:36 PM(View: 3837)
Tuệ ở đây mình muốn nói tới Vipassanā, Tuệ Minh sát. Trong giới hạn bài này, mình bàn tới bài Kinh Niệm Xứ, trong kinh Nikāya. Mặc dù thông thường người ta vẫn nói “Quán Tứ niệm xứ”, trong bài kinh cũng nói “Quán thân” (Kāya-anupassanā) v.v…nhưng hiện nay các vị tôn đức xếp bài kinh Niệm xứ là Vipassanā, là thuộc Tuệ. Cho nên trong bài này, mình cũng tạm nói là Tuệ, tức là dùng tuệ thực hành...

Sunday, August 20, 202310:54 AM(View: 4305)
Nói tới Quán, có vài loại Quán hơi khác nhau, trong bài này chỉ xin nói tới loại Anupassanā, nghĩa thông thường là nhìn ngắm hiện tượng thế gian liên tục để nhận ra bản thể hay đặc điểm của hiện tượng thế gian là: vô thường, khổ, vô ngã. Vậy mình cũng có thể hiểu Quán là quan sát hiện tượng thế gian bằng con mắt trí tuệ.

Wednesday, August 2, 20238:44 PM(View: 3996)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.

Tuesday, June 13, 20237:59 PM(View: 3373)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?

Sunday, March 26, 20237:30 PM(View: 3744)
Đã không biết bao năm qua, mình khờ dại đi tìm “Qua khỏi vùng sương mù là xứ thần tiên”. Đã bao lần thấy vùng sương mù, bao lần mơ ước sẽ gặp xứ thần tiên, nào có gặp được. Tìm cầu bên ngoài, làm sao có xứ thần tiên. Cuối đời mới biết xứ thần tiên thiệt ở trong tâm của mình.

Friday, March 24, 202310:02 PM(View: 3799)
Đức Phật tự nhận: “Như Lai chỉ là người chỉ đường, các ông phải tự đi”. Các ông phải tự đi có nghĩa là các ông thấy ra con đường rồi, cứ tiến bước một mình, không được ỷ lại nơi ai khác, con đường chánh pháp là trí tuệ của mình sẽ đưa chúng ta trở về bản tâm. Trong bản tâm, tất cả pháp đều là Phật pháp, và thế gian là cõi Phật thanh tịnh an vui.

Wednesday, March 8, 20238:24 PM(View: 3600)
Hôm nay, thấy hoa thủy tiên nở rộ, hoa mai cũng e ấp đón gió mát, con biết mùa xuân sang. Đã tới mùa mừng sinh nhật Thầy. Thầy đã xuất hiện nơi cõi đời nhằm mùa xuân, Thầy đã thấy con đường, cũng một mùa xuân năm đó, rồi Thầy ra đi, một đêm cuối mùa đông.

Tuesday, February 28, 20239:06 PM(View: 4303)
Chúng ta phải sáng suốt biết lúc nào nên tùy duyên, lúc nào phải tạo duyên tốt, phải biết mình sống có thuận pháp không, vì chính mình là chủ tạo ra cuộc đời của mình, trong bây giờ và mai sau nữa.

Monday, February 27, 20238:19 PM(View: 3727)
Việc làm bếp đâu có khác việc tu tập. Làm bếp để sống, thì tu tập cũng để sống thôi. Cho nên những nguyên tắc để làm bếp tốt cũng là những nguyên tắc để tu tập tốt. Việc gì ta làm cũng là tu tập, con đường đời cũng là con đường tu, do nơi cái tâm của mình, nó thấy ra sao. Nó thấy ra sao, đó là cảnh giới mình đang sống.

Saturday, February 25, 20232:42 PM(View: 3480)
Trời đất vô tình, vạn vật vô tình, mà vạn vật biết sống hài hòa với hoàn cảnh tự nhiên. Chúng ta có trí, có tri giác, có tình cảm, vậy phải biết sống đời thiện lành, quan sát tâm mình từng giây phút, ý nghĩ đúng, lời nói đúng, hành động đúng...

Wednesday, January 25, 202311:14 AM(View: 3696)
Định luật Y Duyên Tánh vận hành tất cả thế gian. Nó cũng là định luật biến hóa và phát triển, là sức sống mãnh liệt, đã thành lập vũ trụ, điều hành vũ trụ, và bảo vệ duy trì sức sống của vạn vật. Thế gian biểu hiện sự hài hòa tuyệt vời theo sự biến hóa khách quan của “Y Duyên Tánh”. Vậy, các bạn thân ơi, đây có phải là một bức tranh puzzle tuyệt vời không?

Wednesday, January 18, 20237:43 PM(View: 4050)
Đất trời quê hương đang vào xuân, mong gởi một món quà nhỏ tặng cho bạn tri âm, mùa xuân trong tâm mình.

Wednesday, August 10, 20227:09 AM(View: 4317)
Sự thật muôn đời: hễ cái gì có sinh ra, thì phải có lúc chấm dứt, biến mất, hoại diệt. Nhưng dường như chúng ta chưa chấp nhận sự thật này. Nên chúng ta buồn khổ vì bệnh. Các bạn ơi, như vậy bệnh có phải chỉ là ảo giác ngôn ngữ?

Wednesday, July 27, 202211:15 AM(View: 4697)
Các em có lần tâm tình: cô ơi, trước khi cô nghỉ ngơi, cô hệ thống lại con đường từ đầu tới cuối cho tụi con theo đó mà đi. Thiệt ra có con đường nào đâu. Tu là thấy ra cái tâm của chính mình thôi. Chính mình đang ở trong cái tâm của mình. Con đường nào khác nữa? Là đã phóng ra ngoài, tìm cầu cái gì bên ngoài là đi lạc rồi.

Wednesday, July 20, 20225:14 PM(View: 4212)
Làm sao sống hài hòa với thế gian? Các bạn ơi, đâu có gì bí hiểm. Thấy “cái đang là”. Đó, cái đáp án, đơn giản quá, mà sao áp dụng khó quá phải không? Chỉ cần biết “cái đang là” thôi là tâm trong sáng tức khắc. Khi ta nghĩ tới “cái phải là”, lập tức ta rơi vào biển khổ cuộc đời, ta bị trói buộc, hay ta đang trói buộc người khác.

Thursday, July 14, 20228:13 AM(View: 4353)
84 ngàn pháp môn có nghĩa là không có pháp môn. Vì sao vậy? Đi cách nào cũng vào nhà, vì nhà là sẵn có, là của riêng mình. Ta đang ở trong nhà, luôn luôn đang ở trong nhà. Chỉ là mình không tin sự thật này, nên mình bôn ba tìm kiếm đâu đâu. Hãy sống hồn nhiên, thật tự nhiên, không cần thêm gì hết, là mình đang ở trong nhà của mình.

Tuesday, July 5, 20228:31 PM(View: 4245)

Wednesday, June 29, 202212:30 PM(View: 5482)
Tất cả các vị thánh tăng đều có Giới đức, Định lực và Tuệ lực tròn đầy. Nhưng những phương tiện đầu tiên có hơi khác nhau: ngài A nan thì bước vào bằng ngõ đa văn, ngài Revata thì hạnh sống nơi rừng núi hoang vắng, ngài Anuruddha thì bằng thiên nhãn, ngài Mahā Kassapa thì hạnh đầu đà, ngài Mahā Moggallāna thì trí tuệ biện tài, ngài Sāriputta thì điều phục tâm v.v...Mỗi người mỗi vẽ, quy tụ lại như một vườn hoa có trăm đóa khác nhau, hoa nào cũng tròn hương, tròn sắc.

Wednesday, June 22, 20221:22 PM(View: 5098)
Hôm nay học lại gương sáng của người xưa, gương sáng vẫn muôn đời là gương sáng. Ánh sáng chỉ sáng cho những ai nhìn thấy. Ánh sáng của trí tuệ muôn đời vẫn thầm lặng chiếu soi trần gian, như ánh trăng kia thầm lặng sáng trong đêm dài cuộc đời.

Tuesday, June 14, 20225:56 PM(View: 5000)
Ngài Anuruddha, đã gieo căn lành từ nhiều đời trong quá khứ, đời này sinh ra trong gia đình, dòng họ giàu sang, lại cùng thời với đức Phật, anh em chú bác với đức Phật, xuất gia rất sớm, không vướng bận vợ con, đầy đủ thuận duyên, trở thành một vị thánh đệ tử, quan sát cả ngàn thế giới mà chỉ như người đứng trên lầu cao nhìn xuống thế gian.

Tuesday, June 7, 202210:23 AM(View: 4306)
Người biết sống một mình là người luôn an trú trong chánh niệm. Tuy nhiên đối với đa số con người, xa lánh nơi ồn ào náo nhiệt là duyên thuận lợi hơn trong bước đầu tu tập.

Wednesday, June 1, 20226:59 PM(View: 4408)
Các bạn ơi, đây là một tấm gương sáng, một con đường tu học mà ngài A Nan gởi gắm lại cho đời. Con đường của trí tuệ, cũng dẫn hành giả tới giải thoát.

Tuesday, May 24, 202212:23 PM(View: 4413)
Chợt tỉnh giấc nửa đêm, nhìn ra khung cửa sổ, trời sáng, trắng trong, mặt trăng tròn treo lơ lửng giữa trời không mây. Hôm nay là một đêm trăng mùa Phật đản sinh. Khép mắt lại, nhìn thấy một bức tranh thiệt đẹp giữa rừng, giữa một cảnh rừng, trong một đêm trăng sáng, cũng một đêm trăng tròn sáng như đêm nay

Tuesday, May 17, 20221:38 PM(View: 4811)
Nhưng có một cái không xa rời mình, đó là cái tâm, tâm đời thì tái sanh để tiếp tục lặn hụp trong biển ái, biển khổ; nếu là tâm trong sạch thì tiếp tục tu học cho tới khi hoàn hảo là bước lên bờ. Bấy giờ trên bến bờ bình an, thấy ai giơ tay vẫy gọi, ta mới tới cầm tay dắt lên bờ. Còn những ai mải mê đắm đuối trong sóng nhấp nhô, thì ta có làm gì hơn nữa được đâu, phải không các bạn ơi!

Wednesday, May 11, 20222:50 PM(View: 4704)
Pháp môn là cái cổng để đi vào học, hiểu và thực hành Pháp. Pháp là chân lý, cũng là tất cả hiện tượng thế gian. Nói như vậy, chúng ta có thể tưởng là hai thứ khác nhau. Không, chúng chỉ là một. Chân lý hiển lộ ra qua mỗi hiện tượng thế gian, mỗi hiện tượng thế gian chính là chân lý. Ta cũng là chân lý, chân lý cũng hiển lộ qua ta. Ta cũng là tất cả chân lý. Tất cả đều bình đẳng: đều vô thường, đều vô ngã, đều duyên sinh, đều trống rỗng, đều như huyễn, đều như như bất động. Tất cả đều là cái vô sanh, nên bất tử.

Wednesday, May 4, 202212:31 PM(View: 4952)
Đức Phật nói nước mắt con người chảy thành biển cả mênh mông, còn tiếng cười của hai anh em mình chỉ đong đầy có hai cái lu thôi. Nước mưa thì vẫn trong vẫn mát. Mùa xuân cũng vẫn mát vẫn trong, muôn đời.

Wednesday, April 27, 20223:46 PM(View: 4916)
“Cô nghĩ sao về cái Chết?”. - Chợt nghĩ tới mình, bước đường đời đã tới mức cuối, rồi nghĩ tới các bạn. Cái cầu mình sẽ phải đi qua, vậy mình chuẩn bị hành trang nào, sẵn sàng bước tới mấy nhịp cầu “đoạn trường” đó?

Wednesday, April 20, 202210:17 AM(View: 5452)
Cho nên tham sân si cũng biểu hiện tất cả những chân lý thường hằng của vạn pháp. Chúng là vô thường, là khổ, là vô ngã, bản thể trống không, như huyễn mộng, là như như bất động, là bình đẳng với vạn pháp.

Wednesday, March 30, 202212:56 PM(View: 4370)
Các bạn ơi, nếu mỗi người đã biết chăm sóc ngôi vườn nhà mình hoa lá xanh tốt, thì cũng nhớ chăm sóc vườn tâm của mình, hoa trí tuệ, lá từ bi, mùa nào cũng sẵn có để dâng hiến cho đời.

Thursday, March 24, 202210:40 AM(View: 4980)
Tâm là một dòng diễn tiến, luôn tuôn chảy, vì nó chỉ là dòng Biết, hay dòng Nhận thức rõ ràng, khi nó không còn bị ô nhiễm thì nó sẽ trong sạch, và sẽ phải chiếu sáng... Tâm chiếu sáng, ta có thể biết phương cách sống thảnh thơi an lạc, và giúp người khác cũng sống thảnh thơi an lạc.

Wednesday, March 16, 202210:41 AM(View: 4637)
Kết luận là phải có trí tuệ phi thường mới dám cắt đứt vòng xích sắt của tham ái, thoát ra khỏi ngục tù vô minh. Vô minh đồng nghĩa với khổ đau. Trí tuệ siêu vượt đồng nghĩa với tự do, an lạc, giải thoát. Trí tuệ siêu vượt thông suốt bản thể cuộc đời là trống không, là như huyễn ảo, thì có còn muốn nắm bắt cái gì của thế gian nữa không, hở các bạn?

Wednesday, March 9, 20224:24 PM(View: 4782)
Những ai theo đúng con đường của đức Phật. quăng cái gánh “tài, sắc, danh, thực, thùy” xuống, thì cũng sẽ đạt được tâm nhẹ nhàng, thảnh thơi, nơi nào mình sống cũng là :”An lạc thay!”

Thursday, March 3, 20228:44 AM(View: 4783)
Tới đây, chúng ta đã thấy việc lễ lạy của bồ tát Thường Bất Khinh ban đầu mình thấy như theo tục đế bát nhã, lần hồi đi tới chân đế bát nhã rồi. Tục đế bát nhã khi ta nói bồ tát lễ lạy Phật tánh của mỗi người, chứ không phải lễ lạy cái thân vật chất và cái tâm đời của người. Còn phân biệt thân và tâm, thiện và ác. Lần hồi ta không phân biệt nữa, khi ta lễ lạy “cái đang là” , “cái như vậy”, khi ta thấy vô lượng đức Phật hiện tiền và ta đang “thân cận cung kính cúng dường vô lượng đức Phật”.

Thursday, February 24, 202210:57 AM(View: 5202)
Tâm mình, giống cái tiệm thuốc Bắc, hay giống cái nhà, hay cái kho chứa là nói bình dân. Kinh sách thì nói là Alaya Thức, hay Tàng thức, hay Như Lai tạng, là tổng quát tất cả những gì tạm cho là phi vật chất trong con người.

Wednesday, February 16, 20228:50 PM(View: 4688)
Vậy có sinh không, có diệt không? Không. Sống là năng lượng, là chuyển động, là biến hóa. Nguồn sống của vạn pháp không sinh không diệt bao giờ.

Thursday, February 10, 20228:50 AM(View: 5159)
Chí xuất thế xuất trần mình vẫn phải giữ cứng cỏi ngang nhiên như thân cây tiêu cổ thụ kia, nhưng đối diện với giông gió trong đời thì chúng ta cẩn thận thấp mình xuống, càng sát đất càng tốt, chúng ta nép sát vai nhau, nương tựa bóng che của Phật Pháp Tăng thường trụ mà sống, thì có gió bão nào thổi lung lay chúng ta được.

Thursday, February 10, 20228:10 AM(View: 4379)
Hôm nay, là mùa xuân. Đất trời cũng chuyển mình. Tổ đình năm nay chưa có hoa đào, hoa mai vàng chỉ mới ra búp non. Chỉ có thủy tiên đơm hoa trắng muốt, thoảng hương tinh khiết, thầm lặng dâng hiến cho đời hương sắc của mình. Có ai nghe tiếng hát của hoa thủy tiên, giữa đất trời bao la mùa xuân?

Tuesday, January 25, 20221:50 PM(View: 4610)
Hi vọng, theo những ngày xuân mới sắp đến, chúng ta sẽ đặt một dấu chấm cuối cùng cho những ưu tư, buồn phiền, những vụn vặt, sai sót, trong năm cũ.

Tuesday, January 25, 202211:42 AM(View: 4287)
Mùa xuân cũng vậy, không bao giờ chấm dứt, trong tâm mỗi người. Dù cho nó có tên là hạ, thu, hay đông đi nữa, nó cũng là xuân. Khi mình gọi là Xuân thì là Xuân của mình. Khi mình không gọi gì hết thì không có mình, cũng không có xuân, và cả thế gian cũng biến mất.

Tuesday, January 25, 202210:12 AM(View: 4210)
Dhamma chính là khuôn vàng thước ngọc Đức Phật để lại cho đời. Chúng ta thừa tự Dhamma, như là tấm bản đồ kho tàng hạnh phúc, vậy các bạn ơi, chúng ta cùng nhau tiến bước, bản tâm chính thật nơi mình.

Wednesday, January 19, 20229:08 AM(View: 5151)
Nếu tâm chưa chiếu sáng, có nghĩa là tâm chưa tĩnh lặng, tâm chưa tĩnh lặng vì tâm chưa trong sạch, tâm chưa trong sạch vì tâm chưa trống rỗng.

Wednesday, January 12, 202210:45 AM(View: 4983)
Như vậy bài học của lửa, nước, gió, mây là gì? Ta phải có trí tuệ để biết sống tốt, hữu ích cho mình và cho người khác. Sống hài hoà, trừ diệt hẵn tâm tham, tâm sân, tâm si. Ba thứ tâm này có sức tàn phá, hủy diệt tất cả thế gian, đưa tới khổ đau mà thôi. Không những trong đời này mà còn khổ đau trong nhiều đời sau nữa.

Wednesday, January 5, 20229:53 AM(View: 5571)
Hôm nay ngẫm nghĩ lại tất cả những công việc nhọc nhằn vất vả của mình trên con đường tu chỉ là làm sao nhớ và làm sao quên. Thêm một vấn đề cũng quan trọng là nhớ cái gì và quên cái gì.

Thursday, December 30, 20218:07 AM(View: 4951)
Hôm nay, mùa tưởng niệm Thầy Tổ, xin khơi lại ngọn lửa sáng mà Thầy đã truyền lại cho chúng ta trong suốt 25 năm nương tựa nơi quê hương thứ hai này.

Sunday, December 26, 202111:30 AM(View: 5931)
Tăng Đoàn phải hòa hợp, đây là thước đo công phu tu tập của mình. Nếu chưa hòa hợp là mình chưa đủ Trí Tuệ và Từ Bi.

Tuesday, December 21, 20214:21 PM(View: 5069)
Những tuồng hát mang tên Tâm chấm dứt. Hãy ngủ đi, những đào kép quấy nhiễu đời, tấm màn nhung đỏ đã kéo qua. Bây giờ là vắng lặng, tịch diệt, và ánh sáng.

Wednesday, December 8, 20219:22 AM(View: 6115)
Kính thưa Thầy, dù nói bao nhiêu cũng không đủ diễn tả cái trí như núi và cái tâm như biển của một thiền sư.

Wednesday, December 8, 20217:43 AM(View: 4896)
Mấy đêm liền, nửa khuya tỉnh giấc, mở hé mắt trông ra trời, lại gặp trăng. Cám ơn trăng, đã tới thăm mình. Trăng cười, cả phòng đẫm trong ánh sáng an lạc.... Có phải thế không trăng ơi? Vậy mà sao mình hững hờ, không biết.

Wednesday, December 1, 202111:03 AM(View: 6155)
Người cha cao thượng của thế gian, ở đâu đó, ngài có mỏi mắt chờ đợi những đứa con lưu lạc chưa trở về nhà?

Wednesday, December 1, 202110:41 AM(View: 5389)
Như thế, Định và Huệ không thể tách rời nhau. Hễ Định vững chắc thì phát huy Huệ, hễ Huệ thông suốt thì tâm không dính mắc với thế gian, tức là tâm Định, bất động trước tám ngọn gió đời.

Wednesday, November 24, 202112:54 PM(View: 5766)
“Chân thật” rất quan trọng nó không những là đức hạnh, nó cũng là trí tuệ, nó cũng là cửa dẫn tới niết bàn nữa.

Tuesday, November 23, 202111:00 PM(View: 5199)
Giới, Định, Tuệ chỉ là ba chữ thôi, là phương tiện, Đức Phật bày ra để hướng dẫn nhiều căn cơ chúng sanh, cũng như Bát chánh đạo, Thất giác chi, quy y, xuất gia ...Tất cả là ngôn ngữ, là lời, do Đức Phật tạm bày ra. Chúng ta không nên cố chấp vào văn tự, mà phải hiểu cái gì ẩn sâu bên trong văn tự.

Wednesday, November 17, 20212:00 PM(View: 5590)
Đó, xứ mộng xứ mơ, cõi bình an của mình là cái tổ đình này, mà cũng là cả thế gian nữa. Làm sao có đến có đi đâu, làm sao có sống hay chết? Đi đâu thì cũng trong thế gian, sống hay chết cũng là quanh quẩn trong xứ mộng xứ mơ này.

Saturday, November 6, 20217:42 AM(View: 5370)
Hôm nay nhắc lại chuyện đời xưa, mới có mấy năm thôi, mà sao lâu như cả trăm năm vậy. Ngày vui qua mau. Hai mươi năm. Chưa kịp mừng ngày kỷ niệm hai mươi lăm năm thì rủ nhau đi hết. Mùa thu đang tới, rồi mùa xuân, rồi lại mùa thu...Bây giờ, chỉ còn hai chiếc lá vàng. Hắt hiu trên cành.

Wednesday, November 3, 202111:33 AM(View: 5724)
Kết luận, bước đột biến, hay là ngộ, phải có một lần hay nhiều lần trên con đường tu, thì mình mới mong bước vào nhà thiền, mình sẽ thong dong bước tới mãi, không còn chướng ngại trong tâm nữa. Nếu chưa nhận ra bản tâm, thì mình còn đứng ngoài cổng,...Hễ thấy rõ bản tâm, tự nhiên cái ngã phai tàn.

Wednesday, October 27, 20218:21 PM(View: 6393)
Các tông phái, các vị thiền sư, các phương tiện giáo hoá... là pháp hữu vi, có sanh có diệt. Còn chân lý thì vô vi, thường hằng, không sinh diệt.

Wednesday, October 20, 20218:29 PM(View: 5339)
Thiền Tông Trung Hoa được xem như bắt đầu từ Sơ Tổ là ngài Bodhidharma, người Ấn Độ, qua tiếng rống sư tử, thức tỉnh con người trở lại bản tâm, nhận ra bản tánh, trống rỗng, tịch diệt, chiếu sáng của mỗi người.

Wednesday, October 13, 20211:17 PM(View: 5717)
Tất cả các bộ phái thời đó trong hai dòng truyền thừa lớn này đều giữ gìn những Pháp tu căn bản từ đức Phật Thích ca và cùng hướng tới mục tiêu cuối cùng là thoát khổ, giác ngộ và giải thoát.

Wednesday, October 6, 202112:25 PM(View: 5905)
Phật dạy chí thiết những lời sau cùng trước khi giã từ thế gian: “Phải tự mình là ngọn đèn soi sáng chính mình”. “Phải nương tựa nơi Chánh Pháp”. “Không nương tựa nơi ai khác, hay một vật gì trên đời” - Vì “Tất cả thế gian là vô thường”.

Monday, September 27, 20219:42 AM(View: 5803)
Tại sao tôn giả Bhaddiya đi tới nơi nào cũng nói: “Ôi an lạc thay!”. Các vị tỳ kheo khác, nhìn quanh quất, chỉ thấy khu rừng vắng, thấy gốc cây, thấy ngôi nhà trống, có gì vui đâu, họ lại suy đoán tôn giả Bhaddiya nhớ lại đời sống giàu sang vương giả khi xưa. Mình nhận ra ngay tâm người đời, thích suy luận chủ quan.

Thursday, September 23, 202110:53 AM(View: 5691)
Cuộc đời của mỗi người cũng là những dòng tuôn chảy không bao giờ ngừng. Tất cả, từ sức khỏe, tuổi trẻ, hạnh phúc, người thân, cũng tuôn chảy hoài, theo con đường một chiều: sanh- già- bệnh- chết... Mãi mãi, cho tới khi nào tỉnh giấc, nhìn thấy còn có một dòng tuôn chảy khác, ngược lại với mình, và mình đủ sáng suốt để biết đó mới là dòng tuôn chảy tới bến bờ bình an, hạnh phúc thực sự.

Wednesday, September 15, 20215:50 PM(View: 5475)
Từ lâu rồi, cây tiêu đã nhắc mình nghệ thuật sống “tùy duyên mà bất biến”. Thân cây vững vàng, chắc nịch, vươn lên sừng sững với trời cao. Mặc cho gió mưa, thân cũng không lay động. Thân cây này thế nào cũng có lõi cứng.Trong kinh về “Thí dụ Lõi Cây”, Đức Phật so sánh mục tiêu cuối cùng của đời sống Phạm hạnh là Giải thoát, tương tự “lõi cây” là phần giá trị nhất của cây. Lõi cây ẩn mình trong giữa thân cây, khó thấy, khó tìm. Giải thoát cũng trừu tượng, khó tìm khó thấy. Tuy trừu tượng nhưng phải kiên cố, vững bền, không lay chuyển....

Wednesday, September 8, 20217:40 PM(View: 6124)
Từ khi có mình trên thế gian, vô số kiếp rồi, nó vẫn chung thủy, luôn ở bên mình, nhắc nhở cái tốt, cái lành, mình có khi phụ bạc nó, hờ hững nó, mà nó vẫn chung thủy. Nó là ai vậy? Là cái Biết, là cái Tâm. Vậy các bạn ơi, mình hãy nhớ sống trọn vẹn từng giây phút, với người bạn tri kỷ thầm lặng, trong sáng, và chung thủy này.

Wednesday, September 1, 202110:13 AM(View: 5597)
... có hai căn cơ khác nhau khi xuất gia: 1- Căn cơ người phàm phu: xuất gia vì lý do: - Lão suy vong - Bệnh suy vong - Tài sản suy vong - Thân tộc suy vong 2- Căn cơ người có trí tuệ: xuất gia vì lý do: - Thế giới là vô thường, đi đến hủy diệt - Thế giới là vô hộ, vô chủ - Thế giới là vô sở hữu, cần phải ra đi, từ bỏ tất cả -Thế giới là thiếu thốn, khao khát, nô lệ cho tham ái...

Tuesday, August 24, 202111:33 AM(View: 6217)
Và bạch Thế Tôn, con từ bỏ tâm của con, và sống thuận theo tâm của những Tôn giả ấy. Bạch Thế Tôn, chúng con tuy khác thân nhưng giống như đồng một tâm.

Tuesday, August 17, 202110:31 AM(View: 5714)
Tựa bài mới nhìn thấy, có thể các bạn sẽ cho là quá cao xa, bao quát, viển vông. Đúng vậy, trong phạm vi vài trang giấy làm sao trình bày đầy đủ vấn đề này. Chỉ bàn tới phương thức sống thôi cũng cần một quyển sách, huống chi dám ghi là “nghệ thuật sống”. Vì thế, mình chỉ xin giới hạn lại trong phạm vi cái nhìn của Phật giáo về phương thức sống của hàng bồ tát, thuật ngữ là “tứ nhiếp pháp”.

Tuesday, August 17, 202110:26 AM(View: 5710)
Kết luận của mình, cũng là câu nói của nhóm thiền sinh kỳ cựu của Thầy là: “Không trả giá!” khi sống trong đời. Sao vậy? Khi người ta nói giá nào là họ muốn giá đó. Mình đồng ý giá đó, là người ta sẽ vui, phải không? Người tu là luôn luôn làm cho người khác vui. Vậy thì “không trả giá”. Các bạn ơi, vị Thầy thì hiểu tâm ý của đệ tử, mà người đệ tử làm sao hiểu thấu được tâm lượng bao la của vị Thầy.

Wednesday, August 11, 20211:06 PM(View: 6228)
Tại sao có người nói rừng Pháp toàn là cỏ cây hoa lá tươi thắm muôn màu, ngọc ngà châu báu tràn lan, pháp âm chư Phật vẫn luôn tuôn chảy. Nhưng tại sao có người vẫn băn khoăn sao mình đi hoài mà chưa thấy kho tàng ở đâu, chưa gặp chư Phật đang thuyết pháp, sao mình vẫn mù mờ, đường nào là đường dành cho mình? Đường đời thì muôn vạn nẻo, đường tu sao cũng muôn vạn nẻo?

Wednesday, August 4, 20213:24 PM(View: 5786)
Với cái tâm hiểu biết, thực sự có trí, mình mới nhận ra mỗi người mang nợ cuộc đời và thế gian quá nhiều, không kể ra hết được. Ngay cái sự hiểu biết này, suy gẫm kỹ, cũng là một cánh cổng bước thẳng vào hạnh phúc rồi.

Wednesday, August 4, 20213:18 PM(View: 5626)
Đọc cái tựa bài, có thể các bạn sẽ ngạc nhiên, tự hỏi: “Giải thoát là...giải thoát, sao lại có cái khuôn đóng khung nó lại? Có mâu thuẫn không?”...

Tuesday, July 27, 20219:05 PM(View: 5665)
Con đường tu mỏng như sợi chỉ, mình phải đi cẩn trọng, làm sao cho thăng bằng: Giới- Định- Tuệ tròn đầy, thì mới không bị rơi rụng nửa chừng....

Tuesday, July 27, 20218:46 PM(View: 5374)
Trong các khóa tu, mình vẫn thường nói “Không gì đơn giản bằng Thiền!”..... Con đường Thiền này không bắt mình phải tọa thiền hằng giờ, hay phải thuộc lòng, đọc tụng kinh sách, không phải lễ bái, cầu nguyện, các bạn có đồng ý là: “không gì đơn giản bằng Thiền” chưa?...

Wednesday, July 21, 20218:33 AM(View: 5514)
Con người vẫn còn choáng váng trong môi trường tiến bộ vượt bực của khoa học, chinh phục không gian, khám phá vũ trụ. Nhưng tiếc là con người vẫn chưa thực sự khám phá cái tâm của chính mình, chưa hiểu nó, chưa trở về sống hài hoà trong bản thể tâm trong sáng của chính mình.
Next Page
69,256