HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

HT Thích Thông Triệt: ĐỐI TƯỢNG CỦA NHẬN THỨC

Tuesday, January 17, 20231:21 PM(View: 3444)

ĐỐI TƯỢNG CỦA NHẬN THỨC

 

Trích đoạn trong Bài đọc thêm về chủ đề "NHẬN THỨC"

(P: parijānanā: cognition; P: parijānāti: to cognize)

do Hòa thượng Thích Thông Triệt biên soạn

HT-Thông-Triệt-KCB-2010-#23

 

 

 

Nguyên tắc

 

Cái gì được nhận ra đầu tiên trong một sát na, và nhận rõ cuối cùng qua những chuỗi sát na tiếp theo, là đối tượng của nhận thức. Đối tượng này được kết hợp bằng hai quá trình: một là nó xuất hiện trực tiếp trong sát na đầu tiên. Hình thể trừu tượng hay cụ thể của nó được giác quan thu nhận. Tiếp theo, nó được lập thành trong sự phân tích cô đọng và kiến giải của các tánh. Sau cùng là sự lãnh hội đầy đủ nghĩa và ý nghĩa của từng phần riêng biệt của tiến trình kích thích giác quan qua các tánh trong cơ chế tánh nhận thức biết. Tánh nhận thức biết (the nature of aware cognition) này là cơ chế tổng hợp giác quan. Thuật ngữ gọi là “tổng giác” (apperception). Vì nó là trung tâm nhận ra và biết rõ ý nghĩa của những thông tin từ các tánh truyền vào. Các tánh này gồm tánh thấy, tánh nghe, và tánh xúc chạm (gồm da, mũi, lưỡi).

 

Do đó, cái gì được nhận ra liền trong giác quan thì chỉ một sát na. Cái gì được nhận thức rõ rệt (distinctly cognized) luôn luôn là một chuỗi sát na nhận thức của cơ chế tổng giác (apperception).

 

Các loại đối tượng

 

Đối tượng nhận thức có ba loại: có mặt, vắng mặt, và siêu vượt (transcendent).

 

1) Có mặt - Khi một đối tượng được Phật nói có mặt, nó phải được thử nghiệm bằng tri giác trực tiếp. Thí dụ, như vàng ròng (the purity of gold) được thử bằng lửa. Còn với chủ đề Thở, Thấy, Nghe, Xúc chạm, hay Như thật thì được thực tập bằng giác quan trực tiếp để kích thích vào các tánh.

 

2) Vắng mặt - Nếu đối tượng (vàng ròng) không được nhận ra rõ ràng chính xác bằng sự hiểu biết thông thường, nó phải được thử bằng âm thanh. Đây là thử nghiệm bằng tri giác gián tiếp, tức bằng tuệ trí không lời, hoặc bằng sự phân tích của tánh giác. Thí dụ, như vàng ròng được thử bằng sự chạm vào đá. Ta nhận ra âm thanh trong trẻo của nó khác với âm thanh của vàng có pha trộn với kim loại khác. Ta phân biệt được giữa vàng thật và vàng giả. Trong lúc đó với chủ đề Tam Pháp Ấn, Lý Duyên Khởi, Pháp Duyên Sinh, Không Tự Tánh, Biến Dịch, hay Tánh Không, ta thực tập bằng tri giác gián tiếp qua lý luận hợp lý của lời dạy trong kinh và qua sự nhìn thấy bằng mắt tâm, tức tuệ trí không lời của ta.

 

3) Siêu vượt - Nhưng nếu đối tượng siêu vượt, không thể thử bằng lửa hay chạm đá, nó phải được thử bằng sự chứng minh khác, nhưng không mâu thuẫn, không biện chứng, như hạt ngọc (a jewel) không thể thử bằng lửa và chạm vào đá, vì cả hai thứ này không thích hợp để thiết lập sự ròng (the purity) của ngọc. Nó phải được thử nghiệm bằng kinh nghiệm sâu sắc, tức bằng tuệ trí nhanh lẹ (smart insights). Trong trường hợp này được xem như khi chúng tabài kinh liên hệ đến những chủ đề siêu vượt, ngoài lý luận do Phật thuyết như Chân Như, Không, chúng ta cần áp dụng tri giác ngoài giác quan, qua nhận thức không lời.

 

Sự khác nhau giữa hai nhận thức

 

Chúng ta cần phân biệt giữa hai đối tượng siêu hìnhsiêu vượt.

 

  • · Đối tượng siêu hình thì không thể nhận biết được về hình thể, phẩm chất, nơi chốn, thời gian, và những cảnh giới mà những đối tượng đó sở hữu. Chỉ vì toàn bộ cảnh giới này nằm ngoài sự nhận thức bằng giác quan của con người. Thí dụ, các cảnh giới của chư Phật Mười Phương, của cõi Tây Phương Cực Lạc, của các Cõi Trời, cõi Địa Ngục, được mô tả trong các kinh điển Nguyên Thủy và Phát Triển...
  • · Đối tượng siêu vượt thì có thể nhận biết chắc chắnrõ ràng như chúng mặt trong mỗi phần nhỏ của nhận thức của chúng ta, vì chúng là điều kiện cần của tính có thể của nhận thức kinh nghiệm nói chung, nhưng chính chúng không thể tượng trưng được trong hình ảnh qua cảm giác, chúng bất khả đắc (không thể được) bằng tri thức (knowledge). Trái lại, chúng khả đắc (có thể được) bằng nhận thức không lời.
  • · Như vây, vật siêu hình là những khái niệm được thành lập. Chúng là huyễn hóa và không bao giờ là hiện thực trong nhận thức của cơ chế tánh giác. Siêu vượt là vật tối hậu như nó trong chính nó. Nó không những thực mà còn thực sự có trong chính nó, dù ta không cho một khái niệm gì vào nó. Lý do là vì bằng chính tinh túy (essence) của nó, nó không có khái niệm, ngoài ngôn ngữ biện chứng (dialectic language). Ta có khả năng nhận được chúng bằng nhận thức không lời.
Send comment
Off
Telex
VNI
Your Name
Your email address
Monday, June 23, 20251:06 PM(View: 99)
TÀI LIỆU HỌC TẬP: Khóa THIỀN CĂN BẢN 2025 _KỲ 3 ngày 14 tháng 6, 2025 do Ni sư Triêt Như trực tiếp hướng dẩn Bao gồm các AUDIO & SLIDES từ bài 9 đến bài 12
Wednesday, June 18, 20259:32 AM(View: 174)
I remembered our Master once taught us how to watch the moon. He said the Sutra refers to the method of Watching the Sun and the Moon, Watching the Sunlight, and the Suryavarta-samadhi. Then, he shared his experience in the so-called “Reluctant self-isolation for mind practice”.
Sunday, June 15, 20254:11 PM(View: 527)
TÀI LIỆU HỌC TẬP: Khóa THIỀN CĂN BẢN 2025 _KỲ 3 ngày 14 tháng 6, 2025 do Ni sư Triêt Như trực tiếp hướng dẩn Bao gồm các SLIDES từ bài 9 đến bài 12
Saturday, June 14, 20259:14 AM(View: 185)
Après les retraites méditatives en Allemagne, le lundi 19 mai, Mme Minh An nous a ramenés à l'aéroport de Francfort avec Thay Quang Dung pour prendre l'avion pour Paris. Une fois arrivés à l'aéroport Charles-de-Gaulle, M. Tam Hy est venu nous chercher pour nous emmener à Juziers, à plus de 50 km de là. Juziers est une petite ville reliée à Paris par la Seine, qui traverse la capitale et passe derrière la maison de Tam Pho.
Thursday, June 12, 202511:39 AM(View: 316)
Trong thế giới Phật giáo, có lẽ có 3 mùa xuân được nhiều người con Phật tưởng nhớ nhiều nhất là mùa xuân thái tử Siddhattha chào đời, mùa xuân ngài giác ngộ và mùa xuân ngài nhập diệt.
Wednesday, June 11, 20252:33 PM(View: 261)
That dead-end road is the human life path. That of fame, money and love. That of desires, cravings and strong affection. Then, our fragile life is just for the service of those trios. And when the time comes, we end up in loneliness without any accompanying. All look like the sand bubbler crabs on the shoreline of the East Sea.
Sunday, June 8, 20252:31 PM(View: 358)
Quán Ngũ uẩn không phải chỉ đơn thuần quán sự có mặt của từng uẩn hay toàn bộ Ngũ uẩn, mà sâu sắc hơn là hành giả thấy được tánh Vô thường, Bất như ý, Vô ngã và sanh-diệt của Ngũ uẩn như lời Đức Phật dạy trong kinh “... Vị ấy sống quán tánh sanh khởi trên các pháp, hay sống quán tánh diệt tận trên các pháp, hay sống quán tánh sanh diệt trên các pháp”. Đó mới chính là mục tiêu của thiền Tứ Niệm Xứ.
Sunday, June 8, 20259:46 AM(View: 752)
TÀI LIỆU HỌC TẬP: Khóa THIỀN CĂN BẢN 2025 _KỲ 2 ngày 7 tháng 6, 2025 do Ni sư Triêt Như trực tiếp hướng dẩn Bao gồm các AUDIO & SLIDES từ bài 5 đến bài 8
Thursday, June 5, 20257:31 PM(View: 979)
TÀI LIỆU HỌC TẬP: Khóa THIỀN CĂN BẢN 2025 _KỲ 1 ngày 31 tháng 5, 2025 do Ni sư Triêt Như trực tiếp hướng dẩn Bao gồm AUDIO & các SLIDES từ bài 1 đến bài 4
Wednesday, June 4, 20259:07 AM(View: 343)
Last but not least, the mind path is solely in an instant. A krasna of mindfullness. A moment of knowing how to live. It is the one of the being. Stay in the instant of being all the time. It is peacefully abiding in the Nirvana.
Tuesday, June 3, 20259:58 AM(View: 461)
La première étape le voyage d’enseignement de 2025 était Paris. Maître Quang Dung et moi sommes arrivés à l'aéroport Charles de Gaulle et avons rejoint le sangha Sunyata Paris à Noisy-le-Grand dans l'après-midi. Après une nuit de repos, la retraite a débuté le vendredi 2 mai pour s'achever le dimanche 4 mai.
Monday, June 2, 20253:53 PM(View: 310)
Während ich das Feuer betrachte, schweift mein Geist ab. Ich bemerke nicht, wie es allmählich kleiner wird und schließlich erlischt. Wenn das Holz verbrannt ist, erlischt auch das Feuer. Wohin also geht das Feuer? Gibt es Feuer oder gibt es kein Feuer?
Wednesday, May 28, 202511:17 AM(View: 578)
Thất giác chi là con đường dẫn đến sự tỉnh thức và giải thoát, giúp hành giả nhận diện rõ sự vận hành của tâm, buông bỏ mọi chấp trước và đạt được trạng thái an lạc chân thật.
Wednesday, May 28, 202511:10 AM(View: 353)
Once upon a time when the HungVuong Kings were building up the country. One among them adopted a young, talented man as his son. Later one, due to some misunderstanding, the king ordered to exile that adoptee, Mai An Tiem, and his family to an isolated and deserted island.
Wednesday, May 21, 202511:19 AM(View: 598)
“Calm mind, Path recognized” indicates the original mind nature is crystal clear, inconceivably boundless and barren. It is also the Thusness Truth, the Emptiness and Awakening Nature.
Tuesday, May 20, 20253:50 PM(View: 718)
Ni sư Triệt Như: KHÓA TU TRUYỀN THỐNG tháng 4, 2025 tại TỔ ĐÌNH Bài 2: KIẾN THỨC KHOA HỌC bao gồm VIDEO và các SLIDES trong bài giảng
Thursday, May 15, 202512:32 PM(View: 893)
Mãi ngắm nhìn ngọn lửa mà ý cứ tuôn tràn, không hay ngọn lửa từ từ nhỏ lại, rồi cuối cùng tắt mất. Củi hết thì lửa tắt. Vậy ngọn lửa đi đâu? Có lửa hay không có lửa?
Wednesday, May 7, 20259:04 AM(View: 637)
Some assumes this is the end of the Dharma. However, the Buddhist teachings are obviously present everywhere. When the Trio of Invaluable are consistently staying in the mundane world, it is the very Righteous Dharma. Thus, those who are unable to see the Three Precious, then, they can think the Dharma is declining now.
Sunday, May 4, 20255:27 PM(View: 891)
“Năm triền cái” bị xem là năm pháp bất thiện, nó là những tập khí tùy miên nằm sâu trong tiềm thức. Khi đủ duyên nó trồi lên trì kéo, che đậy tâm thức khiến con người chịu nhiều phiền não, đã thế nó còn là nguyên nhân đưa đẩy con người tạo nghiệp.
Monday, April 28, 20257:58 AM(View: 1059)
Ni sư Triệt Như: KHÓA TU TRUYỀN THỐNG tháng 4, 2025 tại TỔ ĐÌNH Bài 1 TỔNG QUÁT KHÓA TU TRUYỀN THỐNG bao gồm VIDEO và các SLIDES trong bìa giảng
Tuesday, April 22, 20258:57 AM(View: 842)
Và đây là lời dặn dò của Thầy Thiền Chủ Ân sư khi xưa, nay xin nhắc lại để thầy Quang Dũng ghi nhớ: « Y là Pháp của Phật Thiền Bảng là Pháp của Tổ Nay Thầy truyền trao Pháp của Phật và Pháp của Tổ cho con. Con hãy điều hành Tăng đoàn và tất cả các đạo tràng Tánh Không theo bản Thanh Quy này ».
Monday, April 14, 20252:41 PM(View: 719)
Hôm nay, ngày 6/4/2025, là ngày trọng đại của Hội Thiền Tánh Không, vừa kỷ niệm 30 năm thành lập dòng thiền Tánh Không và là ngày Ni Sư Triệt Như ban y, truyền trao thiền bảng, và thanh quy cho thế hệ thừa kế thứ ba đó là thầy Quang Dũng.
Saturday, April 12, 202510:10 AM(View: 612)
Was ist eine „Selbst Meditation“, was ist eine „Nicht-Selbst Meditation“? Wenn wir uns zu einer bestimmten Zeit hinsetzen und nach einer bestimmten Methode meditieren, dann machen wir eine „Selbst-Meditation“. Mit dieser Meditation erreichen wir nur ein begrenztes Ergebnis. Auf eine andere Weise passen wir uns den Umständen des täglichen Lebens an, dann meditieren wir „Nicht-Selbst“, denn wir brauchen keine Bedingungen, wir harmonisieren uns automatisch mit der Umgebung, wir lassen die Phänomene geschehen, wie sie sind. Vielleicht habt ihr schon oft so gelebt, ohne es zu merken.
Thursday, April 3, 202511:04 AM(View: 1072)
Ngày 2 tháng 4:. còn 3 ngày nữa tới Đại lễ, đã có 44 vị hiện diện tại Tổ Đình tham gia những ngày công quả
Wednesday, April 2, 20259:45 AM(View: 921)
Si on vit normalement, on sera en paix, il n'y aura ni douleur ni souffrance. C'est parce que l’on n'a pas conscience que l’écharde, quelque chose de sale et de dangereux, même si c'est petit, va nous faire mal et nous faire souffrir.
Wednesday, April 2, 20258:07 AM(View: 901)
Nothing could happen without any cause or precondition. Be tolerant when you want to transfer your karmas. Be honest in self-review and bravely accept the unpleasant truths. You yourselves are the owners of your own life. And only you can change yourselves and “when there is a will, there is a way” as well.
Tuesday, April 1, 202510:13 PM(View: 737)
This source of awareness can convert everything into the crystal fountain of the tranquility and happiness for those who could immerse themselves in the cool water current of the mind.
Tuesday, March 18, 202510:46 AM(View: 774)
Das bedeutet, dass es viele Wege gibt, die zum Ziel führen. Die Frage ist aber, welchen Weg ist Buddha gegangen? Das ist die zentrale Frage dieses Artikels: Mit welcher Methode hat der Buddha die vier Stufen der Meditation durchlaufen?
Wednesday, March 12, 20259:58 PM(View: 906)
... No matter what entry we enter to transform our mind, we must test ourselves whether we thoroughly and simultaneously conduct ourselves in the Trio of Precepts - Concentration – Wisdom. It is then the true self-liberation.
Wednesday, March 12, 20253:33 PM(View: 1547)
Nếu mình sống bình thường, thì an lạc, đâu có đau hay khổ. Tại mình không có chánh niệm tỉnh giác, mới bị cái dầm, bên ngoài, là thứ dơ bẩn, nguy hiểm, dù cho nhỏ bé, cũng làm cho mình đau, mình khổ.”
Friday, March 7, 20258:01 AM(View: 975)
Le printemps 1929 a vu son arrivée dans notre monde. Le printemps 1982 fut une bénédiction pour lui, qui voyait clairement le chemin à suivre. En hiver 2019, il nous a quittés... Cependant, ce matin, sous la chaude lumière du soleil, profitant des fleurs de printemps, comment se fait-il que les yeux de quelqu'un soient en larmes ?
Sunday, March 2, 202510:34 PM(View: 1581)
Nhận biết Thiền lúc nào là vô vi pháp, lúc nào là hữu vi pháp. Khi mình tập Thiền, theo giờ giấc nhất định, ngồi đúng tư thế, có kỹ thuật để dụng công, có cố gắng hay tác ý dụng công, đó là pháp có điều kiện, là hữu vi pháp, kết quả giới hạn. Khi sống bình thường, tùy hoàn cảnh ứng xử tự nhiên, thì là sống Thiền, là pháp vô vi, không cần điều kiện, tức là sống tùy duyên thuận pháp, hay để cho các pháp tự vận hành. Điều này thiệt đơn giản, trong đời, có nhiều khi mình đã sống đúng như vậy, nhưng mình không nhận ra thôi.
Monday, February 24, 202512:02 PM(View: 917)
Dục, Cần, Tâm, Quán được gọi là Tứ Như Ý Túc hay Tứ Thần túc, vì đây là bốn phương tiện giúp hành giả đắc được các tầng thiền Định, như ý muốn.
Thursday, February 20, 20251:11 PM(View: 1100)
Dès lors qu'on a pu passer au stade de l'observation de la vacuité de l’esprit, celui-ci devient vide. Il n'y a plus rien à dire. En d'autres termes, ce "courant éternel de l’esprit" qui coule depuis de nombreuses vies s'arrête ici, sans laisser de trace.
Sunday, February 16, 20257:06 PM(View: 1771)
Hôm nay đang giữa tháng 2, theo nguyên tắc thì đang mùa đông. Tuy nhiên, chúng ta đã ăn Tết 2 tuần rồi, mình cứ thấy là mùa xuân đang tới. Mấy ngày mưa vừa qua đã tưới tẩm cây cảnh thiền viện xanh tươi hẳn lên. Thiệt vậy, Tổ đình chúng ta đang “thay áo mới” chờ ăn mừng ngày Kỷ niệm 30 năm Thiền Tánh Không sắp tới đây... Nhưng “cái áo mới” ở đây mình thấy rõ nét nhất là mấy cái cốc nho nhỏ của Tổ đình mình.
Sunday, February 16, 202510:50 AM(View: 868)
Ich hinterlasse meine Fußspuren, wie die Fußspuren am Strand von Tuy Hoa an jenem Tag, schwankende Fußspuren, die sich in den goldbraunen Sand drücken, nur für einen Augenblick, die weißen Wellen plätschern herein, dann ziehen sie sich ins Meer zurück, nichts bleibt zurück, der Sand ist flach, die Fußspuren verschwunden. Ich ging weiter, hinterließ wieder Fußspuren im Sand, dann kamen die Wellen zurück, der Sand war wieder flach, und ich ging weiter, für immer allein, ohne eine Spur zu hinterlassen.
Wednesday, February 12, 20258:03 AM(View: 1091)
Today, I would like to introduce a simple practice for mind training without the requests of “Concentration or Wisdom.” It is the “Reflection on the Buddha, Reflection on the Dharma, Reflection on the Sangha.”
Wednesday, February 5, 202510:47 AM(View: 1083)
VIDEO: Ni sư Triệt Như Giảng Đại Chúng: / PHÁP THOẠI ĐẦU NĂM ẤT TỴ 2025 / ngày 31 THÁNG 1, 2025 tại TỔ ĐÌNH TÁNH KHÔNG
Monday, January 27, 20257:13 PM(View: 1149)
Nhân dịp đầu năm mới, xin chân thành gởi lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới chư Tôn Đức Tăng Ni và tất cả thiền sinh thân hữu. Nguyện cầu Tam Bảo gia hộ tất cả quý vị: - Sức khỏe tốt - Tâm an vui, sống hài hòa - Tuệ trí phát huy - Bồ đế tâm kiên cố. / Nam mô Bổn sư Thích ca mâu ni Phật.
Friday, January 24, 202510:57 PM(View: 1143)
Wenn es also keinen Buddha gäbe, der uns diese Kultivierungsmethode (die zweite Bedeutung von Dharma) lehren würde, dann würden die Phänomene immer nur Phänomene bleiben, und wir würden die Essenz (die erste Bedeutung von Dharma), die in den Phänomenen verborgen ist (die dritte Bedeutung von Dharma), nicht erkennen.
Thursday, January 23, 20257:55 PM(View: 1320)
The most terrible wildfire in the history of Los Angeles has started for a couple of days from Pacific Palisade. It is a gorgeous city sitting on the mountainous area along the Pacific Ocean Coast, west of Los Angeles and between the two luxurious cities of Malibu and Santa Monica.
Tuesday, January 21, 20253:43 PM(View: 1275)
Anfang 2019 hatte ich einen Unfall. Danach hatte ich Schmerzen am Rücken und an der rechten Schulter, ich konnte meinen Arm nicht mehr heben und hatte beim Anziehen meiner Jacke starke Schmerzen im Oberarm. Die Schmerzen blieben zwei Jahre lang und wollten nicht weggehen... Ich habe dann einen Bekannten gefragt, der als Physiotherapeut arbeitet: „Wenn du einen Patienten mit Wirbelsäulenschmerzen behandelst, welchen Teil des Körpers versuchst du dabei zu beeinflussen: Knochen, Muskeln oder Gelenke? Seine Antwort war sehr kurz: „Faszien“.
Thursday, January 16, 20259:52 AM(View: 1291)
So long as they could move to the stage of observing the bareness of their mind, theirs turn into empty. Nothing left to talk. In other words, “the continuous current of mind keeps running and running” via many lifespans ends without any trace.
Wednesday, January 8, 202510:38 AM(View: 1874)
As usual, the Americans celebrated the New Year of 2025 with the 136th Rose Parade in Pasadena, California on the first day of the year, at 8am PST, Wed, Jan 01, 2025.
Tuesday, January 7, 20259:17 PM(View: 1272)
No matter what ups and downs in life, that line of wisdom continues flexibly adapting itself to human life, quietly expanding and offering a source of inner peace and happiness to those who get it. Those metaphors are similar to the image of the crystal spring whose water is always cool and clear and the beginning of spiritual well-beings for humans though stones and gravels are scattering in the current. Hope the next articles in the series be the placid water that I’d warmly dedicate to the Zen practitioners who gather enough conditions.
Tuesday, January 7, 202511:16 AM(View: 2112)
Cửa nào cũng có thể đi vào Đạo. Nhưng thiệt ra Đức Phật Thích Ca đã đi bằng cửa nào? Đây là câu hỏi chủ ý của bài viết này. Đức Phật Thích Ca đã dùng phương tiện nào để đạt 4 tầng Thiền dễ dàng như vậy?
Tuesday, January 7, 202511:16 AM(View: 2328)
Những dấu chân dài dài trên bờ biển Tuy Hòa hôm ấy, những dấu chân chập choạng in trên bãi cát vàng nâu, chỉ một thoáng, sóng trắng xóa tung tăng tràn vào, rồi rút lui ra biển, còn lại gì đâu, mặt cát phẳng lì, dấu chân biến mất. Nhưng kìa, ta lại bước đi, dấu chân lại in trên cát, và rồi sóng biển tràn vào, bãi cát phẳng lì, ta vẫn cứ đi, mãi mãi là người đi một mình, không để lại dấu vết.
69,256