CON ĐƯỜNG
Trong bài thực tập 3, chủ đề là: quan sát Tâm của mình. Trong sinh hoạt hàng ngày, lúc nào nhớ, thì mình quan sát Tâm của mình trong vài phút, rồi tiếp tục hoạt động bình thường. Mình ghi lại khoảng 5 lần thực tập như vậy. Để thử xem mình có nhớ thực tập hay không. Dường như các em hơi lơ là, không ghi lại. Không biết các em có thực tập hay không? Hay mình chỉ thích đọc các bài cho vui vui thôi để giải trí lúc nhàn rỗi.
Tuy cô yêu cầu quá dễ, chỉ quan sát tâm mình trong vài phút thôi, nhưng nếu mình làm nghiêm chỉnh thì kết quả cũng tốt. Lâu ngày sẽ trở thành nếp quen cho não bộ của mình. Mình sẽ thường xuyên nhìn thấy tâm của mình. Lúc đó cái Biết đã trở thành nhận thức rồi. Đơn giản quá phải không các em?
Các em ghi lại kết quả thực tập rất đúng. Tuy cô không có nói đến cái Biết không lời, khi cô cho chủ đề thực tập. Đó là chủ ý của cô.
Kết quả là các em nhận ra, trong sinh hoạt bình thường, mặc dù mình đang tiếp xúc với người khác, hay giữa đám đông, khi mình quan sát tâm mình, tức khắc tâm yên lặng ngay. Tâm yên lặng bao lâu, là công phu của mỗi người. Cứ nhớ quay lại nhìn tâm mình thường xuyên, nó sẽ ngoan ngoãn đứng yên thôi. Không cần chủ đề, thêm rườm rà. Chủ đề chính là cái Biết. Vậy thôi.
Lúc nào mình quan sát Tâm, mình cũng thấy cái Biết rõ ràng mà yên lặng. Là nó đang trống rỗng, thênh thang, trong suốt. Lúc đó nhìn ra cảnh, thì cảnh cũng yên lặng, trong suốt. Thì cũng là thấy trong chánh niệm, cũng là thấy như thực, thấy cái đang là, cũng là thấy như vậy. Không diễn nói gì thêm.
Cách này, Thầy Thiền chủ gọi là sự Tự Nhận Biết (Self-Awareness). Nếu là sâu sắc và vững chắc hơn, Thầy gọi là sự Tự Nhận thức (Self- Cognition).
Từ cái Biết đi tới cái Nhận thức là một tiến trình dài, phải thực tập nhiều.
Từ cái Biết không lời đi tới cái Nhận thức không lời là một tiến trình thực tập Định lâu dài. (quan sát cảnh)
Từ cái Tự Nhận Biết (không lời) đi tới cái Tự Nhận Thức (không lời), cũng là một tiến trình thực tập Định lâu dài. (quan sát tâm)
Trong lúc đó tâm yên lặng, cảnh yên lặng, tâm bất động, cảnh bất động. Các em thấy thực hành Thiền đơn giản quá phải không? Cho nên cô thường nói Thiền dễ ợt thôi. Đừng cho nó khó, nếu mình nói nó khó thì nó sẽ thành khó, khó với mình thôi.
Tuy nhiên có em cho là cô chuyển chủ đề thực tập mau quá, chắc không kịp thực tập chủ đề trước, mà cô đã cho chủ đề mới rồi. Các em tùy ý muốn thực tập trở lại chủ đề nào cũng được, rồi cũng ghi lại kết quả của mình sau bài thực tập đó. Cô vẫn thường theo dõi lời chia sẻ của các em.
Hôm nay cô cho một chủ đề khác: “Con Đường”.
Các em có thể đi trên con đường, hay ngồi nhìn con đường, hay đứng nhìn con đường. Con đường nào cũng được. Con đường mình đang đi tới chợ, hay con đường tới sở, con đường trước ngõ, hay con đường thiền hành trong vườn v.v... Có thể suy gẫm, nghĩa là có lời nói thầm, có xét đoán suy tư.
Thực tập khoảng 15 phút cũng đủ. Mong rằng các em nhìn ngắm con đường, thấy cảnh ra sao, tâm ra sao?
Rồi chịu khó ghi lại ngắn gọn thôi. Viết ngắn gọn mà rõ ràng là tốt, không cần văn hoa bóng bảy. Cái giá trị của chia sẻ kinh nghiệm là ở chỗ diễn tả thật chỗ nhận ra của chính mình, không nói tới chữ nghĩa trong kinh điển.
4- 8- 2020
TN
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D925137246.-%3B)
Sáng nay dạy, con ngổi vừa nhâm nhi café, vừa ngắm con đường mình ở, tên “boul.Rosemont”, là một con dường chính, rất dài. Vì là giờ cao điểm, nên có rất nhiều xe chạy lên, chạy xuống, tấp nập. Có đủ cỡ lẫn đủ mầu, và cũng là con dường cho xe Bus chạy từ Dông sang Tây.
Xeo xéo bên kia đường là tiệm McDonald. Có nhiều xe tạp vào “drive-thru” dể mua café/bánh ăn điểm tâm. Bỗng nhiên, có xe Police hú thật to, nên mọi xe phải lánh sang một bên, và Họ cũng vượt cả đèn đỏ!
Vì trời tốt, nên trạm mướn xe đạp “Bixi” không còn một chiếc xe nào đậu bến. Đồng thời, trên viả hè có vài cậu học sinh, người di bộ mắt nhìn chầm chầm vào IPhone, người di Skateboard đến trường gần công viên, tọa lạc trước mặt Chung cư chúng con ở.
Là ngày trong tuần, nên không một bóng người ngồi trong công viên, dù có thảm cỏ xanh, bóng mát của những cây Phong.
Tâm con chỉ dể vào cái “Nhìn” mà không dấy dộng, nhưng sau dó, lại tự thấy sao an lạc hạnh phúc thế! Vì không phải di làm, mà ngồi nhà hưởng thụ sự an nhàn của một ngày mới.
Con tự thấy là mình dang thực hành cái thấy “như thật”, không thêm, không bớt, và cũng thực tập luôn cái “biết không lời”.
Nay Kính,
Diệu Thiện Dức
(Thu-Lương)
ĐT Montreal
Uyển Như - Sacramento
Kính Ni sư,
Nhân dịp chia sẻ về bài tập Con Đường, con đã có dịp trở về gần gũi với những kỷ niệm về Mẹ con. Con xin phép Ni sư … Thưa: Con đường công viên mỗi sáng con đi thể dục - thiền hành hôm nay, cũng chính là Con đường công viên con đi thiền hành mỗi sáng năm xưa với Mẹ (2003) … Con xin gởi lại nơi đây chút kỷ niệm về Mẹ con và … Cũng xin ghi nơi đây lời CẢM ƠN chị TRẦN HELÈNE - người đã chuyển bài thơ sang tiếng Pháp (Automne 2013 - Toulouse, FRANCE).
Xin cám ơn Ni sư.
Con Uyển Như
Sacramento, August 12, 2020
THIỀN HÀNH VỚI MẸ
Uyên Nguyên (Uyển Như)
Cùng đi vào công viên
Buổi sáng nắng chào nghiêng
Ánh mắt Mẹ thật hiền
Dõi theo vầng mây trắng
Mắt nhìn tâm rỗng lặng
Con đi dìu Mẹ bước
Gió nhẹ trời mát trong
Đường công viên im ắng
Mẹ ơi đời lộng giả
Đã mệt nhoài phong ba
Hãy quên đi quá khứ
Ước mơ chi bẽ bàng
Như trút nhẹ hành trang
Mẹ mĩm cười bình an
Hồi chuông tâm ngân vọng
Lòng con vui thênh thang
CÔNG VIÊN ElK GROVE, tháng 4 năm 2004
MARCHE MEDITATIVE AVEC MAMAN
Par Uyen Nhu
Entrer ensemble dans le jardin public
Un matin des rayons solaires inclinés, brillants
Le regard si doux de la Maman
Suit les nuages blancs
Les yeux éclairent l'esprit vide, silencieux
J'aide Maman à marcher
Le vent léger, le ciel fraiche, limpide
Les passages calmes du jardin public
Oh Maman! La vie pleine d'illusions
Lasser des mauvais moments contraignants
Oublier le passé
A quoi bon les souhaits décevants
Débarrasser, alléger les bagages
Le sourire paisible de Maman
Le son de la cloche, son écho chantant
Mon esprit complètement rayonnant!
JARDIN PUBLIC ELK GROVE, Avril 2004
Traduit par Madame Tran Hélène-Maryse-Jeannine
à la Mémoire de la Maman de Uyển Như
Automne 2013 – Toulouse, FRANCE
1/ Thực tập lần 1:
Từ lầu 2, 4 giờ chiều, nhìn ra đường. Xe chạy tấp nập. Tiếng xe quá ồn ào lấn át, không tập trung tư tưởng về "Con đường " đang ở trước mặt, không thể nhận diện tâm được. Tâm bị xao lãng.
2/ Thực tập lần 2:
8 giờ sáng Đi sâu vào công viên (cố ý tránh tiếng xe chạy), có con đường chạy dài , xuyên qua công viên - Nhận diện Tâm theo "con đường" .
Thình lình , có chiếc máy bay, bay trên đầu, có nghe tiếng máy bay. Khi máy bay đi xa, không còn nghe tiếng. Nhận diên Tâm trở lại , chú tâm quan sát "Con đường" khoảng 5 phút. Rồi lại có 2 người đi ngang qua, nói lớn tiếng, tâm lại bị xao lãng.
Kính !
NguyễnThanh Bạch (ĐT Montreal)
Nhiều ngày tiếp theo…con xin viết thêm vài chi tiết cho rõ thêm một tí
Trong giây phút tâm con tràng đầy với chủ đề KN tâm tỉnh thức,thư giản con khởi ý thầm nhận biết KN,được một lúc khá lâu thân tâm con cùng với ngoại cảnh bổng dừng lặng,im bặt chúng mất hút trong khoảng không gian vô tận…và con đã trực nhận tánh khách quan rỗng lặng vô tận.Tiếp sau đó cũng trong thế ngồi,con mở các tánh trước cảnh duyên,con cảm nhận một sự nhẹ nhàn vắng lặng ngay trong một không gian chứa đựng tất cả người vật như sự vật đang là,khác với sự đứng hình nơi kết quả lúc vừa dừng niệm đề cập ở trên.Toàn diện không còn bất động như bức tranh hay một tấm hình chụp nữa ,mà nó đang sinh hoạt trôi chảy như nó đang là, được thâu và chiếu ra nơi một camera . Có sự tương đồng là cái bất động giữa không gian bên ngoài chứa vật, (tứ đại) chứa đối tượng đang chuyễn động và cái bất động của không gian nơi hiện hửu thân tứ đại của con cũng đang sinh hoạt.Đến đây con chợt nhận ra thật nghĩa câu nói hết sức xúc tích trước đây con đọc mà không hiểu thật ra là nó như thế nào !
“Sống là động nhưng lòng ta không động”.
Thành kính .con KH
Uyển Như - Sacramento
Kính Ni sư,
Lúc này con đang nghỉ break, ít có dịp đi ra ngoài, cho nên chỉ có con đường công viên là con tiếp xúc mỗi buổi sáng vào giờ đi thể dục. Công viên thường vắng vào khoảng 10:30 am cho đến xế trưa. Con đường uốn lượn cong cong, sạch đẹp, tinh tươm chạy dài dưới bóng những tàng cây thông xanh mát và xuyên giữa những khoảng trống tràn ngập ánh nắng ban mai. Đi thể dục cũng là thiền hành, đi chỉ biết đi. Đi và biết mình đang đi là thiền. Con đường chỉ là con đường. Con không nghĩ ngợi. Thế nhưng, thỉnh thoảng hình ảnh Mẹ con lại trở về trước mặt, bà lão cao cao, tóc bạc trắng, bộ áo quần trắng, tay cầm gậy đi thong thả trên con đường này. Giữa năm 2003 đến giữa năm 2004, Mẹ đến Mỹ, đã ở lại với gia đình con và cũng mỗi sáng, con đưa Mẹ đi thiền hành trên con đường công viên này. Tâm quá khứ nó tự nhiên trở lại, con không hề truy tìm. Con không phiền não, không phải nhớ, nhưng nước mắt cứ chảy, ngay cả khi con viết những dòng chữ này. Bởi vì Mẹ con đã đi xa từ tháng 5 năm 2011. Trạng thái tâm này của con thỉnh thoảng lại xảy ra một cách tự nhiên trên con đường này. Con đường công viên giúp cho nhiều người đi bộ thể dục để duy trì sức khoẻ. Con đường công viên với con là phương tiện để luyện tập cho thân và tâm con. Không ai sống mà không có một con đường để nhớ trong đời. Con đường công viên này dường như đang hoà nhập vào con đường tâm linh của con.
Con Uyển Như
Sacramento, August 11, 2020
Con bắt đầu đi bộ với tâm thanh thản và yên lặng củamình.Con tiến vào con đường này, con nhìn trước mặt thì thấy có cây cối to rậm rạp xanh rì,có vài cây có hoa màu trắng làm mát con đường tráng nhựa. Con nhìn lên trời thì thấy có nhiều đám mây xanh và trắng, còn nhìn xuống đất thì thấy con đường được vẽ rõràng 2 bên, mũi tên đi lên và đi xuống, mỗi bên vẽ hình cái xe đạp và cái hình người đibộ.
Cảnh vật đẹp mộc mạc và tĩnh lặng này đối với con như là 1 người bạn đang đón chờ con và những bước chân của con để cùng nhau dạo chơi trên con đường đi bộ này. Ôihạnh phúc làm sao … khi tâm con trống rỗng, không nghĩ gì cả (không bị phiền não,không bị lo âu trong giây phút đi bộ này).
Con đi theo kiểu đi thiền hành tức là cái chân trái đặt xuống rồi mới bước chân phài lên, có lúc biết và cảm nhận có 1 làn gió mát thổi qua, có lúc nghe tiếng chó sủa, hoặc nghe có tiếng trẻ em cười vui đùa. Con gặp nhiều người đi bộ và đi xe đạp lắm: đàn bà, đàn ông, già, trẻ, con nít, họ mặcquần áo đủ màu đủ sắc, họ đi ngược xuống, hoặc đi trước mặt con, có vài người mỉmcười hoặc nói bonjour thì con cũng đáp lại …rồi con lại tiếp tục đi bộ với cái tâm vô tư,không phán xét , không dán nhãn.
Bất chợt, có tiếng bip bip còi của 1 xe đạp ở sau lưng làm con giật mình và phản ứngtự nhiên …con bước nhanh lên 1 chút và đồng thời xích vào phía bên trong 1m đểtránh cái xe đạp này. Thế là tâm con bị động và vọng niệm nó chen vào ngay lậptức và nói thầm: ‘‘May quá, mình cẩn thận né vào bên trong, chứ không thôi là sẽ bị xeđạp húc rồi’’ và sau đó con lại vui vẻ tiếp tục đi bộ.
Được 20 phút thì con đứng giữa ngã ba đường có 3 sự lựa chọn: 1) là đi thẳng, 2) là rẽtay phải và 3) là rẽ tay trái. Con thoáng nhìn cả ba phía, rồi bình thản con rẽ về tay phảivì con nhìn vế phía đó thì con thấy con đường có nhiều bóng mát.
Kết Luận: Con đường ‘Đi thẳng’, ‘Rẽ trái’ và ‘Rẽ phải’ …con đường nào rồi cũng sẽđưa con trở về nhà …tuy nhiên lựa con đường nào nhanh nhất và ít chông gai cản trởnhất là tùy vào sự lựa chọn cái hướng mình muốn đi …nhưng mình phải biết là mìnhmuốn đi đâu và để làm gì.
Con đường ‘Đời’ của con nó y hệt như là con đường con đi bộ ngày hôm nay.Con phải định hướng rõ ràng để không bị lạc lối , nhầm đường …
Diệu Tâm
(Đạo tràng Montreal)
Mở bài của Ni Sư hình ảnh đầu tiên đập vào mắt con là con đường thiền hành ở Tổ Đình
Cnn đã đi trên con đường này không biết bao nhiêu lần ,lúc thì thiền hành dưới sự hướng dẫn của Thầy Tuệ Chân cùng cac thiền sinh khác ,lúc thì lang thang một mình nhìn ngắm hoa đào chỗ tượng Phật Quan Âm,những cây bưởi ,cà chua ...
Một cuốn phim dài diễn ra:
Khoá căn bản khí công
Khoá Tâm lý học Phật Giáo dưới cái tente lớn ngoài vườn
Những ngày truyền thống mỗi mùa xuân với tất cả cac Thiền sinh từ cac đạo tràng xa gần về tụ họp thành một đại gia đình cùng chung một lý tưởng
Ngày kỷ niệm 25 năm hoàng pháp của Thầy Thiền Chủ ,ngày truyền y bát cho Ni Sư
Những kỳ thi Giáo Thọ ,lo xanh mặt tuy Thầy bảo là một trò chơi,những vui nhộn ngoài lề...
Thế rồi không tránh được qui luật biến dịch ,Vô Thường ập tới :
Thầy Không Như ra đi với những kỷ niệm vui các buổi thực tập khí công
Thầy Thiền Chủ bỏ lại gánh nặng dòng thiền Tánh Không lên hai vai Ni Sư....
Con ngồi xem cuốn phim đó tuy nhiều kỷ niệm thân thương một cách rất khách quan
Con đường Thiền hành sờ sờ ngay trước mắt nhắc nhở ,khích lệ con trong việc tu tập
Con đã chọn con đường tâm linh đó ,đã đi ,đang đi và sẽ tiếp tục đi mãi mãi trau dồi Cái Biết Không Lời cho vững chắc ,luôn luôn nhìn lại Tâm mình xem nó tiến bộ ra sao
Với Trí năng tỉnh ngộ mình đã tìm ra được Con Đường ,cái quan trọng là phải Đi,bắt đầu đi tuy có khó nhựng với sự kiên trì công phu thực tập ,từ từ mình sẽ dừng lại ít nhiều cái tâm ba thời lăng xăng vọng động ,biết đâu một ngày nào có thể "Đứng lại "
Nếu không bao giờ Đi thì làm sao biết được khó dễ ,xa gần : Đường đi khó ,không khó vì xa sông cách núi
Mà vì lòng người ngại núi ,e sông
Cám ơn Ni Sư đã cho con xem lại hình ảnh con đường thiền quí báu đó ,cũng là lời nhắc nhủ cho việc tu tập
Nay kính
Paris 10aout 2020
Con Minh Y
Ni Sư kính mén,
Có một hôm ,nữa đêm thức giấc,ngồi yên lặng nhìn tâm mình vừa thoáng thấy một cách mơ hồ có gợn ý gì chưa rõ thì đã có ý KN xuất hiện trong đầu.Thế là tâm lại trống rỗng.Đưa mắt nhìn qua chỗ có anh sáng một lượt và xem thử trong đầu có nói gì không.Chỉ nhận ra trong tâm dường như luôn có đâu đó lực lượng KN mai phục sẵn….Chợt có ý nghĩ sao trạng thái KN tự động còn chưa đứng ra giữ vai trò thanh tẫy thay cho KN ? Bổng trong đầu kiến giải:Cần đem tâm trống rỗng áp dụng trong bốn oai nghi nhiều thêm cho kinh nghiệm nhân thức biết trạng thái trống rỗng trở thành nhận thức cô đọng nội tại trong tâm(thuộc nằm lòng).Ý nầy xuất hiện như một một lời nhắc nhở thực hành bổ khuyết thêm cho chuyên khâu nầy.
Thành kính .Con KH.
Con xin chia sẻ kinh nghiệm:
1. Lái xe trên collector lane của highway 401, highway chính nối các tiểu bang của Canada đi qua Toronto, một trong những highway đông xe nhất của Bắc Mỹ, đoạn gần phi tường Pearson có 18 lanes. Cả ngàn chiếc xe đủ loại cùng chạy với tốc độ hơn 100km/h. Nhìn đồng hồ, chỉ còn 20 phút, xin sang trái, nhấn ga vượt lên và vào bên trái rồi thì tự nhiên trong đầu bật lên: 'thói vội vã này chính là do tham vi tế khiến, quĩ thời gian chỉ có 20 phút mà đòi thực hiện một việc cần hơn 30 phút, may chưa có yếu tố đưa đến sân rồi si! Whoa! nếu có thì rắc rối dữ!', thở ra và chánh niệm thư thái.
Dòng xe trôi trên mặt đường vun vút, thỉnh thoảng có xe bên phải chạy sang bên trái, xe bên trái chạy sang bên phải, có xe tách ra để vào exit những đường nhỏ, có xe tách ra nhập vào express lane đi những chặng đường xa hơn. Trong cả ngàn chiếc xe mang theo bao nhiêu kế hoạch với tâm trạng khác nhau, có điểm xuất phát và đến khác nhau, chỉ đi chung một đoạn đường.
Con đường chỉ là phương tiện. Phương tiện không của riêng ai. Muốn sử dụng phương tiện có kết quả thì cần học và hành thường xuyên.
2. Trên con đường đi làm về nhà, đêm khuya vắng tanh, chiếc xe một mình thênh thang giữa đại lộ, bên trái con đường tối đen của rừng cây công viên, bên phải những dãy nhà còn sót ánh đèn, đèn xe chiếu sáng trên mặt đường, rọi vào những bảng báo hiệu giao thông bên lề. Xe lăn bánh đều đến cửa nhà, nhấn remote control vào garage. Ồ! đã về đến nhà à! không nhớ mình đã lái xe như thế nào suốt con đường đi, như xe tự chạy đưa mình về chứ không phải mình lái xe! Con đường quen thuộc đã đi 20 năm ? Thầm tạ ơn một ngày làm việc yên vui, mừng đi đến nơi về đến chốn.
Biết nơi cần đi đến, đến đúng chỗ. Biết chốn về, về được trọn vẹn.
3. Buổi tối chuẩn bị đi ngủ, con đường từ phòng khách dẫn đến phòng ngủ là một hành lang nhỏ, nền nhà bóng phản chiếu ánh đèn dịu, chân bước chậm, cảm nhận bước đi, tâm chìm xuống, lặng lẽ mênh mông.
Chiều sâu của tâm thức không nhất thiết tùy thuộc chiều dài của con đường.
Kính,
Như Anh