HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

Triệt Như TTVN28: NÓI NHƯ HOA

18 Tháng Sáu 20203:15 CH(Xem: 5617)
Triệt Như - Tâm Tình Với Nhau - Bài 28

NÓI N HOA


Chúng ta đọc một bài kinh ngắn trích trong Tăng Chi Bộ kinh.

- Có ba hạng người này, này các Tỷ-kheo, có mặt, xuất hiện ở đời. Thế nào là ba? Hạng người nói như phân, hạng người nói như hoa, hạng người nói như mật.

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người nói như phân? Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người khi đi vào hội trường, hay đi vào hội chúng, hay khi đi đến giữa các người bà con, hay khi đi đến giữa các người đồng một tổ hợp, hay đi đến giữa cung vua, hay bị dẫn như là người làm chứng, được nói: "Ngươi biết gì, hãy nói lên". Người ấy không biết, nói rằng: "Tôi có biết"; có biết, nói rằng: "Tôi không biết"; không thấy, nói rằng: "Tôi có thấy"; có thấy, nói rằng: "Tôi không thấy". Do vì mình hay vì người, hay vì một vài lợi vật nhỏ, mà đã cố ý nói láo. Người như vậy, này các Tỷ-kheo, được gọi là người nói như phân.

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người nói như hoa? Ở đây, này các Tỷ-kheo, có người khi đi vào hội trường, hay khi đi vào hội chúng, hay khi đi đến giữa các người bà con, hay khi đi đến giữa các người đồng một tổ hợp, hay đi đến cung vua, hay bị dẫn như là người làm chứng, được nói: "Ngươi biết gì, hãy nói lên". Người ấy không biết, nói rằng: "Tôi không biết"; có biết, nói rằng: "Tôi có biết"; không thấy, nói rằng: "Tôi không thấy"; có thấy, nói rằng: "Tôi có thấy". Không vì mình hay vì người, hay vì một vài lợi vật nhỏ mà đã cố ý nói láo. Người như vậy, này các Tỷ-kheo, được gọi là người nói như hoa.

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người nói như mật? Ở đây, này các Tỷ-kheo, có người đoạn tận ác ngữ, từ bỏ lời nói ác ngữ. Lời nói của người ấy không hại, tai ưa nghe, khả ái, đi thẳng đến tâm, lễ độ, được nhiều người ưa thích, được nhiều người thích ý, người ấy nói những lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hạng người nói như mật.

Ba hạng người này, này các Tỷ-kheo, có mặt, xuất hiện ở đời.

Nhớ ngày xưa, cũng hơn nửa thế kỷ trước, thời tuổi thơ của thế hệ cô, văn minh khoa học kỹ thuật chưa tiến bộ, lúc đó mình còn chụm củi, chụm than để nấu cơm, nấu nước. Tuổi thơ không có trò chơi nào hấp dẫn bằng nhảy cò cò, hay nhảy dây, hay chơi đánh đủa. Ngoài ra là nằm nghe ba má kể chuyện cổ tích, hay chuyện “Một ngàn lẻ một đêm” rồi ngủ ngon lành. Trong những câu chuyện cổ tích nhiều ấn tượng đó, cô còn nhớ tới bây giờ chuyện này:

.....Ngày xưa, có một cô thiếu nữ hiền lành xinh đẹp, nhưng mẹ mất sớm. Cha cô có một người vợ thứ hai.  Bà mẹ ghẻ này chỉ thương cô con gái riêng của mình, thường ghen ghéthành hạthiếu nữ kia.. Còn cô gái khờ dại được mẹ cưng chiều nên càng lười biếng. Một hôm, như thường lệ, cô thiếu nữ hiền lành xinh đẹp ra giếng lấy nước . Một bà lão nghèo quá đổi nghèo, run run chống gậy đến xin một chút nước uống. Cô gái vui vẻ lấy nước và mời bà. Uống xong, bà lão tươi cười cám ơn và chúc lành: “Con ngoan lắm, lời nói của con như châu ngọc.” Rồi bà lão đi mất. Cô gái gánh nước về nhà.

Bà mẹ ghẻ vừa trông thấy cô đã to tiếng:- “Tại sao về trễ ?”

Cô gái nhỏ nhẹ thưa: - “Thưa mẹ, con về trễ là vì ...” thì bỗng nhiên, châu ngọc từ môi rơi ra từng hạt từng hạt lấp lánh.

Bà mẹ ghẻ ngạc nhiên, rồi vui mừng, rối rít hỏi cô chuyện gì đã xảy ra. Cô gái thành thật kể lại chuyện gặp bà lão nghèo xin nước uống. Mỗi lời cô nói cứ rơi ra từng hạt châu sáng rực. Rồi bà mẹ ghẻ dặn con gái của mình:

 “- Ngày mai con ra giếng lấy nước. Nếu có một bà lão nghèo tới xin nước uống, con nhớ lễ phép cho bà ấy uống nước. Đấy là bà tiên. Nhớ đấy.”

Cô gái vâng lời mẹ. Cô ra giếng lấy nước, rồi ngồi đợi bà lão nghèo. Mãi một lúc sau, có một bà sang trọng, trẻ đẹp tới xin nước uống. Cô gái nói ngay:

“- Không có nước. Tôi không phải là người hầu hạ cho bà. Tôi chỉ có nước cho một bà lão nghèo mà thôi”.

Bà tiên nói:

-“Con không tốt. Lời nói của con như cóc nhái rắn rết”. Rồi bà tiên biến mất.

Cô gái về nhà. Mẹ hỏi: “Sao con, có gặp bà lão nghèo không?”

Cô gái trả lời bực bội:-“Không có. Chỉ có một bà sang trọng trẻ đẹp thôi. Con mắng , và không cho nước...” Lúc đó, cóc nhái rắn rết từ trong miệng cô tuôn ra....
28 Noi Nhu Hoa


Câu chuyện cổ tích tới đó là hết. Ngày ấy, cái ý tưởng trong miệng có cóc nhái rắn rết thật là ghê tỡm. Lần hồi mới hiểu đó chỉ là người xưa mượn ẩn dụ để nhắc nhở mình cẩn thận về lời nói. Cũng như câu tục ngữ bình dân:

<Lời nói không mất tiền mua,

 Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau>.

Trở lại ý nghĩa bài kinh “Nói như hoa”, Đức Phật chỉ giải thích đơn giản về phẩm chất của lời nói.

+ Nói như phân: nói không đúng sự thật, hay nói dối.

+ Nói như hoa: nói đúng sự thật.

+ Nói như mật: lời nói lễ độ, ái ngữ, hữu ích, đúng sự thật, làm cho người nghe ưa thích vui vẻ.

Chúng ta có thể khai triển thêm chi tiết để mình ứng dụng trong đời sống hằng ngày. Thí dụ như:

-      Đúng sự thật, Nhưng có những sự thật không nên nói ra. Vậy phải im lặng. Phật nói đó là sự im lặng của bậc thánh.

-      Nói đúng lúc và đúng người.

-      Lời nói không nịnh bợ, để mong được lợi cho mình.

-      Lời nóitrí tuệ, mới hữu ích cho người khác.

-      Không bàn chuyện ma quái, huyễn hoặc, bùa chú.

-      Không nói chuyện quá khứ vị lai bói toán.

-      Không nói chuyện của người vắng mặt.

-      Không đem chuyện của người này nói cho người kia biết với mục đích chia rẻ.

-      Không phê bình xét lỗi của người khác.

-      Không tham gia vào bàn luận chuyện phải hay trái của người khác. Tất cả gọi chung là chuyện thị phi.

-      Không chụp mũ người khác. Dù cho người ta sai, còn không được nói lỗi ra cho người khác biết. Huống chi là mình bẻ quẹo ra rồi đi rêu rao cho nhiều người biết. Đó có khác gì miệng mình tung ra toàn là cóc nhái. Trong bài kinh trên, Phật xếp là :<Nói như phân>.

-      Trong giới luật, Phật xếp lỗi làm rối loạn tâm của người tu (gồm tứ chúng: tu sĩ nam, tu sĩ nữ, cư sĩ nam, cư sĩ nữ) là tội nặng. Sangha hay tăng đoàn là một tập thể sống hài hòa cùng nhau tu tập theo những chân lý do Phật dạy. Cho nên cái lỗi tung ra chuyện thị phi, dèm pha, chụp mũ, nói lén... đều là “tội phá hoại sự hòa hợp Tăng”, là một trong ngũ nghịch: giết cha, giết mẹ, giết A la hán, làm cho thân Phật chảy máu, và phá hoại sự hòa hợp Tăng.

 

Chúng ta tự nhận là con Phật, vậy nhớ cẩn thận lời nói của mình. Vì lời nói là biểu hiện của Tâm. Tâm ma thì <lời nói như phân>.

 

Ngày 6- 6- 2020

TN     

Ý kiến bạn đọc
15 Tháng Tám 202010:20 CH
Khách
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phât.
Con đã đọc chuyện này, nhưng qua lời giảng của cô , câu chuyện thật sáng tỏ và có ý nghĩa rất nhiều cho việc tu học của con . Cám ơn Ni Sư
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Chín 20237:54 CH(Xem: 1777)
Bản thể của thế gian là trống rỗng, trống không, là như huyễn mà thôi. Tuệ trí này là năng lực khiến tâm xa rời dính mắc tất cả thế gian, bấy giờ mới an trú chánh niệm Như Vậy. Khi mình có tuệ trí thông suốt bản thể thế gian rồi thì không còn con đường, không cần pháp môn, không còn thấy có cổng nào nữa. Mình thực sự đang ở trong nhà của mình, tự thuở nào cho tới bây giờ.
12 Tháng Chín 202312:56 CH(Xem: 1976)
Bốn tầng Thiền qua đó đức Phật phát huy ba minh còn được gọi là bốn tầng Định, do đó mình hiểu Định có một vai trò quan trọng trong Thiền Phật giáo, xem như Định là cây cầu phải bước qua mới có thể khám phá tới khung trời bao la của trí tuệ bát nhã.
26 Tháng Tám 20232:36 CH(Xem: 1912)
Tuệ ở đây mình muốn nói tới Vipassanā, Tuệ Minh sát. Trong giới hạn bài này, mình bàn tới bài Kinh Niệm Xứ, trong kinh Nikāya. Mặc dù thông thường người ta vẫn nói “Quán Tứ niệm xứ”, trong bài kinh cũng nói “Quán thân” (Kāya-anupassanā) v.v…nhưng hiện nay các vị tôn đức xếp bài kinh Niệm xứ là Vipassanā, là thuộc Tuệ. Cho nên trong bài này, mình cũng tạm nói là Tuệ, tức là dùng tuệ thực hành...
20 Tháng Tám 202310:54 SA(Xem: 2228)
Nói tới Quán, có vài loại Quán hơi khác nhau, trong bài này chỉ xin nói tới loại Anupassanā, nghĩa thông thường là nhìn ngắm hiện tượng thế gian liên tục để nhận ra bản thể hay đặc điểm của hiện tượng thế gian là: vô thường, khổ, vô ngã. Vậy mình cũng có thể hiểu Quán là quan sát hiện tượng thế gian bằng con mắt trí tuệ.
14 Tháng Tám 202311:20 SA(Xem: 1718)
Muốn đạt được kết quả tốt, người thực hành phải hội đủ 5 tiêu chuẩn cần thiết: Tự lực, Nhu cầu, Quyết tâm, Lý thuyết, và Lý luận. Đây là 5 tiêu chuẩn lập thành hệ thống lý luận thực tiễn trong việc thực hành Thiền Phật giáo. Muốn điều chỉnh thân, cải tạo tâm, cân bằng thân-tâm, và phát huy trí tuệ tâm linh có hiệu quả, 5 tiêu chuẩn nói trên không thể tách rời nhau được.
09 Tháng Tám 202312:40 CH(Xem: 2001)
Cốt lõi là cái tinh túy, cái tinh ba. Chớ không phải cái bề ngoài. Nếu so với cái cây, nó không phải là lá cây, cành cây.v.v. mà là cái lõi bên trong của cây. Cái cốt lõi đó phải ngắn gọn, mới gọi là cốt lõi. Mà trong đạo Phật có nhiều cốt lõi lắm. Tại sao vậy?
02 Tháng Tám 20238:44 CH(Xem: 1981)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.
31 Tháng Bảy 202310:00 SA(Xem: 1440)
“Ngũ uẩn giai không” trong lời dạy này của đức Phật, là khi giác quan tiếp xúc với đối tượng, tâm hành giả biết nhưng không phản ứng thích thú hay chán ghét, tâm không nói thầm về đối tượng, thì Tánh biết có mặt. Tánh biết là cái biết rõ ràng lặng lẽ, trong sáng, khách quan, là cái lóe sáng đầu tiên của Tánh giác. Lúc bấy giờ toàn bộ ngũ uẩn yên lặng, không có cái Ta, cái của Ta hay Tự ngã của Ta trong đó, hành giả thoát khỏi mọi lậu hoặc, khổ đau.
17 Tháng Bảy 20231:44 CH(Xem: 1333)
Dès la clôture de la retraite bouddhique à Berlin, notre groupe de bhikkhunis - Nhu Minh, Nhu Sen et moi-même - a pris le lendemain, 19 mai, l'avion pour Paris. Le 20 mai au matin, la retraite de courte durée y a commencé, durant 3 jours, samedi, dimanche et lundi. Ce stage est également bilingue français-vietnamien avec la présence de quelques francophones qui écoutaient en direct l’enseignement à l’aide des écouteurs personnels. Ainsi la traduction ne gênait personne, et le cours se déroulait normalement comme d'habitude.
12 Tháng Bảy 20234:15 CH(Xem: 1782)
KINH VĂN : Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. bao gồm bản Hán Việt, bản dịch nghĩa, bản Anh ngữ & Pháp ngữ
05 Tháng Bảy 20239:06 SA(Xem: 1041)
Như vậy con thuyền để chuyên chở mình đi trên giòng sông tâm linh là Tánh nguyên tắc. Mình phải cương quyết, với ý chí dũng mãnh giữ gìn những nguyên tắc sống thích hợp với những chân lý mà Đức Phật dạy. Đó là Tánh nguyên tắc trong thiền.
13 Tháng Sáu 20237:59 CH(Xem: 1530)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?
11 Tháng Sáu 20234:39 CH(Xem: 1290)
Le 4 mai commençait la retraite dans un centre de la ville de Moissac. Cet endroit, situé sur une haute colline tranquille ayant abrité déjà plusieurs retraites bouddhiques, était un ancien couvent carmélite, aujourd’hui transformé comme lieu de villégiature pour touristes. La Sangha de Toulouse a toujours été composée davantage de pratiquants français que vietnamiens, d’où la nécessité d’organiser la retraite en bilingue. Tout le monde doit rester sur place, car c'est loin de Toulouse.
05 Tháng Sáu 20236:34 CH(Xem: 1545)
Trường Bộ Kinh Digha Nikaya 16. Kinh ĐẠI BÁT-NIẾT-BÀN (Mahàparinibbàna sutta)
30 Tháng Năm 20234:42 CH(Xem: 1097)
Trong tiếng Pāli, từ mano hay Ý có nghĩa tâm hay tư tưởng tương đương trong tiếng Anh là “mind” hay “thought”. Trong A Tỳ Đạt Ma (Abhidharma), mạt na dùng để chỉ đồng nghĩa với THỨC (viññāna: consciousness) và TÂM (citta: mind, state of consciousness)
29 Tháng Năm 20233:10 CH(Xem: 1170)
Theo quan niệm của Phật giáo thì Niết-bàn là trạng thái tâm thanh tịnh tuyệt đối, nghĩa là tâm dập tắt hoàn toàn ngọn lửa tham, sân, si. Người đạt được trạng thái Niết-bàn là người có thái độ sống an nhiên tự tại “thường, lạc, ngã, tịnh” ngay trong vòng xoáy “Vô thường, bất toại nguyện và vô ngã” nơi thế gian này!
20 Tháng Năm 20232:10 CH(Xem: 1237)
Liebe Freunde, ein Kochrezept zubereiten ist nichts anderes als eine Kultivierungsübung. Um zu überleben, essen wir und praktizieren wir. Daher sind die Prinzipien für eine gute Küche quasi die Prinzipien für eine gute Praxis. Kurz gesagt, alles, was wir tun, ist eine Kultivierung. Der Lebensweg ist auch der Kultivierungsweg. Alles ist abhängig von unserem Geist. Wie er das Objekt wahrnimmt, ist es das Reich, in dem wir leben.
16 Tháng Năm 20239:48 CH(Xem: 1488)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
16 Tháng Năm 20237:21 CH(Xem: 1133)
Người “Sống Tùy Duyên Thuận Pháp” là người có tu tập theo lời Phật dạy. Một trong những pháp người đó thực hành là giữ chánh niệm trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, hay khi làm bất cứ điều gì, cũng làm trong chánh niệm.
11 Tháng Năm 20239:41 SA(Xem: 1551)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
10 Tháng Năm 20237:33 CH(Xem: 1203)
Nếu thành tựu trọn vẹn pháp chánh niệm và tỉnh giác trong bốn oai nghi, các vị Tỳ kheo xứng đáng được mọi người chắp tay cung kính, được mọi người tôn trọng, cúng dường, và được xem như có rất nhiều ruộng phước trên đời.
02 Tháng Năm 202312:58 CH(Xem: 1525)
Mười Hai Duyên Khởi, cũng còn gọi là Mười Hai Nhân Duyên, là 12 nhân duyên liên kết nhau để hợp thành một chuỗi nhân quả (P: nidāna). 12 nhân duyên như 12 mắt xích hay 12 nguyên nhân đưa đến tình trạng Khổ của con người hay tái sinh.
30 Tháng Tư 20238:57 CH(Xem: 1323)
Der Buddha sagte: "Der Tathagata ist nur ein Wegweiser, alleine musst du gehen." Das heißt, du kennst nun den Weg, gehst alleine hin, verlass dich auf niemanden, der richtige Weg ist deine Weisheit, die dich zu deinem ursprünglichen Geist zurückbringt. Im ursprünglichen Geist sind alle Phänomene Buddha-Dharmas, und die Welt ist ein reines und glückliches Nirwana.
24 Tháng Tư 20236:07 CH(Xem: 1178)
Trong thiền Phật giáo có nhiều nguyên lý tâm linh dẫn đến mục tiêu cứu cánh là chuyển hóa tâm, cân bằng thân-tâm, phát triển tuệ giác, và giải thoát.
17 Tháng Tư 202310:01 SA(Xem: 1727)
Thiền Tánh Không do Hòa Thượng Thiền Chủ Thích Thông Triệt thiết lập, kết hợp những tinh hoa rút từ tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật Thích Ca, các truyền thống Phật Giáo Nguyên Thủy, Phật Giáo Phát Triển, Thiền Tông và kỹ thuật Thiền, được soi sáng bởi các khám phá đương thời của khoa học não bộ và các chứng ngộ của Thầy thành một hệ thống tu thiền sâu sắc, tân thời, rõ ràng và hiệu quả.
69,256