HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 10 THAM, SÂN, SI LÀ MỘT

20 Tháng Tư 202210:17 SA(Xem: 3287)

Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 10

THAM, SÂN, SI LÀ MỘT
Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 10

Trong kinh sách thường giải thích Tham, Sân, Si là tam độc. Đó là ba thứ độc hại trong tâm con người. Chúng ta đã từng nghe giảng hay đọc trong sách về ý nghĩa của tam độc. Ở đây, mình chỉ nhắc lại tổng quát thôi.

Tham là khởi ý ham muốn có thêm cái gì đó, cái gì đó chắc không ngoài năm thứ quan trọng này: tài, sắc, danh, thực, thùy. Mà do đâu có ý tham, là vì mình ưa thích, là Ái. Tại sao lại có Ái? Là vì có Thọ lạc. Nếu có Thọ khổ, thì sinh ra ghét bỏ, bực bội, sân hận nổi lên.

Vậy từ Thọ phát khởi hai sắc thái của tâm thế gian. Thứ nhất, hể đúng ý mình thì sanh ra ưa thích, quyến luyến, tưởng nhớ, đam mê, tức là Ái và hỷ lạc, có thể đi tới khát ái, rồi lậu hoặc, hay tùy miên, ghi thành ấn tượng sâu sắc trong tâm thức hay tàng thức, để mang qua những đời sau. Thứ hai là không đúng ý mình, hay trái ngược với ý mình thì phát khởi sân hận, bực tức, phiền não, cũng ghi thành ấn tượng sâu sắc trong tâm thức của mình, thành nội kết, ghi lại trong tàng thức, cũng mang qua những đời sau, như là lậu hoặctùy miên. Trong kinh có kể thêm sắc thái Thọ thứ ba là không khổ không lạc. Chư Tổ giải thích không khổ không lạc là vô ký, tâm lờ mờ, không rõ rànghỷ lạc, ưa thích hay ghét bỏ, sân hận. Nếu là không màng tới cảnh bên ngoài, trong tâm cũng không nhận biết rõ mình như thế nào, như là sống hời hợt, vội vã thì ta có thể tạm nói sống mà không có chánh niệm, không biết rõ cảnh, không biết rõ mình, thì xem như sống trong vô minh: “Mờ mờ nhân ảnh như người đi đêm”.

Tuy nhiên, nếu chúng ta giải thích chỗ “Thọ không khổ không lạc” là cái Thọ khách quan, thanh thản thì đây là tâm của bậc thánh. Chỗ khác nhau của trạng thái “không khổ không lạc” của tâm thế gian và tâm bậc thánh là tâm bậc thánh có cái Biết rõ ràng, đúng biết đúng, sai biết sai. Tâm bậc thánh không khởi ý tham muốn, không luyến ái, không vương vấn cái gì trong đời, chỉ một lòng hướng về tam bảo. Như vậy dù có tiếp xúc trong đời, có Thọ, nhưng là Thọ không lạc không khổ. Không phải vô ký, không có vô minh.

Qua những lý luận trên, mình thấy ba trạng thái Tham- Sân- Si liên hệ nhau rất mật thiết. Chúng ta cũng có thể lý luận theo cách khác. Nguồn gốc của tham là do vô minh. Nguồn gốc của sân cũng là do vô minh. Kết quả của tham hay sân là tạo ra xung đột, tranh chấp, khổ đau, cũng là vô minh vì không biết trước kết quả của tham hay sân là nguy hiểm, hại mình và hại người, nên không dừng lại lòng tham hay lòng sân.

Vậy nói gọn lại, mình có thể vẽ một vòng tròn khép kín cho ba độc này.

Vô minh- Tham- Sân- Vô minh/Si

Cũng vì thế, mà mắt xích thứ nhất của Mười hai nhân duyênVô minh. Vô minh là đầu mối của luân hồi tái sinh triền miên của con người. Muốn chấm dứt dòng sinh tử này, là con đường đi của bậc thánh, Bát chánh đạo hay Bát thánh đạo, mà bước quan trọng nhất, được kể hàng đầu, là Chánh kiến, hay chánh tri kiến, tức là trí tuệ hiểu biết chánh phápthực hành chánh pháp.

Nói như vậy, thiệt ra chúng ta chỉ trình bày hời hợt vì tổng quát, trên bề mặt của vấn đề.

Chánh pháp có rất nhiều mức độ, đơn giản, cho tới thâm sâu không cùng tận. Tâm và trí của con người cũng vô số mức độ, vô số trạng thái khác nhau. Căn cơ mỗi người cũng không ai giống ai. Hoàn cảnh sống cũng thay đổi không lúc nào giống lúc nào. Có khi mình học, hiểu những chân lý Đức Phật giảng dạy, suy tư, ghi nhớ, giải thích ra lưu loát đúng theo kinh sách, vậy mà gặp cái gì đó trái ý, mình vẫn tuôn ra những suy nghĩ quanh co, những lời chê bai đả kích người khác.

Sự kiện này, cho ta bài học gì? Tại sao mình tự nhận là con của Phật, mình vẫn biết mỗi người là vị Phật tương lai, mình có “đầy đủ đức tướng trí tuệ Như Lai”, mấy mươi năm mình đã tưởng là mình tu đúng, là người tốt. Sao có lúc mình lại bung ra những điều xấu nhất bên trong tâm cho nhiều người thấy?

Chỉ là vì mình chưa thực sự chuyển hóa cái “thấy biết” của mình. Cái bản ngã của mình vẫn còn, và bị che giấu, được cất giữ sâu kín bên dưới tâm, mình không nhìn thấy. Cái bản ngã được người khác chìu chuộng, khen thưởng, mình cảm thấy vui vẻ, an lạc, nên tưởng là mình không còn cái ngã nữa. Một khi cái ngã bị đụng chạm đến, lập tức nó bung lên, càng bị đè nén, che giấu, khi bung lên càng mạnh, như núi lửa, thiêu đốt thân và tâm trí của mình.

Trong kinh, đức Phật diễn tả hình ảnh này như “ con cá bị đưa lên khỏi nước”, nó vùng vẫy, quẫy đầu quẫy đuôi, điên loạn. Đây là hình ảnh cái tâm sân của chúng ta. Không cần biết tới hậu quả của lời nói, cử chỉ hành động của mình lúc nổi sân như thế nào.

Đức Phật dạy khi đi đường gặp con chó điên, gặp con voi dữ, gặp đám người đánh nhau, thì ta phải tránh xa.

Suy gẫm kỹ, những nỗi sân hận của mình đều là do sự không vừa ý, sự bất mãn, tức là ta đã khởi ý mong muốn điều gì đó mà không được. Tương tự nỗi khổ thứ mười hai trong Khổ đế: cầu bất đắc. Khi có mong cầu, là ham muốn, là tham hay ái. Mà cũng là do vô minh nên mới tham cầu, và sân hận. Cho nên tham, sân, si hòa quyện vào nhau, không tách rời được. Mỗi cái vừa là nhân vừa là quả của nhau. Do vậy, ta không cần ra công tận trừ ba thứ độc này, mà ta chỉ cần chuyển hóa hay trừ diệt một độc, thì hai độc kia cũng chấm dứt theo. Thí dụ, nếu có trí tuệ hiểu suốt tất cả đều thay đổi, không bền chắc, hay vô thường, thì ta sẽ lần lần bớt tham, bớt nắm chắc cái gì của đời, ta sẽ không còn sân hận khi đời thay đổi, hay lìa xa ta. Thí dụ nếu ta không tham muốn điều gì, thì ta sẽ không hỷ lạc khi đạt được, và cũng không bất mãn khi không đạt được, tâm thanh thản và có trí tuệ sáng suốt. Thí dụ khi ta không nổi sân là ta đang làm chủ cảm thọ của mình, là ta không si ám, mà có trí tuệ, cũng vì có trí tuệ nên ta đã không mong cầu điều gì, ngay cả mong cầu người kia lương thiện, hoàn hảo.

Kết thúc lại, tham, sân, si thiệt ra chỉ là một trên mặt hiện tượng. Trên mặt bản thể cũng là một, chúng đều là pháp do duyên sanh, chúng sẽ thay đổi, sẽ tăng trưởng hay sẽ hoại diệt do nhiều nhân duyên và chúng có thể chấm dứt, hay lại tái sinh. Cho nên tham sân si cũng biểu hiện tất cả những chân lý thường hằng của vạn pháp. Chúng là vô thường, là khổ, là vô ngã, bản thể trống không, như huyễn mộng, là như như bất động, là bình đẳng với vạn pháp.  

Thiền viện, 17- 4- 2022

TN         

Line 2

Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 10

THAM, SÂN, SI LÀ MỘT

audio-icon_thumbnail
(CLICK vào icon tam giác để nghe - CLICK vào icon 3 dấu chấm để download)



Ý kiến bạn đọc
05 Tháng Năm 20224:06 SA
Khách
Thân đâu tâm đó
Thân chạm mặt đất ,bốn mùa tự nhiên
Không phải trên mây
Khô khan dưỡng khí ! Anh Huệ Quang
30 Tháng Tư 202211:32 SA
Khách
Khởi lên một lời nói trong tâm thì ba đào dậy sóng.
Tham sân si từ đó sanh ra.
Lời tiếp lời, chạy theo quên mất chân tâm.
Quay lại xem, tâm nào đã khởi ?
26 Tháng Tư 20222:50 SA
Khách
Nhân tốt nên làm hoặc gieo , cớ chi phải sợ ,
Tham sân si không dính đáng đến có lời hay không lời , dễ gì biến mất , chưa đoạn trừ được chúng đừng nói tới như huyễn !
Không nói như một khúc gỗ cả đời được không chị Huệ Quang ?
25 Tháng Tư 20225:51 SA
Khách
Kính chào Ni Sư.
Con trình bày quang điểm của con.
Đức Phật chứng ngộ chỉ cho chúng con thấy thực tại của thế gian, chân lý thực tại:
Thế gian này luôn thay đổi, không thực chất tính, cái này có, cái kia có, cái này không, cái kia không, tương quan nhân quả, luân hồi sinh tử . Hiểu và trải nghiệm được chân lý Đức Phật chứng ngộ nghĩa là chúng con tự giải phóng được tư tưởng lầm mê của chúng con ở thế gian này. Đó là tại sao con hiểu được người ta thường hay nói ,"Đức Phật đưa ra con đường giải thoát, giác ngộ".
Chúng con là Phật tử thực hành, chứng nghiệm chân lý Phật chỉ ra thì đỡ khổ, thoát khổ, thấy được
chân lý thực tại . Trong khi trong thế gian này vẫn còn hụp lặng mãi trong tranh chấp, chiếm hữu, giáo điều....

Con
Như quỳnh
22 Tháng Tư 20227:42 SA
Khách
Tham sân si như huyễn,
Chúng đứng trên đám mây có lời.
Không còn lời thì chúng ở đâu ?
Dù Tham sân si trong tâm biến mất,
Nhưng di chứng trong thân vẫn còn,
Ngũ tạng đã tổn thương.
Nhân đã mất nhưng quả vẫn còn !
Người vô minh sợ quả,
Kẻ có trí nên sợ nhân.
Không nói thì không nhân.
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
14 Tháng Tư 20218:52 CH(Xem: 4591)
“Lối mòn” có nghĩa là một con đường nhỏ, có thể ít người muốn đi, vì nó không nổi tiếng, không được trang trọng trình bày trên kinh sách, hay trong các buối thuyết giảng có hàng ngàn người, hay hàng chục ngàn người tham dự
07 Tháng Tư 20214:46 CH(Xem: 4813)
Bài này xem như tóm kết lại 4 bài trước có câu hỏi về sợi chỉ đỏ xuyên suốt xâu chuỗi bồ đề của Đức Phật, xâu chuỗi bồ đề của chư Tỷ kheo bậc thánh đệ tử của Đức Phật, xâu chuỗi bồ đề của Bồ tát và xâu chuỗi bồ đề của chúng ta.
31 Tháng Ba 20214:45 CH(Xem: 4636)
Trên đây, chúng ta cũng chỉ góp nhặt lại những giai đoạn thông thường của một đời người, tương tự đời bình thường của mình, có thể tạm chia ra ba khúc sông tâm: tâm đời (worldly mind), tâm đạo (religious mind) và tâm linh (spiritual mind).
24 Tháng Ba 20217:12 CH(Xem: 4213)
Vậy, chúng ta đã học và biết niết bàn là do tâm, địa ngục cũng do tâm. Sao không lo chuyển hóa cái tâm của mình. Mang cái tâm vô minh mà đi trong đời. Đi đâu cũng sẽ là địa ngục. Khi có trí tuệ, cảnh nào cũng là niết bàn.
17 Tháng Ba 20214:58 CH(Xem: 4501)
Cuối cùng gút lại, Định hỗ trợ Huệ, Huệ hỗ trợ Định.... Định mà không có Huệ là si định hay tà định. Huệ mà không có Định làm sao phát huy Huệ bát nhã siêu vượt
10 Tháng Ba 20217:46 CH(Xem: 5044)
Trên đây chúng ta tạm vẽ lại sơ lược con đường tu tập của mình, Câu hỏi của cô là: cái gì là điều kiện quan trọng nhất trên con đường tu của mình? Hay sợi chỉ đỏ xuyên suốt xâu chuỗi bồ đề của mình là gì?
04 Tháng Ba 20218:50 SA(Xem: 4526)
Câu hỏi của cô đặt ra cho chúng ta là: Cái gì xuyên suốt 10 giai đoạn tu tập này của bồ tát? Hay nói cách khác: Sợi chỉ đỏ xuyên suốt xâu chuỗi bồ đề của bồ tát là gì vậy?
24 Tháng Hai 20214:41 CH(Xem: 4562)
Xâu chuỗi bồ đề A la hán đạo có 16 hột bồ đề. Còn cái sợi chỉ màu đỏ xuyên suốt con đường đi, mình có thể xem như là cái gì? Chúng ta thử đối chiếu lại với xâu chuỗi bồ đề của Đức Phật, có điểm nào giống và điểm nào khác?
17 Tháng Hai 20217:03 CH(Xem: 5492)
... những giai đoạn lần lượt tiến tới giác ngộ tối thượng của Đức Phật Thích Ca mà kinh điển còn ghi lại. Cô đã tạm kết nối lại thành một xâu chuỗi, đặt tên là xâu chuỗi Bồ Đề Có một câu hỏi đặt ra cho mình: Còn sợi chỉ đỏ, xuyên suốt 15 hột bồ đề là cái gì?
10 Tháng Hai 20216:59 CH(Xem: 4469)
Con đường tu của mình chỉ là làm sao giữ được tâm bất động trong thế gian luôn luôn biến động này. Thì mùa xuân mới trọn vẹn là mùa xuân. Thì mùa nào cũng là mùa xuân. Thì mỗi người mới có một đóa hoa tâm cúng dường lên Tam Bảo.
27 Tháng Giêng 20215:39 CH(Xem: 4917)
Thiền sư Bankei (người Nhật) với tâm từ bi và trí tuệ, đã chuyển hóa được tâm của người đệ tử. Như vậy, khi mình chưa chuyển hóa được chính mình, là vì mình chưa đủ trí tuệ, vì thế mình chưa chuyển hóa được người khác, cũng vì mình chưa đủ trí tuệ và từ bi.
20 Tháng Giêng 20217:24 CH(Xem: 5273)
Chúng ta cũng nên suy gẫm truyện này, xem như một câu “công án” cho mình. Khi nào mình “nghe” được rõ ràng “vô tình thuyết pháp”, xem như khi đó mình đã “thấy” Đức Phật Thích Ca đang cầm cành hoa giơ lên trước hội chúng, trong đó có mình.
13 Tháng Giêng 20211:24 CH(Xem: 7801)
Khi qua tới bờ kia rồi, cũng phải buông chiếc thuyền Bát nhã, mới bước vô nhà - ngôi nhà xưa của mình. Khi xưa Thầy dạy: vào nhà rồi, phải mở toang các cửa, phải bước ra ngoài trời, thấy người khác còn loay hoay tìm bè, mình phải chèo thuyền trở qua rước người hữu duyên vượt biển.
27 Tháng Mười Hai 20207:07 CH(Xem: 4895)
Cuối cùng, cái gì đẹp nhất trần đời? Phật, chư Phật, tánh Giác Ngộ đep nhất trần đời. Chánh pháp (những chân lý của cuộc đời mà Phật dạy), chư Pháp (tất cả hiện tượng thế gian) đều thể hiện chánh pháp, nên đều là đẹp nhất trần đời. Tăng, Bản thể Hài hòa tuyệt đối, đẹp nhất trần đời. Và cái Thấy Biết những điều này, cũng đẹp nhất trần đời.
24 Tháng Mười Hai 20207:14 SA(Xem: 4437)
Hôm nay, nhắc lại kho tàng trí tuệ của Thầy đã ân cần trao truyền cho chúng ta suốt 25 năm làm việc không ngừng nghỉ của Thầy, để nói lên một câu cuối cùng với Thầy: “Công ơn của Thầy đối với chúng con thật bao la như trời biển”.
23 Tháng Mười Hai 202012:37 CH(Xem: 4590)
Kết luận, chúng ta luôn luôn quay về học tập chính những bài kinh do Đức Phật giảng còn ghi lại. Xưa nhất, kho tàng Phật giáo là kinh Nikàya, chúng ta phải nhận ra chân ý của Đức Phật gởi gắm trong kho tàng này, rồi mình thực hành theo để có thể khai mở từ từ kho tàng của chính mình.
16 Tháng Mười Hai 202012:49 CH(Xem: 6758)
Khi thấy tâm đang trống rỗng, trong sáng, có nghĩa là cái nhận thức sắc bén đang soi chiếu tâm, quay ra cảnh thì cũng là thấy cảnh “đang là như vậy”. Chính trong giây phút đó, là giải thoát.
09 Tháng Mười Hai 202010:31 SA(Xem: 4804)
... thế gian này xuất hiện trước mắt chúng ta ra sao tùy theo cái “thấy” của mỗi người. Còn vị Thiền sư nói sao cũng đúng vì đã thông suốt mọi khía cạnh của pháp.
01 Tháng Mười Hai 20201:33 CH(Xem: 5780)
Hôm nay cô nhắc lại hai kinh nghiệm nhỏ chia sẻ với các em, như là một món quà nhỏ trên bước đường tu học của mình. “Kho báu” của cô cũng chỉ có những bông hoa dại, hoa rừng, nhỏ xíu, không hương không sắc, không tên tuổi, như vậy thôi.
25 Tháng Mười Một 20207:40 SA(Xem: 5799)
Làm sao tới bờ? Đó là “bí kiếp” của cô: “thả nổi” trên biển đời.
24 Tháng Mười Một 202012:30 CH(Xem: 5045)
Mong sao, dù cho "Trường An náo loạn", mình còn xuôi ngược trong dòng náo loạn hoài, nhưng Đức Phật đã cho mấy cái mái chèo “Giới- Quán- Định- Huệ”, mình sẽ có ngày bơi về tới "Nước con an ổn".
18 Tháng Mười Một 20203:59 CH(Xem: 5142)
Năm nay, cô sẽ trồng hoa, thật nhiều loại hoa trong vườn Tổ Đình của mình. Mùa xuân sẽ có hoa xuân, đào trắng, đào hồng, mùa hạ sẽ có hoa phượng vỹ, trúc đào, có trái ngọt, mùa thu sẽ có lá vàng, trời xanh, mây trắng, ...
11 Tháng Mười Một 20201:31 CH(Xem: 5458)
Bài nầy cô muốn nhắc nhở chúng ta, phải thấy vấn đề sinh tử của mình như “lửa cháy ngang mày”, mau mau tinh tấn hơn nữa. Đừng có chọn con đường: “còn sống mà như đã chết”.
11 Tháng Mười Một 20201:30 CH(Xem: 5198)
“Trong mơ xin mớ vài câu,- Dế kêu chí cách rồng gầm sợi tơ....- Dế kêu mà tưởng rồng gầm? - Người nghe biết dế, không nghe biết rồng.
04 Tháng Mười Một 20202:58 CH(Xem: 5254)
Cuộc đời kỳ diệu như vậy, thiên nhiên tươi đẹp như vậy, muôn trùng màu sắc, biến hóa huyễn ảo. Vậy mà cả đời rồi không nhận ra. Sống giữa ban ngày, mà không nhìn thấy gì. Bây giờ cuối đời mới biết mình đã sống “một đời mộng du”.
27 Tháng Mười 20203:28 CH(Xem: 5673)
Trên đây cô mới nhìn lại quãng đường chúng ta đã đi trong năm nay. Tất cả các đạo tràng đều hoạt động tốt. Theo nề nếp xưa nay. Cô biết các đạo tràng đều tiếp tục sinh hoạt đều đặn, “online”, hay qua điện thoại thăm hỏi lẫn nhau. tới lúc này có lẽ các em cũng quen với cuộc sống mới phải thích ứng với hoàn cảnh hiện tại.
21 Tháng Mười 20208:41 SA(Xem: 6366)
Tất cả những giọt mồ hôi âm thầm đó như một nguồn năng lượng thúc giục mình phải bước tới, đem khả năng của mình ra góp vào dòng sống chung của cuộc đời.
07 Tháng Mười 20205:16 CH(Xem: 5869)
Thử xem mình có nghe được tiếng con rồng gầm trong khúc gỗ khô, hay chỉ là tiếng con dế kêu rỉ rả?
29 Tháng Chín 20204:42 CH(Xem: 7150)
Nghi thức tụng niệm có ích khi mình nhận ra trạng thái tâm của mình lúc đó đang “ly dục, ly pháp bất thiện”. Tâm đang trong sạch. Nhưng chưa thực sự trống không, vì tâm có một chỗ để duyên theo, là kinh sách, là kệ tụng v.v... cho nên phương thức này là bước đầu hỗ trợ mình, có thêm tuệ trí, hiểu biết kinh điển thêm.- Tâm thực sự trống không khi mình đi vào cái Biết không lời vững chắc, nghĩa là ngay cả không còn chủ đề dụng công.
23 Tháng Chín 202010:56 SA(Xem: 5825)
Nếu nói có Định mà Giới và Tuệ chưa có thì là tà định. Tuệ ở đây là phát huy sáng tạo, là có biện tài, giảng pháp chính xác, lưu loát. Chứ không phải không cần giáo lý, xem thường tuệ, cho là lý thuyết. Một khi con đường đi lệch lạc, thì dẫn tới ý nghĩ và lời nói ra cũng lệch lạc, chỉ vì mình chưa có trí tuệ thực sự. Tóm lại, từ bước đầu tu học, phải có trí tuệ, và bước cuối cũng là phát huy trí tuệ mà thôi.
17 Tháng Chín 20208:57 SA(Xem: 6912)
Hôm nay cô đặt câu hỏi, chúng ta tùy ý trả lời. Xem như một “trò chơi mới” thôi... Sau khi hiểu ý nghĩa của mười câu xướng đó rồi, mình có thấy được bài học nào cho mình không? - Tại sao chư Tổ đặt ra phương thức hằng ngày mình phải lễ lạy Phật và Tổ? - Mình phải lễ lạy ra sao mới có giá trị? - Tâm mình phải như thế nào? Cô ước mong chúng ta hưởng ứng “trò chơi” này. Ghi lại vài dòng, vài ý nho nhỏ, cũng là có hồi đáp,...
16 Tháng Chín 20202:04 CH(Xem: 7496)
Cửa thiên đàng hay cửa địa ngục là do ai? Do mình chọn thôi. Mình làm chủ cuộc đời của mình. Phải luôn luôn nhớ điều đó. Dòng tuôn chảy của cuộc đời từ ngàn xưa vẫn vậy. Mình thấy cuộc đời ra sao? Mình thu nhặt cái gì trong cuộc đời? Là do mình thấy, là do mình thích, là do mình muốn, là do mình chọn.
07 Tháng Chín 20207:00 SA(Xem: 5830)
“...Chợt thấy Ngôi Nhà Xưa, Chính tại bờ bên này”. Mình không tìm kiếm ở đâu xa xôi nữa. Tâm dừng lại, là đang ở trong nhà. Không cần nhờ ai chỉ đường nữa. Vậy thì thôi, xin rủ áo, buông tay. Giã từ. Ta lại đi chèo thuyền trên dòng sông đời, mặc tình rong chơi.
02 Tháng Chín 20202:00 CH(Xem: 7003)
Thiệt ra cô viết mấy dòng nầy cũng như là cô đang nhắc nhở chính cô thôi. Cô cũng đã nhìn thấy dòng thời gian trôi qua, như gió thổi mây phải bay. Mây có bao giờ cưỡng chống lại... Vậy đó. Cô đã dự tính cho cô: sống đơn giản, tu đơn giản, và đi cũng đơn giản, nếu cô được cái phần thưởng cuối cùng này.
01 Tháng Chín 20207:03 CH(Xem: 6404)
Tới đây, cô tạm ngừng. Xem như “con đường mòn tâm linh” đã vẽ rồi, chúng ta cứ yên tâm bước tới. Đi tới đâu là tùy mỗi người thôi. Mỗi người là tác giả của dòng sống của riêng mình. Mỗi kiếp sống là tác phẩm của chính mình sáng tạo ra. Đau khổ hay hạnh phúc là tự mình vẽ ra cho mình. Cảnh đời bên ngoài cũng là tác phẩm của chính mình sáng tạo
27 Tháng Tám 202012:31 CH(Xem: 5651)
Tới đây cô tạm chấm dứt phần đúc kết các bài học nhỏ trong mấy tháng qua. Về phần mình, các em cũng nên nhìn lại chặng đường mình đã đi trong mấy tháng qua như thế nào? Tâm của mình chuyển hóa ra sao, có bình an trong khi cuộc đời xáo trộn? Trí tuệ có hiểu sâu sắc hơn về những biến chuyển của cuộc đời?
19 Tháng Tám 20206:19 CH(Xem: 5824)
Riêng vị thiền sư Nhật bản này có hơn 10 đệ tử sáng đạo. Thật là một việc phi thường. Chúng ta tìm hiểu xem nguyên nhân nào dẫn tới kết quả đó? Có thể từ kinh nghiệm này, mình ứng dụng cho mình để mình cũng đạt được kết quả sáng đạo.
12 Tháng Tám 20208:32 SA(Xem: 6308)
Mình có thể xem ngài Đại Mai như tiêu biểu cho lối sống và trí tuệ của thiền sư hay không? Cốt lõi của Thiền là sao? Kho báu trí tuệ của mình ở đâu? Sống Thiền là thế nào? Chúng ta có thể ứng dụng như thế nào cho chính mình?
12 Tháng Tám 20208:24 SA(Xem: 5823)
Nhưng nếu mình đứng lại, thì là mình tới nhà rồi. Tâm đứng yên, là đang ở trong nhà. Còn tìm gì ở đâu nữa? Cho nên một thiền sư xưa đã nói: “Một niệm vô sanh, đạt niết bàn”. Con đường Thiền đó- tạm nói vậy- chứ nếu còn con đường phải đi, thì là chưa tới.
05 Tháng Tám 20201:00 CH(Xem: 8405)
Hôm nay cô cho một chủ đề khác: “Con Đường”. Các em có thể đi trên con đường, hay ngồi nhìn con đường, hay đứng nhìn con đường. Con đường nào cũng được... Thực tập khoảng 15 phút cũng đủ. Mong rằng các em nhìn ngắm con đường, thấy cảnh ra sao, tâm ra sao?
05 Tháng Tám 202012:41 CH(Xem: 7852)
Mình học được bài học nào, qua truyện ngài Angulimala? Mỗi em tự suy gẫm. Mình đã đứng lại chưa? Nếu mình còn đi, tức là mình chưa đứng lại. Nhưng nếu mình chưa đi, mà mình đứng lại, thì sao?
05 Tháng Tám 202012:30 CH(Xem: 5189)
Đức Phật giáo hóa đệ tử với tâm bình đẳng, khách quan, nhưng mỗi người tùy theo căn tánh, khả năng riêng mà tu tập và tiến bộ khác nhau. Vậy chúng ta hãy suy gẫm xem mình là hạng đệ tử nào, mình có những ưu điểm nào, hay còn khuyết điểm đã khiến cho mình chưa đến nơi mà mình muốn đến?
30 Tháng Bảy 202011:50 SA(Xem: 6711)
Hôm nay, cô cho chủ đề số 3. Chủ đề này sẽ trừu tượng hơn một chút. Chủ đề: “quan sát Tâm” của mình... Các em thực tập rồi ghi lại, khoảng 5 lần, nhận thấy tâm mình ra sao?
30 Tháng Bảy 202011:38 SA(Xem: 13596)
Kết luận, trong nhà Thiền, điều kiện thực hành là quan trọng, thực hành trong khi tọa thiền, và thực hành trong đời sống. Thực hành : Quán, Chỉ, Định, và Huệ. Chúng ta không quên Giới, vì Giới là quan trọng, là nền tảng vững chắc của phẩm hạnh thanh cao của con người. Giới là bước tu tập đầu tiên để chuyển Nghiệp của mình.
30 Tháng Bảy 20207:53 SA(Xem: 7267)
Đập vỡ cây đàn làm chi hỡi Bá Nha? Cứ khảy đàn đi, vẫn còn vầng trăng sáng năm xưa đang thấy, vẫn còn dòng nước trong veo bến Hán Dương đang nghe, kìa là hoa lá cũng rộn ràng một vũ điệu vô tư theo tiếng nhạc.
30 Tháng Bảy 20207:48 SA(Xem: 5414)
Tất cả cũng chỉ là cõi tâm của một người. Xem như cô tặng cho các em những mảnh vụn trò chơi “puzzle”, ai biết thì ghép lại làm thành một bức tranh tâm của một đời phù du.
22 Tháng Bảy 20208:38 CH(Xem: 6058)
Từ có nhận thức rõ ràng về tâm biết tĩnh lặng trong sáng này, mình cứ kiên nhẫn thực hành hoài trong đời sống hằng ngày là mình sẽ đạt được tất cả: sức khỏe tốt, hài hòa trong tất cả hoàn cảnh sống, chính mình an lạc và đem an lạc tới cho tất cả mọi người khi mình tiếp cận.
22 Tháng Bảy 20208:31 CH(Xem: 5513)
Mấy năm sau này cô chỉ hướng dẫn khóa Bát nhã đặc biệt với cách hướng dẫn uyển chuyển khác nhau trong từng đạo tràng. Đạo tràng nào thấy cần bổ túc phần nào thì bổ túc. Mà phần thiếu nhất là Kinh Nikàya, cần học thêm để tăng niềm tin và để mình không xa rời những lời dạy của Đức Phật. Muôn đời, những lời dạy của Đức Phật là khuôn mẫu vô giá cho người đời sau.
22 Tháng Bảy 20208:24 CH(Xem: 5574)
"Xin đừng hỏi nữa, hãy ngồi lắng nghe Tiếng tùng bách khi không gió lộng." - Hãy im lặng lắng nghe! Nghe gì? Không có gió thổi, vậy cây tùng cây bách có âm thanh hay không?
17 Tháng Bảy 20201:01 CH(Xem: 10275)
Trên đây, cô tạm đúc kết lại tiến trình cái thấy của mình, bắt đầu qua một chủ đề tầm thường, nhỏ nhoi, thực tiễn, là “một chiếc lá”. Mà chiếc lá có nói gì với mình không, hở các em? Tới đây, mình đã hiểu “Kinh Vô Tự”, mới là chân kinh.
15 Tháng Bảy 20202:54 CH(Xem: 6531)
Nhưng là người tu thực sự thì tự mình phải biết rõ chính mình... Không cần nói ra, không thể nói ra. Nhưng mình vẫn lảnh cái hậu quả của cái tâm thức sâu kín của mình, trong đời này và đời sau nữa. Có khi nó là tùy miên, mình không biết được. Nhưng những giấc mơ, nó sẽ báo cho mình biết. Cám ơn những giấc mơ.
15 Tháng Bảy 20202:41 CH(Xem: 5921)
Hình ảnh Đức Phật và các vị thánh đệ tử của ngài là tấm gương sáng muôn đời cho chúng ta.
15 Tháng Bảy 20202:30 CH(Xem: 5042)
Kết luận, tâm được tu tập là con đường dẫn tới hạnh phúc, nói theo ngôn ngữ thông thường. Tâm không được tu tập dẫn tới khổ đau. Mà tâm không biết tu tập, không gì nguy hiểm bằng chọn lầm người bạn đường. Khổ cho cả 3 đời: cha mẹ, mình và con.
15 Tháng Bảy 20202:22 CH(Xem: 5066)
Khi mình có cái “rõ biết tâm mình” trong mọi lúc, thì mới xem như “thần thông” của Thiền. Còn nếu chỉ nói về ích lợi của kỹ thuật, thì đó là “thần thông” của thế gian thôi.
09 Tháng Bảy 20201:17 CH(Xem: 6598)
Như vậy, mình thử ngẫm nghĩ xem mình thích hợp với phương thức nào, mình muốn vào bậc nào theo ngài Tường Quan Chiếu Khoan, hay mình thích tu theo ngài Ô Sào?
09 Tháng Bảy 202010:42 SA(Xem: 7974)
Hôm nay cô muốn chúng ta thử áp dụng “Như Lý Tư Duy”. Tất cả mọi người đều được khuyến khích tham gia, xem như một “trò chơi mới” hay như “đố vui để học” trong thời điểm đặc biệt hiện giờ “rảnh rang mà chưa thanh thản”. Chủ đề cô đề nghị là < Một chiếc lá>
09 Tháng Bảy 202010:37 SA(Xem: 5671)
Vậy hôm nay cô nhắc lại cho các em một bữu bối thần diệu, có thể soi chiếu thấy tới đời vị lai, mà Đức Phật với lòng từ mẫn, đã ban cho mình.
09 Tháng Bảy 202010:30 SA(Xem: 5947)
Kết luận, trong một đời tu cần phải có nhiều lần ngộ. Mỗi lần ngộ là ta được giải tõa khỏi một bế tắc nào đó, trí tuệ phát huy thêm rộng và sâu sắc hơn.
09 Tháng Bảy 202010:07 SA(Xem: 5747)
Nói gọn lại là: Phải nhớ cái bản thể của cuộc đời là ...Là gì? - Là Trống Không. - Là Như Huyễn mà thôi. Thì lập tức cái tâm của mình dừng lại ngay.
02 Tháng Bảy 202010:45 SA(Xem: 6167)
Nếu có người muốn thấy, làm sao thấy được, Khi có chủ thể thì có đối tượng, tức sẽ không thấy gì hết, chưa thể nhập. Chỗ nầy là bặt lời tức Atakkàvacara, ngoài lý luận. Chỗ này, kinh Hoa Nghiêm nói là:”Sự sự vô ngại pháp giới”.
02 Tháng Bảy 202010:00 SA(Xem: 5604)
Tập hạnh nhẫn nhục, dù có oan ức, cũng không biện minh. Đó là hạnh của Ba la mật: Nhẫn nhục ba la mật. Nếu là vàng ròng thì không sợ lửa. Có thử lửa, người đời mới biết đó là vàng ròng .
02 Tháng Bảy 20208:48 SA(Xem: 7524)
Thầy xua mình ra trận, Thầy đã cho mình nhiều bữu bối rồi. Cô thích nhất bữu bối Như Huyễn…. Bên ngoài thấy như chiêm bao, thì bên trong êm re... Trí Huệ Bát Nhã chính là “Vô ảnh kiếm,” hay “Vô hình kiếm,” hay “Vô tướng kiếm”, mỗi người chúng ta đều có, xin nhớ lấy ra mà dùng.
02 Tháng Bảy 20208:36 SA(Xem: 6476)
Ai có thử mở kho tàng được, lượm được cái gì, nhớ cho cô biết với nha. Còn ai từ trước, thở ra thở vô rồi mở cửa kho tàng, bây giờ thử câu thần chú này, cũng sẽ mở được kho tàng dễ dàng. Rồi tới bước cuối cùng, không cần dùng câu thần chú nữa, vì sao ?
02 Tháng Bảy 20208:02 SA(Xem: 5740)
Tóm lại, dù là tu sĩ hay cư sĩ, con đường đi cũng chỉ là một. Là hướng tới sự an lạc thực sự, lâu dài, cho mình và cho người.... Tạo ra nếp sống hài hòa an lạc bản thân với người khác quanh mình....cùng chung nhịp điệu chuyển hóa tuyệt diệu của trời đất bao la này.
25 Tháng Sáu 20204:56 CH(Xem: 5828)
Một khi đã ra đi, thì không bao giờ trở lui lại. Chúng ta đã chọn con đường Thiền, là con đường tâm linh, thì phải dấn bước đi tới hoài, Đó là ý nghĩa của “Quyết định ba la mật” cũng là quan niệm của người tu sĩ, theo lời giảng của Thầy chúng ta
25 Tháng Sáu 20208:02 SA(Xem: 5452)
Như vậy chúng mình đều đang có thần thông: người viết, người đọc, hai bên hiểu nhau. Dù xa cách ngàn trùng. Không thấy mặt mà thấy tâm nhau. Đó là thần thông của Thiền.
25 Tháng Sáu 20207:35 SA(Xem: 6082)
Cuộc đời của thiền sư, như đóa hoa quỳnh, trong trắng nở tròn đầy trong đêm tối, hương tỏa phảng phất. Nhưng trên đời có mấy ai hay, biết thưởng thức hương sắc đóa hoa quỳnh.
25 Tháng Sáu 20206:56 SA(Xem: 6374)
Tu tại gia và tu chợ là khó vô cùng. Tu chùa là dễ nhất. Vì sao? Rất khó giữ được: “ Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến” .
18 Tháng Sáu 20204:06 CH(Xem: 7021)
Kinh có chữ tràn đầy kia, ghi lại lời Phật.. Vậy Phật có nói pháp. Pháp ở đâu? Trong kinh à? Hay ở ngoài vườn? Hay ở trong tâm? Tâm của ta hay tâm của Phật? Hay Phật của tâm ta?
18 Tháng Sáu 20203:15 CH(Xem: 5625)
Chúng ta tự nhận là con Phật, vậy nhớ cẩn thận lời nói của mình. Vì lời nói là biểu hiện của Tâm. Tâm ma thì .
18 Tháng Sáu 20203:04 CH(Xem: 5751)
Vì thiệt ra, giáo thọ hay không, tất cả chúng ta đều cùng đi trên một con đường. Cùng nhìn về một hướng. Là hướng tự rèn luyện tâm của chính mình, có trị tuệ và có từ bi. Trí huệ là cửa ngõ đi vào trọng trách “sứ giả Như Lai”. Không còn cách nào khác.
18 Tháng Sáu 20209:02 SA(Xem: 6038)
Như vậy, Phật, như thiện tri thức, Ma, như ác tri thức. Cả hai đều giúp ta nhận ra con đường tu tập tiến tới an vui hạnh phúc thực sự, trong hiện đời và những đời sau nữa.
11 Tháng Sáu 20206:41 CH(Xem: 5963)
Mà cái tâm đó ở đâu? Nó là cái mình đã có sẵn. Quay lại là thấy. Nó ở ngay trước mắt mình. Mắt mình, không phải nhờ mắt người khác. Tâm mình, không cần qua tâm người khác.
11 Tháng Sáu 20204:15 CH(Xem: 6086)
Khi tâm mình tương đối lành thiện rồi, không dính mắc chuyện người khác, có được an lạc, thì nó sẽ tự dừng. Đó là Định. Có cần phải tìm kiếm bon chen vội vã không?
09 Tháng Sáu 20204:19 CH(Xem: 5387)
Tóm lại , Tứ Diệu đế, được xếp là Tục đế Bát nhã, nhưng hướng nhắm là dẫn đến Chân đế Bát nhã.
02 Tháng Sáu 20207:51 SA(Xem: 5732)
Như thế là vượt lên trên cả hai khái niệm: ngã và vô ngã rồi. Khi mình không còn khái niệm ngã và vô ngã, mình mới thực sự kinh nghiệm vô ngã. Nhưng không nói là vô ngã nữa.
02 Tháng Sáu 20207:40 SA(Xem: 6360)
Sao mình không xao xuyến khi thưởng thức bụi hoa hồng vàng, rực rỡ, tươi sáng kia. Sao đứng bên mấy đóa hoa không tên này, lòng mình lại bồi hồi. Có phải là... dường như vừa biết trên đời vẫn có thể có người tri kỷ?
02 Tháng Sáu 20207:20 SA(Xem: 5888)
Có phải mình quá vội vàng hay không? Hay là mình thiếu đèn pha, hay mình đi con đường khúc khuỷu không có đèn đường. Hay xe mình không có cái thắng tốt? Khi chúng ta đã điều khiển chiếc xe đời của mình an toàn đem đến hạnh phúc cho mình và cho người khác thì lo gì, chúng ta cũng sẽ lái chiếc xe tâm linh đến đúng mục tiêu thôi.
02 Tháng Sáu 20207:11 SA(Xem: 6754)
những điểm tương đồng giữa Không và Chân như: những điều khác biệt giữa Không và Chân như:
27 Tháng Năm 20203:50 CH(Xem: 5908)
Giáo lý, hay lý thuyết thiền, hay kỹ thuật thực tập là ngọn đèn soi sáng con đường mình đang đi. Các em phải tự bước đi. Mỗi người phải có trách nhiệm cuộc đời của mình. phải tự mình là ngọn đèn cho chính mình.
26 Tháng Năm 202011:40 SA(Xem: 6440)
Cái Ngã là đầu mối của ý, của lời và của hành động. Từ đó là Nghiệp.
26 Tháng Năm 202010:41 SA(Xem: 5779)
Giai đoạn 1: Biết không lời + sự xúc chạm đi Giai đoạn 2: Biết không lời + trạng thái tâm trống rỗng. Giai đoạn 3: Tỉnh thức biết không lời + thấy hay nghe. Giai đoạn 4: Nhận thức biết không lời trống rỗng = nhận thức biết không lời như vậy.
26 Tháng Năm 202010:36 SA(Xem: 5883)
Vậy, qui luật xung đột là đúng hay qui luật hài hòa là đúng? Xung đột là khổ đau. Hài hòa là an vui, là niết bàn. Một cái thấy theo người thế gian, đúng theo thực tế của cuộc đời. Một cái thấy của bậc tỉnh thức, đứng trên bản thể của cuộc đời.
21 Tháng Năm 202011:46 SA(Xem: 6301)
Con đường tu đã được đức Phật trình bày thật rõ ràng, dứt khoát, lý luận thật vững chắc, không ai bắt bẻ được. Thời xưa cho đến nay, Tứ Diệu Đế vẫn được xem như là con đường tu quan trọng khuôn mẫu để ra khỏi cảnh đời đau khổ trần gian.
21 Tháng Năm 202010:34 SA(Xem: 5190)
Ba tháng rưỡi qua rồi, mình đứng trên bờ, nhìn dòng sông đời trôi chảy, êm dịu, hài hòa, theo nhân duyên của nó. Dòng sông đời mình cũng vậy, trôi chảy thật êm đềm theo nhân duyên trùng trùng của nó. Đố ai khuấy động được dòng sông đời muôn thuở của nghiệp quả ?
21 Tháng Năm 202010:15 SA(Xem: 7737)
Một em thiền sinh hỏi cô về pháp Thở. Bây giờ cô trình bày phương thức thực tập Thở của chúng ta đã theo từ nhiều năm nay. Chúng ta cũng căn cứ trên kinh Nikàya, tuy nhiên chúng ta giải thích đơn giản hơn.
14 Tháng Năm 20208:30 CH(Xem: 5985)
Trong mảnh vườn nhỏ này, cây cỏ, hoa, lá chen chúc nhau, hài hòa, kiếm sống, kiếm nắng, kiếm sương. Nhưng rồi thì tất cả cũng sẽ tàn, sẽ khô, sẽ rụng. Còn lại cái gì ? Mấy cây tiêu, cây tùng thì vẫn là cây tiêu, cây tùng. Nhưng dù còn đó, một trăm năm rồi cũng héo khô ngã quị. Mình cũng vậy.
14 Tháng Năm 20208:00 CH(Xem: 5725)
Mình thấy những hình ảnh già, bệnh và chết nhiều quá, nên mình không quan tâm tới, mình chưa chấn động trong tâm. Mình chưa tỉnh thức. Cho nên, bây giờ mới có thêm một vị Thiên sứ nữa, để cảnh tỉnh con người.
07 Tháng Năm 202010:10 SA(Xem: 9267)
Vậy sao đời không thấy cái sức sống, cái nhan sắc thực của thiên nhiên? Mà lại đi ca ngợi, gìn giữ tranh, ảnh là những cái “bản sao chết” của thiên nhiên? Cô thấy ngộ thiệt. Hay là mình lẩm cẩm vì tuổi già rồi không chừng!
07 Tháng Năm 20209:53 SA(Xem: 5732)
“...Con đồng ý với sư cô. Con nghĩ sẽ có nhiều thiền sinh kéo nhau về Tổ Đình nhổ cỏ để được sáng đạo chứ chẳng cần học giáo lý mà Đức Phật đã giảng dạy từ hơn hai ngàn năm nay đâu.... .... và con phải chọn về Tổ Đình nhổ cỏ hay học Thiền online ? ”
30 Tháng Tư 20209:21 SA(Xem: 5505)
Cô gởi các em câu chuyện trên cõi tiên. Có ai muốn làm tiên nữa không?
24 Tháng Tư 20207:44 CH(Xem: 5621)
Con coronavirus nó chỉ ăn cái thân của mình thôi, và chỉ ăn mất thân trong một đời. Vậy mà người ta hoảng hốt. Còn cái bệnh dịch kia nó ăn cái tâm, nó ăn luôn nhiều đời mà ít ai lo . Bệnh dịch ghê gớm đó là bệnh gì vâỵ ? Chắc các em đã có câu trả lời rồi phải không ?
21 Tháng Tư 20206:31 CH(Xem: 5616)
Em cười ha ha: - Vậy cô thông báo thiền sinh ai muốn sáng đạo thì lên nhổ cỏ Tổ Đình, cô khỏi phải giảng pháp online nữa ! Lý thuyết hoài làm chi ? Phải thực hành chứ ! Vậy ai muốn sáng đạo thì lên nhổ cỏ Tổ Đình !
16 Tháng Tư 20208:58 CH(Xem: 9427)
Vì thế hôm nay, cô mới quyết định ngồi lại bàn viết này, trãi tâm tư mình ra, gởi theo gió mây, tới những em nào có duyên đọc mấy lời này. Xem như là để đền trả lại những niềm vui, những năng lượng thiện lành, mà cô đã nhận được từ khi dấn bước vào con đường tu học.
10 Tháng Tư 20203:13 CH(Xem: 7544)
Thân mến gởi tới các bạn những tấm hình chụp không có chuyện môn. Chỉ là để ....
69,256