HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

Triệt Như TTVN89: XÂU CHUỖI BỒ ĐỀ CỦA ĐỨC PHẬT

17 Tháng Hai 20217:03 CH(Xem: 5496)

Triệt Như - Tâm Tình Với Nhau - Bài 89

XÂU CHUỖI BỒ ĐỀ CỦA ĐỨC PHẬT

Bản chiếu1

Hôm nay nhân dịp năm mới, chúng ta thử đúc kết lại từng giai đoạn của con đườngĐức Phật Thích Ca đã thực sự đi và đạt tới quả vị cuối cùng của sự giác ngộgiải thoát. Mình không nói tới vô lượng kiếp quá khứ mà ngài đã trải qua tích lũy vô lượng công đức và phước báu. Tuy đây cũng là nhân duyên quan trọng, nên ngài đã là một bậc thượng căn, trong giới hạn của bài này, chúng ta chỉ ôn lại các chặng đường tu tập của ngài trong đời này mà thôi.

Bước 1: Tỉnh ngộ triệt để qui luật Vô thường của cuộc đời. Sống trong hoàng cung, xa hoa, vui đùa, cách biệt với những cảnh đời nghèo nàn khốn khổ của người dân, nên trong lúc bất chợt thấy cảnh người già yếu, cảnh người bệnh tật, cảnh người vừa mới chết, ngài bị chấn động trong tâm. Thương người, thương mình, biết một cách chắc chắn rằng một ngày nào chính mình cũng sẽ già, bệnh và chết giống y như vậy. Đây là sự tỉnh ngộ với trí tuệ, là động lực quan trọng nhất, trong suốt những chặng đường tu sau này. Mỗi khi nhận biết mình đã sai lầm, ngài đổi hướng đi, theo sự hướng dẫn của trí tuệ.

Bước 2: Biết rõ mục tiêu: Trong bài kinh Thánh Cầu, ngài có nói rõ:  “Tìm cầu cái vô sanh, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết bàn.” Bấy giờ thực sự ngài chưa biết “cái không sanh, không già, không bệnh, không chết, không sầu, không bị ô nhiễm” là cái gì. Thời đó, có rất nhiều môn phái tu chủ trương khác nhau, sau này khi đã giác ngộ, ngài mới chắc chắn đó đều là tà kiến. Tuy vậy lúc đó ngài đã nêu rõ hướng đến của mình phải là: đạt được cái trạng thái thoát ra mọi nỗi khổ của sanh, già, bệnh, chết, đó là niết bàn.

Bước 3: Xuất gia: Trong bài Đại kinh Saccaka, ngài đã kể lại:

“Rồi này Aggivessana, sau một thời gian, khi Ta còn trẻ, niên thiếu, tóc đen nhánh, đầy đủ huyết khí của tuổi thanh xuân, trong thời vàng son cuộc đời, mặc dầu cha mẹ không bằng lòng, nước mắt đầy mặt, than khóc, Ta cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà-sa, xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình.

Ta xuất gia như vậy, một người đi tìm cái gì chí thiện, tìm cầu vô thượng tối thắng an tịnh đạo lộ.”

Ngài đã có quyết tâm sắt thép, khi từ bỏ tất cả những gì mà người đời tranh đua, tham đắm, muốn chiếm đoạt.

Theo hệ Theravàda, sau này, tiếp tục giữ gìn đúng theo truyền thống của Đức Phật, đã chủ trương muốn đạt tới hoàn toàn giác ngộ, thoát khổ, giải thoát, điều kiện quan trọng là phải xuất gia. Đó là sự tỉnh ngộ đầu tiên, rời xa gia đình, quyến thuộc, cắt hết những sợi dây ràng buộc của ái dục, dứt khoát đi vào rừng núi hoang vắng ẩn tu sau khi xuất gia.

Bước 4: Tìm thầy: Sau một thời gian ngắn tu tập với hai vị thầy nổi tiếng dạy 4 tầng Thiền Vô sắc, ngài cũng đạt và an trú trong đó như 2 vị thầy. Nhưng nhận thấy 4 tầng Thiền Vô sắc này vẫn chưa dẫn đến trạng thái tâm tịch diệt, thanh thản, niết bàn, như mục tiêu của mình. Một lần nữa, với trí tuệ, ngài từ bỏ 4 tầng Thiền Vô sắc và ra đi, tìm pháp tu khác, mặc dù ngài vẫn kính trọng đức hạnh của hai vị thầy.

 Đây là một sự kiện quan trọng, chúng ta nên lưu ý. Trong kinh Nikàya bên cạnh những bài kinh nói qua 4 tầng Thiền, Đức Phật chứng ngộ Ba Minh, lại có những bài kinh nói đến 9 tầng Thiền, và lại xếp 4 tầng Thiền Vô sắc của Yoga cao hơn 4 tầng Thiền của chính Đức Phật và thêm tầng Diệt tận định làm tầng thiền cao nhất. Đây có thể là một nghi vấn lịch sử, cho tới nay dường như chưa có vị tôn đức nào nêu ra.

Bước 5: Tu khổ hạnh: Sau khi từ bỏ 4 tầng Thiền Vô sắc, ngài lang thang trong khu rừng Uruvela và gặp nhóm 5 vị đạotu khổ hạnh. Ngài đã hành hạ thân mình tới mức tối đa, tiết chế ăn, uống, mặc, ngủ, nghỉ. Kết quả sau 6 năm khổ hạnh, sức khỏe kiệt quệ, đứng lên thì té xuống, mà trí huệ không thấy phát huy, niết bàn cũng chưa chứng ngộ. Ngài biết là phương pháp khổ hạnh tối đa là sai lầm, nên quyết định chấm dứt khổ hạnh. Ngài trở lại khất thực để phục hồi sức khỏe.

Bước 6: Kinh nghiệm hồi thơ ấu: Bấy giờ qua 6 năm gian khổ với 2 pháp tu Thiền vô sắcKhổ hạnh đều thất bại, trong cơn bế tắc, ngài chợt nhớ lại một kinh nghiệm thời thơ ấu. Kinh nghiệm tâm hoàn toàn tĩnh lặng, thân nhẹ nhàng khinh an, và cảm thọ hỷ lạc khắp toàn thân, trong một ngày lễ Hạ Điền tham dự cùng vua Tịnh Phạn. Ngài thực hành trở lại kinh nghiệm đó và ngài cũng đạt tới kết quả y như cũ. Bấy giờ ngài quyết định sẽ bắt đầu trở lại phương thức này, thực hành miên mật để đạt tới những kết quả sâu sắc hơn. Ngài chọn một khu rừng hoang, có nhiều cây cổ thụ, không thú dữ cũng không làng xóm. Và bắt đầu cuộc hành trình tâm linh- không thầy- không bạn.

Bước 7: Tầng Thiền thứ nhất: đặc điểm là: có tầm có tứ, có hỷ lạc do ly dục, ly pháp bất thiện. Bấy giờ ngài nhận thức rõ rằng tại sao lúc còn thơ ấu, mình đã đạt được tâm tĩnh lặng và hỷ lạc dễ dàng ? - Vì khi ấy là một đứa trẻ thơ ngây, chưa va chạm với đời, tâm trong sáng, thanh thản. Vừa ngồi xuống thở vào thở ra là tâm hoàn toàn thanh thản. – Còn bây giờ, ngài đã 35 tuổi, tại sao cũng đạt được dễ dàng tâm trong sáng tĩnh lặng như xưa ? – Tự biết giờ đây tâm mình cũng trong sáng thanh thản như hồi thơ ấu.

Vì thế, trạng thái tâm thanh thản, hỷ lạcđặc điểm của tầng thiền thứ nhất. Ngài còn nhấn mạnh thêm: niềm vui đó có vì biết mình đã rời xa các pháp ác, bất thiện.

Bước 8: Tầng Thiền thứ hai: đặc điểm là: không tầm không tứ, hỷ lạc do định sanh. Ngài tiến lên chấm dứt lời thì thầm trong tâm không có gì khó khăn. Niềm hỷ lạc cũng hiện hành và ngài biết đó là do tiến trình Định sanh ra. Ta có thể mượn khoa học giải thích sự hỷ lạc này. Khi tâm yên lặng, tín hiệu sẽ tác động vào đối giao cảm thần kinh, đầu dây đối giao cảm tiết ra thần kinh dẫn truyền Acetylcholine, khi truyền tới cuống não sẽ tiết ra thêm Acetylcholine, tiết ra Serotonin, Melatonin, Dopamine... Những chất sinh hóa học này làm cho thân nhẹ nhàng, thoải mái, tâm vui vẻ phấn khởi.

Bước 9: Tầng Thiền thứ ba: ly hỷ trú xả mà các bậc thánh gọi là xả niệm lạc trú.

Ngài tiếp tục an trú trong trạng thái thanh thản đó, bấy giờ niềm vui trở nên trầm lắng hơn.

Bước 10: Tầng Thiền thứ tư: xả niệm thanh tịnh.

Ngài chìm sâu trong trạng thái vắng lặng, vượt qua tất cả cảm thọ. Tức là cảm thọ không khởi lên nữa. Ngài đạt được hoàn toàn bất động, cả thân cả tâm và cả cảm thọ cũng bất động. Thuật ngữ gọi là Tam hành bất động. Đó là:

+ Ngôn hành bất động: tầm và tứ yên lặng, nghĩa là lời nói thầm hoàn toàn không khởi lên.

+ Ý hành bất động: thọ và tưởng yên lặng.

+ Thân hành bất động: thiệt ra từ tầng thiền thứ nhất, thân đã ngồi yên vững chắc rồi. Không lay động. Vì khi tâm yên lặng, không cố gắng, mà hoàn toàn thư giãn, tín hiệu sẽ tác động đối giao cảm, truyền đến nội tạng. Khi tác động tới tim sẽ khiến tim đập nhẹ và chậm. Tác động tới phổi, sẽ co thắt khí quản, khiến hơi thở ra vào nhẹ nhàng. Đến tầng thiền thứ tư, hơi thở trở nên yên lặng, hay là rất nhẹ, thuật ngữ gọi là tịnh tức.

Bước 11: Chứng ngộ Ba Minh: Túc mạnh minh, Thiên nhãn minhLậu tận minh.

Chính trong trạng thái ba hành không động này, tâm hoàn toàn trống rỗng, hoàn toàn vắng lặng. Chỉ có cái nhận thức trong sạch, trong sáng, khách quan, không in một dấu vết nào trong đó. Cái nhận thức hoàn toàn trống rỗng, không có cảm thọ, bên trong thân, tâm hay bên ngoài. Nó chỉ nhận thức chính nó. Bấy giờ ngài mô tả:

Với tâm định tĩnh, thuần tịnh trong sáng, không cấu nhiễm, không phiền não, nhu nhuyến, dễ sử dụng, vững chắc, bình tĩnh như vậy, ta dẫn tâm, hướng tâm đến Túc mạng minh...”....Thiên nhãn minh...Lậu tận minh....”

Trong minh thứ ba, ngài nhận ra nguyên nhân nỗi Khổ của con ngườiLậu hoặc, là tham ái, do đó muốn thoát khổ, phải tu tập 8 phương thức / Bát chánh đạo.

Bước 12: Quả vị A la hán. Đồng thời bấy giờ, ngài nhận ra mình đã dứt hết lậu hoặc, nên biết rõ mình sẽ không tái sanh nữa. Ngài biết rõ: “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong. Sau đời này không trở lại.”

Sự chứng ngộ này gọi là ABHISAMAYA. Tuy nhiên tới đây con đường đi chưa xong.

Bước 13: Chứng ngộDuyên Khởi: một thời gian ngắn sau đó, ngài vẫn còn ở tại Bồ Đề đạo tràng, ngài đã chứng ngộ tất cả những qui luật điều hành vũ trụcon người, đó là định luật Duyên khởiDuyên sinh: đã thành lập, rồi biến dịch để đi tới diệt vong rồi lại tái sinh nữa. Vì thế, bản thể của vũ trụcon ngườiKhông tánh, Huyễn tánh và Chân như tánh. Cuối cùng tất cả đều là Bình đẳng tánh.

Bước 14: Thể nhập Chân Như: trạng thái tâm của ngài trong hai lần chứng ngộ đều là trống rỗng, hoàn toàn vắng lặng tịch diệt, trong sáng, khách quan, bất động. Đó là tâm Như. Vì thế, Đức Phật tự xưng là “ TATHÀGATA”, dịch là Như Lai / Such-Gone/ Thus-Come” .

Bước 15: Anuttara sammà sambodhi: Được dịch là Vô thượng chánh đẳng giác, có ý nghĩa là sự giác ngộ này là cao nhất, ngang bằng với tất cả chư Phật cũng giác ngộ những chân lý điều hành con ngườithế gian giống như vậy.

Trên đây, chúng ta vừa lướt qua những giai đoạn lần lượt tiến tới giác ngộ tối thượng của Đức Phật Thích Cakinh điển còn ghi lại. Cô đã tạm kết nối lại thành một xâu chuỗi, đặt tên là xâu chuỗi Bồ Đề, vì mục tiêu là nhắm tới giác ngộ. Mà tại sao là xâu chuỗi? Không phải là một con đường thẳng? Vì cái bước cuối cùngtrở về cái bản thể của mình thôi. Cái Phật tánh bẩm sinh. Tức là cái đã sẵn có.

Có một câu hỏi đặt ra cho mình: Còn sợi chỉ đỏ, xuyên suốt 15 hột bồ đề là cái gì?  

Tổ Đình, ngày mùng 5 Tết

16- 2- 2021

TN

 

 

 

Ý kiến bạn đọc
02 Tháng Ba 20217:52 CH
Administrator
Xin trả lời anh chị Cao Tuyết:
lớp Thiền Căn Bản vừa chấm dứt và còn có 2 buổi học bổ xung
các tài liệu học tập Thiền Căn Bản có tại LINKS:
https://www.tanhkhong.org/p112/tu-hoc
Khóa Bát nhã lớp trung cấp 1 sẽ tổ chức đầu tháng 5, 2021
Quý Anh chị nếu có câu hỏi xin gửi về Email: hoithientanhkhong@gmail.com để được giải đáp
các bài giảng Ni sư có thể tìm thấy trên trang www.tanhkhong.org
chúc anh chị luôn tin tấn trên đường tu học
24 Tháng Hai 202110:00 CH
Khách
Kính thưa Sư Cô Triệt Như!
Con có xem clip Sư cô giảng khoá thiền năm 2019. Con thật sự mong muốn duọc Sư cô hướng dẫn lớp thiền trong tương lai.( hiện nay vì dịch COVID-19) con đang ở Los Angeles.
Con mong có duọc số phone Sư cô để nhờ Sư cô giải thích cho con một vài câu hỏi về thiền.
Rất mong duọc Sư cô hồi đáp hoặc gọi con ở số phone 818- 625-2863
Kính cảm ơn 🙏🏻🙏🏻🙏🏻
24 Tháng Hai 20216:25 SA
Khách
Chào Ni Sư.
Vào mùa an cư kính chúc Ni Sư thân tâm an lạc.
Hôm nay con trình bày cảm nghĩ của con.
Quét nhà, lúc nào quét cũng thấy bụi, lạ nhỉ?
Trong vũ trụ lúc nào cũng có bụi ,bụi kết tụ theo thời gian thành khoáng sản trong vũ trụ.
Trong nhà Phật THÂN người là đất , nước, gió, lửa ,hợp thành.
Vậy THÂN người cũng là bụi trong vũ trụ .
Vậy con người sống trong thời gian dài trong vũ trụ thì sao?
Trong nhà Phật khuyên con người làm sự lành tránh sự dữ tại sao?
Thực ra sự dữ là hủy diệt, thụt lùi, con đường đi chiều ngược lại . Sự lành là con đường tiến triển, phát huy, thăng hoa trong vũ trụ.
Vậy làm thân người , ta nên chọn con đường phát huy duy thức tinh hoa của đất trời hay chọn con đường trở lại vô tri giác (khoang sản của vũ trụ) .
Con Như Quỳnh.
22 Tháng Hai 202112:42 SA
Khách
Kính thưa Ní Sư,
Hồi con học tiểu học , cứ mỗi Tết đến tiệm tạp hoá của Ba Mẹ con có treo bán những truyện tranh được in trên những tờ giấy khổ lớn như loại giấy các ông đồ xưa vẽ thư pháp. Mỗi tờ giấy có 3 bức tranh, dưới mỗi bức tranh là những hàng chữ mô tả câu chuyện. Người miền quê mua về dán lên vách. Thuở ấy con thường bắt ghế đứng lên say sưa đọc. Mỗi câu chuyện đọng lại trong ký ức trẻ thơ một vài hình ảnh. Trong số đó có sự tích Phật Thích Ca thành đạo. Con còn nhớ một là hình thái tử Tất Đạt Đa xuống ngựa đứng cạnh dòng sông rút gươm cắt tóc trao cho Sa Nặc., hai là hình Mà Vương hoá thành cô gái đẹp nhảy múa trước mặt nhưng Ngài vẫn ngồi yên tọa thiền.
Giờ năm mươi năm trôi, con may mắn được theo học với Ni Sư đã 5 năm. Hôm nay đọc bài viết của Cô , nhìn thấy rõ hơn tiến trình tu chứng vả thành đạo của Đức Phật qua xâu chuỗi Bồ Đề, rồi câu hỏi Cô đặt ra, hồi tưởng lại ngày còn bé mình chỉ biết thái tử Tất Đat Đa can đảm, chí khí, ngảy nay hiễu sâu sắc hơn đó là do lòng quyết tâm của Ngài, muốn đi tìm con đường giác ngộ và giải thoát cho chính mình và mọi người.
Ngày xưa Đức Phật trải qua vô vàn khổ cực nguy hiểm dò dẫm để tìm ra “con đường đi”. Nay chúng ta may mắn được Đức Phật , chư Tổ. Thầy Cô vạch ra sẫn con đường ấy. Chúng ta chỉ cần có quyết tâm (chánh tinh tấn, tánh nguyên tắc) cất bước đi trên con đường... về Nhà!
Chúng ta đã đi lang thang lâu lắm rồi! Phải về Nhà thôi! Nghiã là trở về an trú với bản tâm thanh tịnh sáng suốt sẵn có của mình!
21 Tháng Hai 202110:49 CH
Khách
Kính thưa Ni Sư,

Hồi con học tiểu học, cứ mỗi khi Tết đến tiệm tạp hoá của Ba Mẹ con có treo bán những truyện bằng tranh được in trên 4 tờ giấy khổ lớn như loại các ông đồ xưa vẽ thư pháp. Mỗi tờ có 3 bức tranh. Bên dưới mỗi bức tranh là những hàng chữ mô tả câu chuyện . Người miền quê hay mua đem về dán lên vách. Thuở đó con thường bắt ghế đứng lên say sưa đọc. Mỗi một câu chuyện đọng lại trong ký ức trẻ thơ một vải hình ảnh. Trong số đó có sự tích Phật Thích Ca thành đạo. Con còn nhớ một là hình thái tử Tất Đạt Đa xuống ngựa đứng cạnh dòng sông rút gươm tự cắt tóc mình rồi trao cho Sa Nặc, hai là hình Ma Vương hoá thành một cô gái đẹp đến nhảy múa truớc mặt nhưng Ngài vẫn ngồi yên tọa thiền.

Năm mươi năm trôi qua, con đã có 2 thứ tóc trên đầu. mới có may mắn được theo học với Ni Sư 5 năm qua. Nay đọc bải viết nảy của Cô, nhìn thấy xuyên suốt sâu sắc hơn cả tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật qua xâu chiỗi Bồ Đề, rồi câu hỏi Cô đặt ra khiến con bồi hồi xúc động muốn bày tỏ chia sẻ những cảm xúc và cảm nghĩ của mình.

Con thật thương cảm cho thái tử Tất Đat Đa ngày ấy, từ bỏ cuộc sống giàu sang nệm ấm chăn êm , cao lương mỹ vị, kẻ hầu người hạ, chịu đựng cảnh không nhà, sống trong đói
rét ...!

Con khấm phục nghị lực, ý chí kiên định của Đức Phật nên Ngài mới vượt qua biết bao khổ cực hiểm nguy!

Con kính nể trí tuệ của Ngài , sáng suốt không mù quáng, nhận ra đúng sai để chuyển hướng khi đi sai đường!

Con ngưỡng mộ Ngài, người có niềm tin vững chắc chính bản thân mình sẽ đạt được mục tiêu đã đề ra!

Thuở nhỏ chỉ biết thái tử Tất Đạt Đa can đảm chí khí, nay con hiểu thêm rằng bởi vì nó xuất phát từ lòng quyết tâm cao độ của Người, muốn tìm cho ra con đường giác ngộ và giải thoát cho chính mình và mọi người!

Ngày xưa Đức Phật trải qua vô vàn gian nan nguy hiểm dò dẫm mới tìm ra “con đường đi” Ngày nay chúng ta may mắn được Đửc Phật chư Tổ Thẩy Cô vạch sẵn con đường cho ta đi. Chỉ còn chờ chúng ta quyết tâm ( chánh tinh tấn , tánh nguyên tắc) cất bước đi trên con đường...về nhà !

Bao năm qua nhà mình không ở mà đi lang thang, ở trọ nhà người, hoặc mời người vào tung hoành nhà mình( vui buồn giận ghét hơn thua...dính mắc với cảnh, với người )

Phải về sửa lại nhà mình thôi! Phải về nhà thôi!
21 Tháng Hai 20211:19 SA
Khách
Với lòng thương người vô hạn, muốn biết làm thế nào để họ thoát khỏi cảnh khổ của sanh-già-bệnh-tử (1) và với sự thúc bách của tinh thần cầu tiến Thái tử Tất-Đạt-Đa đã quyết tâm từ bỏ cuộc sống hạnh phúc của mình để dấn thân lên đường tầm đạo, tìm câu trả lời trên (2). Ngài mở lòng học hỏi với hai vị thầy và tu khổ hạnh cùng với năm bạn một cách hết sức tinh tấn (3) và nhất là sáng suốt tự mình biết phải từ bỏ thầy, bỏ cách tu hành-xác để tìm cho ra được con đường đúng (4). Rồi thế là Ngài đã tự mình tu tập và nhìn ra, nhìn vô, hiểu biết hết tất cả mọi chuyện ở ngoài và cả trong tâm của chúng sanh, thoát được khổ, thoát khỏi vòng sanh tử, trở thành Phật và cả đời xả thân chỉ dạy lại cho mọi người mà không phân biệt giai cấp hay tầng lớp nào (5).

Thưa Cô,
Con nghĩ sợi chỉ đỏ đó là sợi chỉ được kết bởi 5 chỉ màu: (1). xanh, (2). vàng, (3). đỏ, (4). trắng và (5). cam

Quang Tiến
20 Tháng Hai 20219:17 CH
Khách
Gươm Trí Tuệ
Chiến sĩ dòng Sát-đế-lợi, gươm là vũ khí.
Kẻ địch của chiến sĩ lại là chiến sĩ.
Khi thức tỉnh, kẻ dịch của chiến sĩ không còn là chiến sĩ.
Gotama đã thành chiến sĩ tâm linh.
Bây giờ... gươm báu chính là trí tuệ.
Ở đây... sinh lão bệnh tử là kẻ địch bốn thành.
Bắt đầu bằng trí năng tỉnh ngộ của vị hoàng tử.
Chấm dứt bằng trí tuệ vô thượng của Như lai.
Đã đến và đi như thế, người chiến sĩ tâm linh.
Ở đây... gươm trí tuệ không rời chiến sĩ.
Bây giờ... đã thành trí vô thượng của bậc chánh biến tri.
Tâm ban đầu chính là tâm vô thượng.
Cái gì có sẵn từ lúc ban sơ.
Gươm trí tuệ đến và đi một vòng như đã.
Tâm Phật lại trở về với Tâm Phật.
Bồ đề gặp lại Bồ đề.
Ra đi tỉnh thức...trở về Như lai.
19 Tháng Hai 20216:51 CH
Khách
Cô xin phép trả lời câu hỏi của Cô: Còn sợi chỉ đỏ, xuyên suốt 15 hột bồ đề là cái gì?, qua sự hiểu biết của con.

Bài Cô viết đã đúc kết lại từng giai đoạn của con đường mà Đức Phật Thích Ca đã thực sự đi và đạt tới quả vị cuối cùng của sự giác ngộ và giải thoát. Cô đã kể rõ từng bước một trong suốt quá trình tu chứng của Ngài, kết nối lại thành 15 hột Bồ đề, qua đó chúng ta có thể thấy 4 điểm chính nổi bật:

1/ Tỉnh ngộ lần 1: nhận thấy vô thường
2/ Tỉnh ngộ lần 2: phải chọn đúng pháp tu
3/ Tỉnh ngộ lần 3: Trung đạo: không ép xác khổ hạnh, cũng không lợi dưỡng
4/ Tiến trình chứng ngộ: qua 4 tầng thiền

Chúng ta thấy Đức Phật đã trải qua 3 lần Tỉnh ngộ và cuối cùng Ngài Chứng ngộ qua 4 tầng thiền, đạt quả vị Chánh đẳng Chánh giác. Như thế rõ ràng sợi chỉ đỏ xuyên suốt 15 hột Bồ đề là Trí năng tỉnh ngộ và Tiến trình Tu chứng. Phải có Trí năng Tỉnh ngộ thì chúng ta mới phát tâm tu tập. Rồi cũng nhờ tỉnh ngộ, người phật tử mới có pháp tu đúng và vững tin trên con đường tâm linh. Nhưng sau đó, chúng ta còn cần phải quyết tâm thực hành, không thoái chuyển, phải tinh tấn miên mật tu tập thì mới có kết quả. Mà kết quả đây thật ra chẳng cần phải tìm đâu xa, chỉ cần trở về hằng sống với Tánh giác, với cái Biết không lời, với Phật tánh bẩm sinh.

Người phương Tây có danh từ "Home sweet home!" để diễn tả tâm trạng của một người đi khắp tứ phương, nay trở về ngôi nhà mình, mới cảm thấy không nơi đâu bằng mái ấm gia đình. Cũng vậy, chúng sanh khi bắt đầu tỉnh ngộ, thường đi tìm thầy, tìm pháp ở khắp nơi. Chúng ta luôn tìm kiếm hạnh phúc ở bên ngoài. Nhưng mấy ai biết rằng "Quay đầu là bờ", "Kiến tánh thành Phật". Người chứng ngộ là người biết lấy "viên ngọc trong chéo áo" ra mà sử dụng. Anh chàng cùng tử không biết mình có hòn ngọc quí trong túi nên cả đời cứ mãi đi xin ăn. Chúng sanh cũng vậy, có hòn ngọc quí là Tánh giác mà không biết nên cứ mãi luân hồi khổ đau.

Sợi chỉ đỏ xuyên suốt 15 hột Bồ đề, con tạm gọi là "Đường về nhà". Chúng sanh cứ bôn ba khắp nơi, kiếm lối đi thẳng, tìm đường đi vòng, nôn nóng mong quẹo tắt, mà vẫn không biết nẻo nào về nhà. Người tỉnh ngộ thì biết đường về nhà không phải là đường thẳng, nhưng cũng phải đi một vòng rất xa, tốn rất nhiều thời gian, thậm chí mất vô lượng kiếp người mà vẫn chưa về được đến nhà.

Như Chiếu
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Chín 20237:54 CH(Xem: 1783)
Bản thể của thế gian là trống rỗng, trống không, là như huyễn mà thôi. Tuệ trí này là năng lực khiến tâm xa rời dính mắc tất cả thế gian, bấy giờ mới an trú chánh niệm Như Vậy. Khi mình có tuệ trí thông suốt bản thể thế gian rồi thì không còn con đường, không cần pháp môn, không còn thấy có cổng nào nữa. Mình thực sự đang ở trong nhà của mình, tự thuở nào cho tới bây giờ.
12 Tháng Chín 202312:56 CH(Xem: 1983)
Bốn tầng Thiền qua đó đức Phật phát huy ba minh còn được gọi là bốn tầng Định, do đó mình hiểu Định có một vai trò quan trọng trong Thiền Phật giáo, xem như Định là cây cầu phải bước qua mới có thể khám phá tới khung trời bao la của trí tuệ bát nhã.
26 Tháng Tám 20232:36 CH(Xem: 1921)
Tuệ ở đây mình muốn nói tới Vipassanā, Tuệ Minh sát. Trong giới hạn bài này, mình bàn tới bài Kinh Niệm Xứ, trong kinh Nikāya. Mặc dù thông thường người ta vẫn nói “Quán Tứ niệm xứ”, trong bài kinh cũng nói “Quán thân” (Kāya-anupassanā) v.v…nhưng hiện nay các vị tôn đức xếp bài kinh Niệm xứ là Vipassanā, là thuộc Tuệ. Cho nên trong bài này, mình cũng tạm nói là Tuệ, tức là dùng tuệ thực hành...
20 Tháng Tám 202310:54 SA(Xem: 2235)
Nói tới Quán, có vài loại Quán hơi khác nhau, trong bài này chỉ xin nói tới loại Anupassanā, nghĩa thông thường là nhìn ngắm hiện tượng thế gian liên tục để nhận ra bản thể hay đặc điểm của hiện tượng thế gian là: vô thường, khổ, vô ngã. Vậy mình cũng có thể hiểu Quán là quan sát hiện tượng thế gian bằng con mắt trí tuệ.
14 Tháng Tám 202311:20 SA(Xem: 1726)
Muốn đạt được kết quả tốt, người thực hành phải hội đủ 5 tiêu chuẩn cần thiết: Tự lực, Nhu cầu, Quyết tâm, Lý thuyết, và Lý luận. Đây là 5 tiêu chuẩn lập thành hệ thống lý luận thực tiễn trong việc thực hành Thiền Phật giáo. Muốn điều chỉnh thân, cải tạo tâm, cân bằng thân-tâm, và phát huy trí tuệ tâm linh có hiệu quả, 5 tiêu chuẩn nói trên không thể tách rời nhau được.
09 Tháng Tám 202312:40 CH(Xem: 2008)
Cốt lõi là cái tinh túy, cái tinh ba. Chớ không phải cái bề ngoài. Nếu so với cái cây, nó không phải là lá cây, cành cây.v.v. mà là cái lõi bên trong của cây. Cái cốt lõi đó phải ngắn gọn, mới gọi là cốt lõi. Mà trong đạo Phật có nhiều cốt lõi lắm. Tại sao vậy?
02 Tháng Tám 20238:44 CH(Xem: 1989)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.
31 Tháng Bảy 202310:00 SA(Xem: 1441)
“Ngũ uẩn giai không” trong lời dạy này của đức Phật, là khi giác quan tiếp xúc với đối tượng, tâm hành giả biết nhưng không phản ứng thích thú hay chán ghét, tâm không nói thầm về đối tượng, thì Tánh biết có mặt. Tánh biết là cái biết rõ ràng lặng lẽ, trong sáng, khách quan, là cái lóe sáng đầu tiên của Tánh giác. Lúc bấy giờ toàn bộ ngũ uẩn yên lặng, không có cái Ta, cái của Ta hay Tự ngã của Ta trong đó, hành giả thoát khỏi mọi lậu hoặc, khổ đau.
17 Tháng Bảy 20231:44 CH(Xem: 1336)
Dès la clôture de la retraite bouddhique à Berlin, notre groupe de bhikkhunis - Nhu Minh, Nhu Sen et moi-même - a pris le lendemain, 19 mai, l'avion pour Paris. Le 20 mai au matin, la retraite de courte durée y a commencé, durant 3 jours, samedi, dimanche et lundi. Ce stage est également bilingue français-vietnamien avec la présence de quelques francophones qui écoutaient en direct l’enseignement à l’aide des écouteurs personnels. Ainsi la traduction ne gênait personne, et le cours se déroulait normalement comme d'habitude.
12 Tháng Bảy 20234:15 CH(Xem: 1792)
KINH VĂN : Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. bao gồm bản Hán Việt, bản dịch nghĩa, bản Anh ngữ & Pháp ngữ
05 Tháng Bảy 20239:06 SA(Xem: 1041)
Như vậy con thuyền để chuyên chở mình đi trên giòng sông tâm linh là Tánh nguyên tắc. Mình phải cương quyết, với ý chí dũng mãnh giữ gìn những nguyên tắc sống thích hợp với những chân lý mà Đức Phật dạy. Đó là Tánh nguyên tắc trong thiền.
13 Tháng Sáu 20237:59 CH(Xem: 1536)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?
11 Tháng Sáu 20234:39 CH(Xem: 1290)
Le 4 mai commençait la retraite dans un centre de la ville de Moissac. Cet endroit, situé sur une haute colline tranquille ayant abrité déjà plusieurs retraites bouddhiques, était un ancien couvent carmélite, aujourd’hui transformé comme lieu de villégiature pour touristes. La Sangha de Toulouse a toujours été composée davantage de pratiquants français que vietnamiens, d’où la nécessité d’organiser la retraite en bilingue. Tout le monde doit rester sur place, car c'est loin de Toulouse.
05 Tháng Sáu 20236:34 CH(Xem: 1550)
Trường Bộ Kinh Digha Nikaya 16. Kinh ĐẠI BÁT-NIẾT-BÀN (Mahàparinibbàna sutta)
30 Tháng Năm 20234:42 CH(Xem: 1099)
Trong tiếng Pāli, từ mano hay Ý có nghĩa tâm hay tư tưởng tương đương trong tiếng Anh là “mind” hay “thought”. Trong A Tỳ Đạt Ma (Abhidharma), mạt na dùng để chỉ đồng nghĩa với THỨC (viññāna: consciousness) và TÂM (citta: mind, state of consciousness)
29 Tháng Năm 20233:10 CH(Xem: 1173)
Theo quan niệm của Phật giáo thì Niết-bàn là trạng thái tâm thanh tịnh tuyệt đối, nghĩa là tâm dập tắt hoàn toàn ngọn lửa tham, sân, si. Người đạt được trạng thái Niết-bàn là người có thái độ sống an nhiên tự tại “thường, lạc, ngã, tịnh” ngay trong vòng xoáy “Vô thường, bất toại nguyện và vô ngã” nơi thế gian này!
20 Tháng Năm 20232:10 CH(Xem: 1238)
Liebe Freunde, ein Kochrezept zubereiten ist nichts anderes als eine Kultivierungsübung. Um zu überleben, essen wir und praktizieren wir. Daher sind die Prinzipien für eine gute Küche quasi die Prinzipien für eine gute Praxis. Kurz gesagt, alles, was wir tun, ist eine Kultivierung. Der Lebensweg ist auch der Kultivierungsweg. Alles ist abhängig von unserem Geist. Wie er das Objekt wahrnimmt, ist es das Reich, in dem wir leben.
16 Tháng Năm 20239:48 CH(Xem: 1492)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
16 Tháng Năm 20237:21 CH(Xem: 1135)
Người “Sống Tùy Duyên Thuận Pháp” là người có tu tập theo lời Phật dạy. Một trong những pháp người đó thực hành là giữ chánh niệm trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, hay khi làm bất cứ điều gì, cũng làm trong chánh niệm.
11 Tháng Năm 20239:41 SA(Xem: 1559)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
10 Tháng Năm 20237:33 CH(Xem: 1204)
Nếu thành tựu trọn vẹn pháp chánh niệm và tỉnh giác trong bốn oai nghi, các vị Tỳ kheo xứng đáng được mọi người chắp tay cung kính, được mọi người tôn trọng, cúng dường, và được xem như có rất nhiều ruộng phước trên đời.
02 Tháng Năm 202312:58 CH(Xem: 1529)
Mười Hai Duyên Khởi, cũng còn gọi là Mười Hai Nhân Duyên, là 12 nhân duyên liên kết nhau để hợp thành một chuỗi nhân quả (P: nidāna). 12 nhân duyên như 12 mắt xích hay 12 nguyên nhân đưa đến tình trạng Khổ của con người hay tái sinh.
30 Tháng Tư 20238:57 CH(Xem: 1324)
Der Buddha sagte: "Der Tathagata ist nur ein Wegweiser, alleine musst du gehen." Das heißt, du kennst nun den Weg, gehst alleine hin, verlass dich auf niemanden, der richtige Weg ist deine Weisheit, die dich zu deinem ursprünglichen Geist zurückbringt. Im ursprünglichen Geist sind alle Phänomene Buddha-Dharmas, und die Welt ist ein reines und glückliches Nirwana.
24 Tháng Tư 20236:07 CH(Xem: 1181)
Trong thiền Phật giáo có nhiều nguyên lý tâm linh dẫn đến mục tiêu cứu cánh là chuyển hóa tâm, cân bằng thân-tâm, phát triển tuệ giác, và giải thoát.
17 Tháng Tư 202310:01 SA(Xem: 1728)
Thiền Tánh Không do Hòa Thượng Thiền Chủ Thích Thông Triệt thiết lập, kết hợp những tinh hoa rút từ tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật Thích Ca, các truyền thống Phật Giáo Nguyên Thủy, Phật Giáo Phát Triển, Thiền Tông và kỹ thuật Thiền, được soi sáng bởi các khám phá đương thời của khoa học não bộ và các chứng ngộ của Thầy thành một hệ thống tu thiền sâu sắc, tân thời, rõ ràng và hiệu quả.
69,256